اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)

درآمدی بر الگوی مدیریتی امام علی(ع) از منظر مؤلفه‌های سرمایۀ اجتماعی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی ستاد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت صنعتی دانشگاه امام صادق علیه السلام. تهران، ایران.

چکیده

امروزه در کنار انواع مختلف سرمایه، مانند سرمایه انسانی، مالی و اقتصادی، سرمایه دیگری با عنوان سرمایه اجتماعی مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. این مفهوم به پیوند‌ها و ارتباطات میان اعضای یک شبکه به‌عنوان منبع باارزش اشاره دارد که با خلق هنجار‌ها و اعتماد متقابل، موجب تحقق اهداف اعضا می‌شود. با توجه به اهمیت و جایگاه سرمایه اجتماعی در مدیریت سازمان‌ها به تبیین این بحث از دیدگاه الهی امیرالمؤمنین علی(ع) به‌عنوان مدیری مدبر و کارآمد در تشکیل حکومت اسلامی پرداخته می‌شود. مقاله حاضر مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی انجام پذیرفته است. عناوین مباحث این نوشتار به شرح زیر است: ابتدا سرمایه اجتماعی، سپس به‌ترتیب و به‌اختصار مدیریت ارزش، مدیریت در نگاه امیرالمؤمنین علی(ع) و الگوی مدیریت علوی بر مبنای سرمایه اجتماعی محبت و معرفت و در نهایت، سرمایه دینی و مؤلفه‌هایی از سرمایه اجتماعی در مدیریت امام علی(ع) بررسی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

قرآن کریم.
نهج‌البلاغه (1379)، ترجمه علی‌نقی فیض‌الاسلام، تهران: فقه.
اگ‌برن و نیم‌کف (1344)، زمینه جامعه‌شناسی، ترجمه آریان‌پور، تهران: دانشگاه تهران.
امیرشاهی، میراحمد (1997)، «مطالعه تجربی سیستم‌های مدیریت ارزش و سبک‌های تصمیم‌گیری مدیران ایران»، رساله دکتری، دانشگاه کورتین، آمریکا.
الوانی، مهدی و شیروانی، علی‌رضا (1383)، «سرمایۀ اجتماعی؛ اصل محور توسعه»، نشریه تدبیر، ش147.
بیکر، واین (1382) مدیریت و سرمایه‌های اجتماعی، ترجمه الوانی و ربیعی، تهران: سازمان مدیریت صنعتی.
تجلیل، ابوطالب (1366)، ارزش‌ها و ضد ارزش‌ها در قرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
درخشان، مسعود (1387)، «ماهیت و علل بحران مالی 2008 و تأثیر آن بر اقتصاد ایران»، پژوهش‌نامه، ش9، تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، گروه پژوهشی اقتصاد.
رضاییان، علی (1372)، «شریان حیات مدیریت»، مجموعه مقالات مدیریت اسلامی، تهران: سازمان مدیریت دولتی.
همو (1374)، اصول مدیریت، تهران: سمت.
رحمان‌پور، لقمان (1382)، «مدیریت سرمایۀ اجتماعی رویکردی اثربخش در مدیریت منابع انسانی»، نشریه مدیریت و توسعه، ش19.
ردادی، محسن (1387)، «مؤلفه‌های سرمایۀ اجتماعی در اسلام»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع).
عظیم‌زاده اردبیلی، فائزه (1383)، «تئوری و مبانی مدیریت از دیدگاه امام علی(ع)»، نشریه ندای صادق، ش20.
علوی، بابک (1379)، «نقش سرمایۀ اجتماعی در توسعه»، تدبیر، ش15.
علی‌احمدی، علی‌رضا و علی‌احمدی، حسین (1383- الف)، مبانی اصول مدیریت اسلامی، تهران: تولید دانش.
همو (1383- ب)، مدیریت ارزشی با تکیه بر ارزش‌های اسلامی، تهران: تولید دانش.
فوکویاما، فرانسیس (1379)، پایان نظم جهان، ترجمه غلام‌عباس توسلی، تهران: جامعه ایرانیان.
کلمن، جیمز (1377)، بنیاد‌های نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.
کاظمی‌پور، عبدالمحمد (1383)، سرمایۀ اجتماعی در ایران، با تحلیل ثانویه، تهران: انتشارات طرح ملی ارشاد.
 گزارش امور اجتماعی (1383)، تهران: وزارت کشور، دفتر معاونت فرهنگی و امور اجتماعی.
 
Anderson and miller (2001), Class Matters; Human and Social Capital in the Enterpeneurial Process, Cambridge: Cambridge University Press.
Colman, James (1990), "Social Capital in the Creation of Huaman Capital", American Journal of Sociology, No.31.
Fokuyama, Francis (1995), Trust: the Social Vitues and the Creation of Prosperity, London: Hamish Hamilton.
Halpern, D. S. (2001), "Moral Values, Social Trust and Inequality: Can Values Explain Crime?", British Journal of Criminology.
Lin Nan (1999), Building a Network Theory of Social Capital, CambridgeUniversity, Connections 22, INSNa.
Ostrom E. (2000), "Collective Action and the Evolution of Social Norms", Journal of Economic Prespective, No.26.
Oxford Dictionary (1988), Clavendon Press Oxford.
Putnam (1993), The Prisperioius Cimmunity; Social Capital and Public Life, New York: American Prospect.
The World Bank Group (2000), Social Capital For Development, Attacking Poverty, OxfordUniversity Press.
Woolcock, Michael (1998), "Social Caoital and Economic Development", Journal Theory and Socialty, No. 27.
اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)
دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 2
علمی-پژوهشی
مهر 1388
صفحه 101-128
  • تاریخ دریافت: 10 شهریور 1388
  • تاریخ بازنگری: 01 مهر 1388
  • تاریخ پذیرش: 16 دی 1388