تجلی مختصات حکومت حق‌مدار در آرمان‌شهر شهدا

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس‌ارشد مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران (نویسنده مسئول)

2 استاد گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران

چکیده

از جمله دغدغه­های علاقه‌مندان به حق و عدالت در طول تاریخ، ایجاد جامعه­ای عدالت­­محور و حق­گرا بوده است که تلاش­های زیادی نیز در این راه انجام داده‌اند؛ از جمله این تلاش­ها می­توان به اقدامات کارگزاران شهید در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی ایران اشاره کرد؛ این پژوهش به منظور شناخت ویژگی­های جامعه آرمانی این شهدا و ارزیابی آن با ویژگی­های حکومت حق­مدار علوی صورت گرفته است. در این پژوهش، برای تجزیه و تحلیل آثار شهدا از روش تحلیل محتوا استفاده شد؛ و نتایج، حاکی از آن است که ویژگی­های جامعه­ای که شهدا در صدد ساخت آن بودند، به طور کلی، با ویژگی­های جامعه مطلوب علوی، همگرا بوده است؛ گویا شهدای مورد نظر، بخش عمده­ای از ویژگی­های طرح آرمانی جامعه خود را از مختصات حکومت علوی الهام گرفته بودند.

کلیدواژه‌ها

نهج­البلاغه امام علی (ع) (1379)، گردآوری سید رضی، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: بنیاد نهج­البلاغه و دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
نهج­البلاغه امام علی (ع) (1383)، گردآوری سید رضی، ترجمه محمد دشتی، قم: مؤسسه تحقیقاتی امیرالمؤمنین (ع)، انتشارات آل علی (ع)، چاپ هفتم.
اصیل، حجت‌الله (1371)، آرمان‌شهر در اندیشه ایرانی، تهران: نی.
ایکاف، راسل؛ مگیدسون، جیسون و ادیسون، هربرت (1386)، طراحی آرمانی، خلق آینده سازمان، ترجمه مسعود سلطانی، تهران: گروه پژوهشی صنعتی آریانا.
باهنر، محمدجواد (1379)، انسان و خودسازی. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، موجود در نرم­افزار شهید باهنر، تهران: شاهد.
همو (1380)، دیدگاه­های مدیریتی و سیره عملی شهید دکتر محمدجواد با­هنر، جمع­آوری دکتر مهدی ابراهیمی­نژاد، بی‌جا: ستاد کنگره بزرگداشت شهید حجت‌الاسلام دکتر محمدجواد باهنر، موجود در نرم­افزار شهید باهنر، تهران: شاهد.
همو (1386الف)، «سخنرانی در سالگرد شهید مطهری»، نرم‌افزار شهید باهنر، تهران: شاهد. (فایل صوتی).
همو (1386ب)، «سخنرانی در مورد قانون اساسی»، نرم‌افزار شهید باهنر، تهران: شاهد. (فایل صوتی).
همو (1386ج)، «سخنرانی در مورد مسائل روز»، نرم‌افزار شهید باهنر، تهران: شاهد. (فایل صوتی).
پاپلی یزدی، محمدحسن و رجبی سناجردی، حسین (1382)، نظریه­های شهر و پیرامون، تهران: سمت.
پورعزت، علی­اصغر (1387)، مختصات حکومت حق­مدار؛ در پرتو نهج­البلاغه، تهران: علمی و فرهنگی.
تفویض زواره، محمود (بی­تا)، وصیت­نامه، بی‌جا: معاونت پژوهشی بنیاد شهید.
تندگویان، محمدجواد (1386الف)، «مصاحبه در مورد سیاست­های نفتی»، نرم­افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386ب)، «نخستین مصاحبه مطبوعاتی»، نرم­افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
چمران، مصطفی (1381الف)، بینش و نیایش، بی‌جا: دفتر نشر انقلاب اسلامی، موجود در نرم‌‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386الف)، «یادداشت­ در مورد اسلام راستین»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386ب)، «یادداشت در مورد انفجار لبنان»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386ج)، «یادداشت در مورد راه حسین (ع)»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386د)، «یاد­داشت در مورد کردستان»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386هـ)، «یادداشتی با عنوان «پیامی از پاوه به ملت ایران»»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
حسینی بهشتی، سیدمحمد (1378الف)، مبانی نظری قانون اساسی. تهران: بقعه: موجود در نرم‌افزار شهید آیت‌الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی، تهران: شاهد.
همو (1378ب)، حج در قرآن، بی‌جا: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، موجود در نرم‌افزار شهید آیت‌الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی، تهران: شاهد.
همو (1379)، بایدها و نبایدها، تهران: بقعه، موجود در نرم‌افزار شهید آیت‌الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی، تهران: شاهد.
همو (1380)، نقش آزادی در تربیت کودکان، تهران: بقعه، موجود در نرم‌افزار شهید آیت‌الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی، تهران: شاهد.
حمزه­نژاد ارشاد، جهان­بخش (بی­تا)، وصیت­نامه، بی‌جا: معاونت پژوهشی بنیاد شهید.
دهقان، علی‌اکبر (بی­تا)، وصیت­نامه، بی‌جا: معاونت پژوهشی بنیاد شهید.
دیالمه، عبدالحمید (1387الف)، «سخنرانی در شب رحلت حضرت فاطمه (س)». نرم‌افزار شهید دیالمه، تهران: شاهد.
همو (1387ب)، «سخنرانی در مورد انتظار»، نرم‌افزار شهید دیالمه، تهران: شاهد.
همو (1387ج)، «سخنرانی با عنوان «امام در عینیت جامعه»»، نرم‌افزار شهید دیالمه، تهران: شاهد.
همو (1387د)، «سخنرانی در مورد امام سجاد (ع)، حماسه عبادت»، نرم‌افزار شهید دیالمه، تهران: شاهد.
همو (1387هـ)، «سخنرانی با عنوان «انسان در قالب زمان»»، نرم‌افزار شهید دیالمه، تهران: شاهد.
همو (1387و)، «سخنرانی در مورد حق انسان»، نرم‌افزار شهید دیالمه، تهران: شاهد.
رجایی، محمدعلی (1386الف)، «سخنرانی در مورد نظام اسلامی»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386ب)، «سخنرانی در مورد اسلام»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386ج)، «سخنرانی در سمینار انجمن علمی کارخانجات»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386د)، «سخنرانی در سمینار جهاد سازندگی»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386هـ)، «سخنرانی در مسجد جامع کرج»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386و)، «سخنرانی در مورد جانبازان»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386ز)، «سخنرانی در مورد استفاده از نفت»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386ح)، «سخنرانی در مورد انتقاد»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386ط)، «سخنرانی در مورد بهره‌برداری از گازرسانی سرخس»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386ی)، «سخنرانی در مورد اجرای عدالت»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386ک)، «سخنرانی در جمع معلمان»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386ل)، «مصاحبه در مورد تقویت مراکز تولید اسلحه»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386م)، «مصاحبه در مورد وظیفه دولت»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
همو (1386ن)، «مصاحبه در مورد تقسیم عادلانه کالاها»، نرم‌افزار شهید رجایی، تهران: شاهد.
ساروخانی، باقر (1378)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی؛ اصول و مبانی، جلد اول، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
همو (1382)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی؛ بینش­ها و فنون، جلد دوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
سلیمی جهرمی، علی­اکبر (1386الف)، «آخرین یادداشت»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386ب)، «زندگینامه»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
صادقی، قاسم (بی­تا)، وصیت­نامه، بی‌جا: معاونت پژوهشی بنیاد شهید.
عباسپور، حسن (1386الف)، «سخنرانی با عنوان «مکتب و تخصص»»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد. (فایل صوتی).
همو (1386ب)، «مصاحبه»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد. (فایل صوتی)
همو (1386ج)، «مصاحبه در مورد مشکلات تأمین آب و برق»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386د)، «وصیت‌نامه کاری»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
عضدی، حسن (1357)، وصیت­نامه، بی‌جا: معاونت پژوهشی بنیاد شهید.
همو (1386)، «بخش­نامه»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
علیدادی، طاهره (1388)، تصویرپردازی از شهر عدل بر اساس آثار و اندیشه­های کارگزاران شهید در قوای سه­گانه، پایان­نامه کارشناسی‌ارشد مدیریت شهری، تهران: دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
فکوری، جواد (1386)، «مصاحبه»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
فیاض­بخش، محمدعلی (1386الف)، «مصاحبه در مورد تقسیم بهداری و بهزیستی»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386ب)، «مصاحبه در مورد عملکرد سازمان بهزیستی»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386ج)، «زندگینامه»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
قاسمی، عبدالوهاب (بی­تا)، وصیت­نامه، بی‌جا: معاونت پژوهشی بنیاد شهید.
قدوسی، علی (1386الف)، «ربا و نقش آن در جامعه»، نرم‌افزار شهید قدوسی، تهران: شاهد.
همو (1386ب)، «سخنرانی در بزرگداشت آقای مصطفی خمینی»، نرم‌افزار شهید قدوسی، تهران: شاهد. (فایل چندرسانه‌ای)
همو (1386ج)، «گزیده­ای از یکی از دروس اخلاق»، نرم‌افزار شهید قدوسی. تهران: شاهد.
همو (1386د)، «یادداشتی با عنوان «عدالت در خون»»، نرم‌افزار شهید قدوسی، تهران: شاهد.
همو (1386هـ)، «اگر امام بگوید کنار می­روم»، نرم‌افزار شهید قدوسی، تهران: شاهد. (فایل چندرسانه‌ای).
قندی، محمود (1386الف)، «مصاحبه در مورد فسخ قراردادهایی که به نفع ایران نیست»، نرم‌افزار دولت عشق. تهران: شاهد.
همو (1386ب)، «مصاحبه در مورد واگذاری 100 هزار تلفن»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386ج)، «مصاحبه در مورد واگذاری یک صد هزار تلفن»، نرم‌افزار دولت عشق. تهران: شاهد.
همو (1386د)، «آخرین پیام شهید قندی خطاب به همکاران»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
همو (1386هـ)، «زندگینامه»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
کلانتری، موسی (1386الف)، «سخنرانی»، نرم‌افزار دولت عشق. تهران: شاهد. (فایل چندرسانه‌ای).
همو (1386ب)، «سخنرانی در سالگرد انقلاب»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
منتظری، محمد (بی­تا، الف)، «سخنرانی در مبارکه اصفهان»، نرم‌افزار شهید منتظری، تهران: شاهد.
همو (بی­تا، ب)، «سخنرانی در جمع متحصنین فرودگاه مهرآباد»، نرم‌افزار شهید منتظری، تهران: شاهد.
همو (بی­تا، ج)، «سخنرانی با عنوان «همه با یک شعار»»، نرم‌افزار شهید منتظری، تهران: شاهد.
همو (بی­تا، د)، «یادداشت در مورد­ اجحاف در نرخ­ها»، نرم‌افزار شهید منتظری، تهران: شاهد.
همو (بی­تا، هـ)، «یادداشت در مورد اقتصاد اسلامی»، نرم‌افزار شهید منتظری، تهران: شاهد.
همو (بی­تا، و)، «یادداشت در مورد حق و باطل»، نرم‌افزار شهید منتظری، تهران: شاهد.
همو (بی­تا، ز)، «یادداشت در مورد مالیات‌های اسلامی»، نرم‌افزار شهید منتظری، تهران: شاهد.
همو (بی­تا، ح)، «مصاحبه با روزنامه عروه‌الوثقی»، نرم‌افزار شهید منتظری، تهران: شاهد.
همو (بی­تا، ط)، «مصاحبه با مجله جهاد»، نرم‌افزار شهید منتظری، تهران: شاهد.
نامجو، موسی (1386)، «مجموعه آثار ماندگار»، نرم‌افزار دولت عشق، تهران: شاهد.
Aguas, R. B. (2007),Relating Faiyhand Political Action: Utopia in The Theology of Gustavo Gutierrez, A Dissertation Submitted to the Graduate School of the University of Notre Dame in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Philosophy, Notre Dame: University of Notre Dame.
Bann, S. (2003). "Arcadia as utopia in contemporary landscape design: the work of Bernard Lassus", History of the Human Sciences, Vol. 16, No. 1, Pp. 109-121.
Berger, P. L. & Luckmann, T. (1966), The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge, Garden City. NY: Anchor Books.
Churton, M. (2000), Theory and Method, London: Macmillan Press.
Ferguson, J. (1977). "Reviewed work(s):Utopias of the Classical World". The American Political Science Review, Vol. 71, No. 3. Pp. 1131-1135.
Hatch, M. J. (1997), Organization Theory; Modern, Symbolic & Postmodern Perspectives, New York: Oxford University Press.
Levitas, R. (1990), The Concept of Utopia, London: Phillip Allen.
Id. (2003), "On Dialectical Utopianism", History of the Human Sciences, Vol. 16, No. 1, Pp. 137-150.
Mannheim, K. (1976), Ideology and utopia, London: routledge.
Nagel, T. (1991), Equality and Partiality, New York: Oxford University Press.
Sargent, L. T. (1982). "Is there Only One Utopian Tradition?", Journal of the History of Ideas, Vol. 53, No. 11, Pp. 11-17.
Id. (2004), The Necessity of Utopian Thinking: A Cross-National Perspective, New York: Berghahn Books.
Shklar, J. N. (1998), The Political Theory of Utopia, Chicago: University of Chicago Press.
Stites, R. (1989), Revelotion Dreams, Utopian Vision and Expremental Life in the Russian Revolution, New York: Oxford University Press.
Tyack, D. & Cuban, L. (2005), Thinking Toward Utopia, A Century of Public School Reform. New York: Mc Graw- Hill.
Vattimo, G. (2006), "Utopia Dispersed", Diogenes, Vol. 53, No. 18, Pp. 18-23.
Walsh, C. (1962), From Utopia to Nightmare. Londan: Geolfrey Bles.
Weick. K. (1995), The Social Psychology of Organizing,2nd Ed, New York: McGraw Hill.
Wright, E. O. (2010), Envisioning Real Utopias, London: Verso.
www.answers.com, retrieved: 2008/07/10
  • تاریخ دریافت: 08 مهر 1392
  • تاریخ بازنگری: 30 آبان 1392
  • تاریخ پذیرش: 14 آذر 1392