تبیین مسائل صنعت گردشگری جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

2 استادیار و رئیس پژوهشکده گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

3 دانش‌آموخته دکتری مدیریت دانشگاه تهران

چکیده

جاذبه‌ها و مقاصد بی‌بدیل ایران، استعداد بسیار زیادی را برای این کشور در استفاده از مزایا و منافع صنعت گردشگری ایجاد کرده است؛ اما بر اساس آمار شورای جهانی سفر و گردشگری، در سال 2011 (از میان 182 کشور)، رتبه ایران از حیث مشارکت صنعت گردشگری در تولید ناخالص ملی، 127، از نظر میزان مشاغل صنعت گردشگری و شاغلان آن، 135 و از حیث سرمایه‌گذاری در صنعت، 138 است؛ و در حالی که بر اساس مقاصد گردشگری موجود باید حداقل 5% از درآمد گردشگری جهان را به خود اختصاص دهد در سال 2011 در حدود 4/0% از درآمد جهانی، نصیب ایران می‌شود که نشان از وضعیت نامطلوب صنعت گردشگری و استفاده نکردن از قابلیت‌ها و استعدادهای کشور دارد. از این رو ضروری است مسائل عمده این صنعت، شناخته و تبیین شود. این مقاله با این هدف و با استفاده از روش تحقیق آمیخته اکتشافی و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی در بخش کیفی و استفاده از روش پیمایشی و استفاده از مدل معادلات ساختاری در بخش کمی به بررسی مسائل صنعت گردشگری پرداخته و پس از دستیابی به کفایت نظری در مصاحبه با خبرگان و اجرای روش تحلیل محتوای کیفی بر روی مصاحبه‌ها، اقدام به توزیع پرسشنامه با استفاده از روش پیمایشی نموده و به 22 مسئله عمده صنعت گردشگری کشور در 4 دسته مسائل سطح دولتی صنعت، مسائل بخش خصوصی صنعت، مسائل سطح ملی و مسائل سطح بین‌المللی صنعت دست یافته است

کلیدواژه‌ها

ارمغان، سیمین (1386)، گردشگری و نقش آن در جغرافیا، اسلام‌شهر: دانشگاه آزاد اسلامی اسلام‌شهر.
بازرگان، عباس (1387)، مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته؛ رویکردهای متداول در علوم رفتاری، تهران: دیدار .
پاپ زن، عبدالحمید؛ قبادی، عبدالحمید؛ زرافشانی، کیومرث و گراوندی، شهپر (1389)، «مشکلات و محدودیت‌های گردشگری روستایی با استفاده از نظریه بنیانی (مورد: روستای حریر، استان کرمانشاه)»، پژوهش‌های روستایی، دوره اول، شماره 3، ص 25-52.
پایگاه خبری-تحلیلی قدس آنلاین (1390)، گردشگری ایران با مشکل جدی مواجه است، 24 دی، نشانی بازیابی: http://www.qudsonline.ir/NSite/FullStory/News/?Id=33238
خبرگزاری فارس (1390 الف)، برندسازی چالش گردشگری کشور است، 1 آذر، نشانی بازیابی: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13900901001370
همو (1390 ب)، نبود نگاه عمیق به توریسم مشکل اصلی گردشگری است، 5 آذر، نشانی بازیابی: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13900904000779
خبرگزاری میراث پرس (1390)، حاشیه، جایگزین ثبات مدیریتی در سازمان میراث فرهنگی شده است، 11 دی، نشانی بازیابی  http://miraspress.ir/show/?id=4960
خبرگزاری میراث فرهنگی (1391)، هتل‏های سواحل خلیج فارس توان رقابت با هتل‎های دبی را ندارند، 11 اردیبهشت، نشانی بازیابی: http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=97623&Serv=2&SGr=24
رحیم‌پور، علی (1387)، «مطالعه و بررسی جایگاه صنعت گردشگری ایران در بازار تجارت بین‌المللی گردشگری»، جغرافیای انسانی، سال اول، شماره اول، صص 8-15.
صدر ممتاز، ناصر و آقا رحیمی، زهرا (1389)، «صنعت گردشگری پزشکی در ایران: راهکارهایی برای توسعه»، مدیریت اطلاعات سلامت، شماره 7 (ویژه نامه)؛ صص 516-524.
عبدی، عباس (1387)، بررسی پژوهش‌های گردشگری در ایران، تهران: مرکز پژوهش‌های گردشگری دانشگاه تهران.
فرزین، محمدرضا و صفری، سارا (1388)، «شناخت نظام مدیریت مقصد گردشگری و چالش توسعه آن در ایران»، جغرافیا و توسعه، سال هفتم، شماره 16، صص 93-118.
محسنی، رضاعلی (1388)، «گردشگری پایدار در ایران: چالش‌ها و راهکارها»، فضای جغرافیایی، سال نهم، شماره 28، صص 149-171.
مدهوشی، مهرداد و ناصرپور، نادر (1382)، «ارزیابی موانع توسعه صنعت گردشگری در استان لرستان»، پژوهشنامه بازرگانی، سال هفتم، شماره 28، صص 25-58.
 
Elo, S. & Kyng¨s, H. (2008), “The qualitative content analysis process”, Journal of Advanced Nursing, Vol. 62, No. 1, Pp. 107–115.
Given, L. M. (2008), The Sage encyclopedia of qualitative research methods, London: SAGE.
Hall, M. & Lew, A. (2009), Understanding and managing tourism impacts: an integrated approach, London: Routledge.
Hsieh, H. F. & Shannon, S. E. (2005), “Three approaches to qualitative content analysis”, Qualitative Health Research, Vol. 15, No. 9, Pp. 1277-1288.
Jafari, J. (2003), “Research and scholarship: The basis of tourism education”, journal of tourism studies, Vol. 14, No. 1, Pp. 6-16.
Mayring, P. (2000), “Qualitative content analysis”, Forum: Qualitative Social Research, Vol.1, No. 2, Reteived at: http://217.160.35.246/fqs-texte/2-00/2-00mayring-e.pdf.
Tarlow, E. P. (2011), Tourism confronts a world in turmoil, Reteived at: http://www.eturbonews.com/22007/tourism-confronts-world-turmoil.
Walker, J. & Walker, J. (2011), Tourism concepts and practices, New Jersey: Prentice Hall.
WTTC: Travel & Tourism (2011a), Reteived at: http://wttc.org/site_media/uploads/downloads/traveltourism2011.pdf.
Id. (2011b), Reteived at: http://wttc.org/site_media/uploads/downloads/iran.pdf.
دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 1
علمی-پژوهشی
فروردین 1391
صفحه 73-106
  • تاریخ دریافت: 25 دی 1390
  • تاریخ پذیرش: 06 خرداد 1391