کاوشی بر الگوی کنترل راهبردی سازمانی؛ رویکردی کارکردگرایانه و نمونه‌ای آرمانی

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه بازرگانی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی (ره)

2 استادیار دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

4 عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

5 دانش‌آموخته دکتری مدیریت استراتژیک، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف مقاله حاضر، عرضه نوعی آرمانی از کارکردهای کنترل راهبردی سازمانی است. تحلیل محتوای استنباطی و توصیفی کمی و کیفی و نمونه­سازی آرمانی به عنوان راهبرد تحقیق برگزیده شده است. در این مقاله، سه گام اساسی برداشته شد: اول، مطالعه و تحلیل محتوای نظریات و مدل­های مختلف برای تعیین کارکردهای کنترل؛ دوم، طراحی نوع آرمانی کنترل بازسازی‌شده بر اساس تحلیل محتوای نظریات مختلف؛ و سوم، تحلیل نوع آرمانی به‌دست‌آمده بر اساس رویکرد کارکردگرایی. در مجموع، 7 موضوع کنترل و 6 کارکرد برای کنترل سازمانی و 3 نوع کنترل سازمانی استقراء شد. انواع سه‌گانه کنترل عبارت است از کنترل عملیاتی (فروراهبردی)، کنترل راهبردی و کنترل فراراهبردی. کنترل عملیاتی و کنترل راهبردی هر کدام 3 زیرمجموعه دارد. در انتهای مقاله، محققان مسیر تحقیقات آینده را ارایه کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

آرون، ریمون (1370)، مراحل اساسی اندیشه در جامعه‌شناسی، ترجمة باقر پرهام، تهران: آموزش انقلاب اسلامی.
آنتونی، رابرت؛ دیردین، جان و بدفورد، نورتن (1372)، نظام­های کنترل مدیریت، ترجمه محمدتقی ضیایی بیگدلی، تهران: مرکزآموزش مدیریت دولتی.
اسکیدمور، ویلیام (1372)، تفکر نظری در جامعه‌شناسی، ترجمه علی‌محمد حاضری و دیگران، تهران: سفید.
بودون، ریمون (1369)، روش­های جامعه‌شناسی، ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر، تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
بورل، گیبسون و مورگان، گارت (1383)، نظریه­های کلان جامعه‌شناختی و تجزیه و تحلیل سازمان، ترجمه محمدتقی نوروزی، تهران: سمت.
پیرس، جان و رابینسون، ریچارد (1383)، مدیریت راهبردی، ترجمة سیدمحمود حسینی، تهران: سمت.
دوورژه، موریس (1362)، روش­های علوم اجتماعی، ترجمه خسرو اسدی، تهران: امیرکبیر.
رفیع‌پور، فرامرز (1385)، تکنیک­های خاص در علوم اجتماعی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
ریتزر، جورج (1374)، نظریه جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: علمی.
ساروخانی، باقر (1385)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، اصول و مبانی، جلد اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سایمونز، رابرت (1385) نظام­های کنترل و سنجش عملکرد برای اجرای استراتژی، ترجمة مجتبی اسدی، تهران: آریانا.
فروند، ژولین (1362)، جامعه‌شناسی ماکس وبر، ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر، تهران: نیکان.
لورنژ، پیتر؛ اسکاتمورتن، م. اف. و گوشل، س. (1385)، کنترل استراتژیک، ترجمه سیدمحمد اعرابی و محمدحکاک، تهران: پژوهش­های فرهنگی.
لیتل، دانیل (1373)، تبیین در علوم اجتماعی، ترجمه عبدالکریم سروش، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
وبر، ماکس (1371)، اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری، ترجمه عبدالمعبود انصاری، تهران: سمت.
وبر، ماکس (1382)، روش‌شناسی علوم اجتماعی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: مرکز.
وثوقی، منصور (1369) «فونکسیونالیسم و تغییر اجتماعی»، نامه علوم اجتماعی، جلد دوم، دوره جدید، شماره 1، صص 126-140.
 
Anderson, E. & Oliver, R. L. (1987), “Perspectives on Behavior-Based Versus Outcome-based Saleforce Control System”,Journal of marketing, Vol. 51, No. 3, Pp. 76-88.
Anderson, P. (1999), “Complexity theory and organization science”, Organization Science, Vol. 10, No. 3, Pp. 216-232.
Ansari, S. L. (1977), “An aintegrated approach to control system design”, accounting organization and society, Vol. 2, No. 3, Pp. 101-102.
Ashley, David & Mechael Orenstein, David, (1998),Sociological Theory, Boston: Allyn & Bacon.
Bartelt, C. A. (1979), Multinational structural evoloution: the changing decision enviorment in international devisions, D.B.A. diss., Boston: Harvard Business school.
Brown, S. L., & Eisenhardt, K. M. (1998), Competing on the edge: Strategy as structured chaos, Boston, MA: Harvard Business School Press.
Bruns, w. & Waterhouse, J. H. (1975), “Budgetary control and organizational structure”, journal of accounting research, Vol. 13, No. 3, Pp. 177-202.
Burgelman, R. A. (1983), “A model of the interaction of strategic behavior, corporate context, and the concept of strategy”, Academy of Management Review, Vol. 8, No. 1, Pp. 61-70.
Id. (1991), “Intraorganizational ecology of strategy making and organizational adaptation: Theory and field research”, Organization Science, Vol. 2, No. 3, Pp. 239-262.
Child, J. (1981), “Culture contingency and capitalism in the cross-national study of organization” In Cummings, L. L. & Staw, B. M. (Eds.), Research in Organizational Behavior (Pp. 303-356), Greenwich, conn: JAI Press.
Dalton, G. W. (1971), “Motivation and control in organizations” In Dalton, G. W. & Lawrence, P. R. (Eds.), motivation and control in organizations (Pp. 1-35), homewood, IL:Richard D. Irwin, Inc.
Dent, J. F. (1991), “Accounting and organizational cultures: a field study of the emergence of a new organizational reality”, Account. Organ. Soc,Vol.16, No. 3, Pp. 693-703.
Doz, Y. & Prahalad, C. K. (1984), “Patterns of Strategic Control within Multinational Corporations”, Journal of International Business Studies, Vol. 15, No. 3, Pp. 55-72.
Emmanuel, C. & Otley, D. (1995), Readings in Accounting for Management Control, London: Chapmann and Hall.
Gabarro, J. J. (1987), The Dynamicsof Taking Charge,Boston, MA: Harvard Business School Press.
Greiner, L. E. & Bhambri, A. (1989), “New CEO Intervention and Dynamics of Deliberate Strategic Change”,Strategic Management Journal, Vol. 10, No. 3, Pp. 67-86.
Goold, M. & Quinn, J. J. (1993). Strategic Control: Establishing Milestones for Long-term Performance. Reading, MA: Addison-Wesley.
Gupta, A. K., & Govindarajan, V. (1984). “Business unit strategy, managerial characteristics, and business unit effectiveness at strategy implementation”. Academy of Management Journal, Vol. 27, No. 1, Pp. 25-41.
Hopwood, A. (1974),Accounting and human behavior, London: haymarket Publishing limited.
Jaworski, B. J. (1988), “Toward a theory of Marketing Control: Environmental Context, control Type & Consequences”, Journal Of Marketing, Vol. 52, No. 2, Pp. 23-39.
Kaplan, R. S. & Norton, D. P. (1992), “The Balanced Scorecard: measures that drive performance”, Harvard Business Review, Vol. 70, No. 1, Jan–Feb, Pp. 71–80.
Kaplan, R. S. & Norton, D. P. (1993), “Putting the Balanced Scorecard to Work”, Harvard Business Review, Vol. 71, No. 5, Sep–Oct, Pp. 2–16.
Kaplan, R. S. & Norton, D. P. (1996), “Using the Balanced Scorecard as a strategic management system”, Harvard Business Review, Vol. 74, No. 1, Jan–Feb, Pp. 75–85.
Kaplan, R. S. & Norton, D. P. (2000), The Strategy Focused Organization, Boston: HBS Press, USA.
Kasurinen, T. (1998), “Strategic Management Accounting: Review of Literature and Integrated Framework”, Working papersW-209, Helsinki: Helsinki School of  Economics and Business Administration.
Kloot, L. & Martin, J. (2000), “Strategic performance management:A balanced approach to performancemanagement issues in local government”,Management Accounting Research, Vol. 11, No. 2, Pp. 231-251.
Konsynski, B. R. (1993), “Strategic control in theextended enterprise”,IBM System Journal, Vol. 32, No. 1, Pp. 111-142.
Lorange, P. (1988), “Monitoring strategic progress and ad hoc strategic modification”, In Grant, J. (Ed.), Strategic Management Horizons (Pp. 112-113). St Paul, MN: West Publishing.
Lorange, P. & Murphy, D. (1984), “Considerations in implementing strategic control”, Journal  of Business Strategy, Vol. 4, No. 4, Pp. 27-35.
Lorange, P., Scott,  F. M. & Ghoshal, S. (1986), Strategic Control System, St Paul, MN: West Publishing Company.
Merchant, K. A. (1985), Control in Business Organizations, Marshfield, MA: Pitman.
Mintzberg, H. (1978), “Patterns in strategy formation”,Management Science, Vol. 24, No. 9, Pp. 934-948.
Muralidharan, R. (1997), “Strategic Control for Fast-moving Markets: Updating the Strategy and Monitoring Performance”, Long Range Planning, Vol. 30, No. 1, Pp. 64-73.
Id. (2004), “A framework for designingstrategy content controls”,International Journal of Productivityand Performance Management, Vol. 53, No. 7, Pp. 590-601.
Muralidharan, R. & Hamilton, R. D. (1999), “Aligning Multinational ControlSystems, III”, LongRange Planning, Vol. 32, No. 3, Pp. 352-361.
Nilsson, F. (2000), “Parenting styles and value creation: a management control approach”,Management Accounting Research, Vol. 11, No. 1, PP. 89-112.
Ouchi, W. Z. (1979), “A Conceptual Framework for the Design of Organization Control Mechanism”, Management Science, Vol. 25, No. 4, Pp. 833-847.
Preble J. F. (1992), “Towards A Comprehensive System Of Strategic Control”, Journal of Management Studies, Vol.29, No. 4, Pp. 391-409.
Puolam¨aki, E. (2004), Strategic Management Accounting Constructions in Organizations: A Structuration Analysis of Two Divisional Strategy Processes,Ph.D. Thesis, Turku in Finland: TurkuSchool of Economics and Business Administration.
Schreyogg, G. & Steinman, H. (1978), “Strategic Control: A new Perspective”, Academy of management Review, Vol. 12, No. 1, Pp. 91-103.
Schreyogg, G. & Steinmann, H. (1987), “Strategic Control; A New Perspective”, Academy of management Review, Vol. 12, No. 3, Pp. 91-103.
Simons, R. (1994), “How new top managers use control systems as levers of control”, Strategic Manag. J., Vol. 15, No. 3, Pp. 169-189.
Id. (1995a), Levers of Control- How Managers Use Innovative Control Systems to Drive Strategic Renewal, Boston, MA: Harvard Business School Press.
Id. (1995b), “Control in an age of empowerment”, Harvard Business Review, Vol. 73, No. 2, Pp. 80-88.
Tavakoli, I. & Perks, K. J. H. (2001), “The development of a strategic control system for the management of strategic change”, Strategic Change, Vol. 10, No. 2, Pp. 297-305.
Timothy, R. & Jacques, S. (1981) “Strategic Control of Corporate Development under Ambiguous Circumstances”, Management Science, Vol. 27, No. 10, Pp. 158-1170.
Wood, R. (1997), “The future of strategy: The role of the new sciences”, Proceedings of International Conferenceon Complex Systems (Pp. 17-18), Boston, MA: New England Complex Systems Institute.
دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 1
علمی-پژوهشی
فروردین 1391
صفحه 5-34
  • تاریخ دریافت: 28 بهمن 1390
  • تاریخ پذیرش: 06 تیر 1391