تجزیه‌وتحلیل مقایسه‌ای وضعیت علمی ایران و مالزی به منظور شکل‌گیری همکاری علمی دوجانبه در حوزه مدیریت اسلامی؛ در جست‌وجوی همگرایی اسلامی

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت بازرگانی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق علیه السلام

2 دانشکده مدیریت

چکیده

یکی از مناقشه‌برانگیزترین موضوعات در چند دهه اخیر، پدیده جهانی شدن و مسائل ناشی از آن است که به باور بسیاری از صاحب‌نظران، مسائل جدی‌ای فراروی کشورهای مستقل ایجاد می‌کند. به باور عده‌ای، همکاری‌های چندجانبه و یکپارچه‌سازی، راهکاری است که می‌تواند آن‌ها را آماده ورود به فضای جهانی کند. به رغم اهمیت موضوع فوق، ضعف جدی‌ای در کشورهای اسلامی در این خصوص مشاهده می‌شود. هدف پژوهش حاضر، در گام اول، یافتن راهکاری برای ایجاد و گسترش همکاری‌ها در میان کشورهای اسلامی و در گام دوم، بهبود وضعیت علمی دوجانبه و سودآوری اقتصادی است. ایده اصلی آن است که با توجه به فرایند شکل‌گیری همگرایی، باید از طرق مختلف در جهت شکل‌گیری همکاری‌های چندجانبه تلاش کرد. به همین دلیل، موضوع همکاری علمی در حوزه مدیریت اسلامی، به عنوان آغازی بر همکاری‌های دوجانبه، انتخاب شده و این موضوع بین دو کشور اسلامی ایران و مالزی بررسی می‌شود. سؤال اصلی تحقیق آن است که «این دو کشور چه ظرفیت‌هایی برای همکاری علمی در زمینه مدیریت اسلامی دارند؟». در این پژوهش از مصاحبه کیفی با خبرگان و نظریه داده‌بنیاد استفاده شده است. نتیجه پژوهش، وجود پتانسیل لازم و قوت‌های متقابل برای همکاری بین دو کشور در حوزه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری است.

کلیدواژه‌ها

بهارستان، جلیل (1383)، «مطالعه تطبیقی مدیریت اسلامی و مدیریت رایج»، مدرس علوم انسانی، ویژه‌نامه مدیریت، دوره هشتم، شماره پیاپی 36، صص 3-23.
ثاقب، حسن و زاهدطلبان، علی (1385)، «بررسی آثار تجاری انعقاد توافق‌نامه نظام ترجیحات تجاری سازمان همکاری اسلامی»، پژوهشنامه بازرگانی، دوره یازدهم، شماره 41، صص 27-53.
حسن‌پور، یوسف و بهروزی‌فر، مرتضی (1386)، «بررسی تجارت مکملی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی»، پژوهش‌نامه بازرگانی، دوره یازدهم، شماره 42، صص 119-145.
دانایی‌فرد، حسن (1384)، «تئوری‌پردازی با رویکرد استقرایی - استراتژی مفهوم‌سازی تئوری بنیادی»، دانشور رفتار، دوره دوازدهم، شماره 11، صص 57-70.
دانایی‌فرد، حسن، الوانی، مهدی و آذر، عادل (1383)، روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: صفار.
داورپناه، محمدرضا (1386)، ارتباط علمی: نیاز اطلاعاتی و رفتار اطلاع‌یابی، تهران: چاپار.
رمضان‌زاده، عبدالله و مسعودی، حیدرعلی (1388)، «جستاری نظری پیرامون جهانی شدن و امپراتوری‌سازی و رابطه دو مفهوم»، سیاست، دوره 39، شماره 2، صص 109-128.
زارعی، بهروز و زارعی، عظیم (1386)، «پارادایم‌های تئوریک تبیین‌کننده شکل‌گیری ارتباطات بین سازمانی»، دوره بیستم، شماره 78، صص 45-62.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (1382)؛ سند چشم‌انداز بلندمدت جمهوری اسلامی ایران، بخش‌نامه شماره 193000/101 مورخه 20/9/1382.
سوزنچی، حسین (1389)، معنا، امکان و راهکار‌های تحقق علم دینی، تهران: پژوهشکده ارتباطات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
سیف‌زاده، سیدحسین (1384)، نظریه‌ها و تئوری‌های مختلف در روابط بین‌الملل فردی-جهانی‌شده، تهران: وزارت امور خارجه.
شورای عالی انقلاب فرهنگی (1387)، سند نقشه جامع علمی کشور، تهران: شورای عالی انقلاب فرهنگی.
عابدین مقانکی، محمدرضا و کمالی اردکانی، مسعود (1384)، «پیامدهای برقراری ترجیحات تجاری ترجیحی در غرب آسیا بر بخش خارجی ایران»، پژوهشنامه بازرگانی، دوره دهم، شماره 37، صص 109-131.
فاضل، محمدرضا (1385)، اهداف، ساختار و فعالیت‌های مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
فوزی تویسرکانی، یحیی (1377)، سازمان کنفرانس اسلامی (ساختار، عملکرد و روابط آن با ایران)، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
کاظمی، سیدعلی‌اصغر (1370)، نظریه همگرایی در روابط بین‌الملل، تهران: قومس.
ماتسیچ، پال دبلیو. و مونسی، باربارا آر. (1381)، عوامل موفقیت همکاری، ترجمه مریم نظری، تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
ملک‌زاده، رضا (1381)، «نقش همکاری‌های علمی بین‌المللی در توسعه علمی ایران»، پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، دوره 8، شماره 25، صص 63-78.
ممدوحی، فرزاد (1375)، آشنایی سازمان کنفرانس اسلامی، تهران: وزارت امور خارجه.
مهدوی، ابوالقاسم و مجد رضایی، حورا (1388)، «بررسی تأثیر یکپارچه‌سازی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب»، پژوهش‌نامه بازرگانی، دوره سیزدهم، شماره 52، صص 125-162.
نوروزی، علیرضا و ولایتی، خالید (1388)، همکاری علمی پژوهشی، تهران: چاپار.
نوروزیان، مهدی (1384)، «کمیته دایمی همکاری‌های علمی و فن آوری سازمان کنفرانس اسلامی کامستک (COMSTECH)»، رهیافت، شماره 35، صص 34-37.
ولایتی، خالید و نورزی، علیرضا (1387)، «بررسی میزان همکاری‌های علمی ایران و کشورهای هم‌جوار در تألیف مشترک از سال 1990 تا 2007»، سیاست علم و فناوری، دوره اول، شماره 4، صص 73-82.
  • تاریخ دریافت: 23 خرداد 1390
  • تاریخ بازنگری: 19 آبان 1391
  • تاریخ پذیرش: 23 آذر 1391