Strategic Management Thought

Methodology of Quranic Contemplation Strategies: An Induction of Interdisciplinary Researches in Islamic Management in the Last Decade

Author

Assistant Professor of Management, Imam Sadiq University, Tehran

Abstract

Interdisciplinary studies, especially in the Islamic domain, have been attractive to researchers in recent years. Research methodology, however, remains one of the main issues in this aspect. Introducing and explaining a reliable and valid method for Islamic management research as depicted by the Holy Quran is the main purpose of this paper. To this end, the concept of Quranic contemplation and interpretation, and related interpretive methods and approaches are briefly discussed, and interdisciplinary management studies derived from the Holy Quran in recent decades are explained and those studies that have used these methods are categorized. Inductively, five strategies for Quranic contemplation methodology have been identified; sign-(Ayah) oriented, context-(siagh) oriented, sura-oriented, story-oriented and problem-oriented strategies. Each strategy has its own functions, process, strengths and weaknesses that are mentioned here. It can be claimed that there is not a unique form of Quranic contemplation methodology but there are other ways that can be employed according to purpose, subject, researche’r skills, time and etc. At the end of this paper there are two subjects that should be considered for internal and external validation: Itghan (internal) and Ifadah (external) validity and their indexes.

Keywords

قرآن کریم
نهج البلاغه
احمدزاده کرمانی، روح‌الله (1384)، تبیین فرایند مدل‌سازی و تولید نظریه در حوزه سازمان بر اساس مبانی اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدعلی علوی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
اسلامی، سیدامیرحسن (1387)، تدوین الگوی برنامه‌ریزی مالی شخصی با توجه به تعالیم اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا اسلامی بیدگلی و علی‌اصغر خندان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
اعتصامی، سیدمحمدکاظم (1389)، بررسی عوامل مؤثر بر انگیزه توفیق‌طلبی از دیدگاه آموزه‌های دینی با تأکید بر نهج‌البلاغه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدعلی علوی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
افضلی، علی‌رضا (1386)، تصویرپردازی از ویژگی‌های آینده موعود و تأثیر آن برسازمان: به سوی الگوی قرآنی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی ولی‌الله نقی‌پورفر، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
جوادی آملی، عبدالله (1379)، تسنیم: تفسیر قرآن کریم، تنظیم و ویرایش از علی اسلامی، قم: مرکز نشر اسراء.
همو (1381)، نسبت دین و دنیا: بررسی و نقد نظریه سکولاریزم، تنظیم و ویرایش از علی‌رضا روغنی و سعید بندعلی، قم: مرکز نشر اسراء.
حیدری، مصطفی (1386)، طراحی مدل مفهومی مدیریت بحران در دوران هشت سال دفاع مقدس - با تأکید بر عملیات‌های کربلای پنج و والفجر هشت، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا گودرزی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
خادم، سیدقاسم (1387)، بررسی تطبیقی رویکرد مشتری‌مداری در علم مدیریت و آموزه‌های اسلامی با تأکید بر آیات و روایات، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی مصباح‌الهدی باقری، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
خورشیدی، سعید (1388)، بررسی و تبیین الگوی رهبری حجت‌الاسلام سیدحسن نصرالله، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
ذوالفقارزاده کرمانی، محمدمهدی (1385)، تصویرپردازی از مدیران آینده: به سوی الگوی قرآنی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا گودرزی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
رازینی، روح‌الله (1389)، مدیریت تولید، طراحی و تبیین مدل جامع تعالی سازمانی بر اساس رویکرد اسلامی، رساله دکتری، به راهنمایی عباس مقبل باعرض، تهران: دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1385)، منطق تفسیر قرآن 2 (روش‌ها و گرایش‌های تفسیری قرآن)، قم: مرکز جهانی علوم اسلامی.
سجادی، سیدعلی (1380)، نظام کنترل و نظارت در اسلام (مطالعه تطبیقی با مدیریت علمی) با تأکید بر حکومت امیرالمؤمنین علی (ع)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی سیدعلی علوی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
سعیدی، اکبر (1385)، بازنگری در تعریف تبلیغات بازرگانی مبتنی بر تعالیم اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمدهادی همایون، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
سلطانی‌نژاد، حامد (1385)، بررسی تطبیقی فروش استقراضی سهام با عقود اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد طالبی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
شهرام، وحید (1388)، ارائه مدل تعالی فرد در سازمان با توجه به تعالیم اسلام، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا گودرزی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
صالح‌آبادی، علی (1381)، امکان‌سنجی راه‌اندازی بازار آتی سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران (با تأکید بر مسائل شرعی و نیازمندی‌های بازار سرمایه)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی محمد طالبی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
صدری، محمدجواد (1386)، المعجم المفهرس لألفاظ القرآن الکریم [علی اساس معجم فؤاد عبدالباقی] حسب حروف الکلمات، تهران: مکتبه السهروردی للدرسات و النشر.
طوبایی، محمدتقی (1385)، مروری اجمالی بر جایگاه آخرت‌گرایی و تأثیر آن در حوزه وظایف مدیریت اسلامی (با تأکید بر برجسته‌ترین ... )، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی ولی‌الله نقی‌پورفر، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
عابدی، نورالدین (1387)، پیش‌فرض‌های انسان‌شناختی در مدیریت اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
عبداللهی نیسیانی، علی (1388)، شناسایی عوامل حیاتی موفقیت از منظر مدیریت اسلامی با تأکید بر تفکر سیستمی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
عرب اسدی، حسین (1384)، نظام جبران خدمات کارکنان بر مبنای ارزش‌های اسلامی با تکیه بر سیره حضرت محمد و حضرت علی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی ولی‌الله نقی‌پورفر، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
عسکری، حسن بن عبدالله (1312)، فروق اللغویه، قاهره: مکتبه القدسی.
علی‌آبادی، مهدی (1389)، معیارهای ارزیابی مدیران عالی از دیدگاه امیرالمؤمنین علی (ع)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی غلامرضا گودرزی، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
قرائتی، محسن (1374)، تفسیر نور، قم: مؤسسه در راه حق.
لبخندق، محسن (1388)، طراحی فرآیند مدیریت فعالیت‌های جهادی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
لسانی فشارکی، محمدعلی؛ مرادی زنجانی، حسین (1385)، روش تحقیق موضوعی قرآن کریم، زنجان: قلم مهر.
لطیفی، میثم، (1388). بازپردازی مفهوم نظم و انضباط با تکیه بر رویکرد اسلامی، رساله دکتری، به راهنمایی حسن دانایی‌فرد، تهران: دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس.
مجلسی، محمدباقر (1403ق)، بحار الانوار الجامعه لدرر الاخبار، بیروت: موسسه الوفا.
محمودی، جعفر (1379)، «چیستی مدیریت اسلامی در بوته نقد»، دانش مدیریت، سال سیزدهم، شماره 51، صص 3-21.
مطهری، مرتضی (1372)، آشنایی با قرآن، تهران: صدرا.
همو (1373)، آشنایی با علوم اسلامی، جلد اول: منطق و فلسفه. تهران: صدرا.
همو (1380)، ده گفتار، تهران: صدرا.
مهدی‌زاده، سجاد (1387)، مقایسه خودمدیریتی در دانش مدیریت و اندیشه اسلامی با تکیه بر نظرات آیت‌الله جوادی آملی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی رضائیان، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
نقی‌پورفر، ولی‌الله (1371)، پژوهشی پیرامون تدبر در قرآن: زمینه‌ها، کلیدها، اصول، شیوه‌ها، مراحل، نمونه‌ها، تهران: اسوه.
همو (1385)، اصول مدیریت اسلامی و الگوهای آن، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات مدیریت اسلامی.
نیک‌نشان، شقایق؛ نوروزی، رضاعلی و نصر اصفهانی، احمدرضا (1389)، «تحلیلی بر رویکردهای روایی در پژوهش کیفی»، روش‌شناسی علوم انسانی، سال شانزدهم، شماره 62، صص 141-160.
هاشمیان، سیدمحمدحسین (1384)، ارزیابی کارایی استعاره راه در تبیین و فهم حقیقت سازمان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی‌اصغر پورعزت، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
یاوری، وحید (1384)، تصویرپردازی از آینده بر اساس اندیشه‌ها و آثار شهدا و جانبازان (مورد مطالعه ویژگی‌های جامعه آرمانی)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی علی‌اصغر پورعزت، تهران: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق (ع).
Strategic Management Thought
Volume 5, Issue 2 - Serial Number 2
October 2011
Pages 25-55
  • Receive Date: 06 July 2011
  • Revise Date: 23 September 2011
  • Accept Date: 21 November 2011