اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)

فهم خاتمه خط‌مشی‌های عمومی در ایران؛ پژوهشی بر مبنای نظریه‌پردازی داده‌بنیاد

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تربیت مدرس، نویسنده مسئول

2 دکتری مدیریت سیاست‌گذاری در بخش عمومی دانشگاه تربیت مدرس

3 استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تربیت مدرس

4 دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

چکیده

صاحب‌نظران علم خط‌مشی معتقدند که خاتمه‌ خط‌مشی از گام‌های فرآیند خط‌مشی‌‌گذاری است که نسبت به سایر گام‌های این چرخه کمتر مورد مداقه قرار گرفته است. خط‌مشی‌های خاتمه‌یافته را می‌توان به دو دسته تقسیم‌بندی کرد: 1) خط‌مشی‌هایی که خاتمه‌بخشی آن بر مبنای منطق و عقلانیت صورت گرفته است (مرتفع شدن مسئله عمومی، ناکارایی خط‌مشی جاری و...)، 2) خط‌مشی‌هایی که پس از تدوین و ابلاغ از سوی مجریان رها، معطل و در نهایت خاتمه می‌یابند. این پژوهش کیفی تلاش دارد فرایند رخداد خاتمه‌بخشی از نوع دوم را نظریه‌پردازی کند. در مرحله اول داده‌ها از طریق انجام مصاحبه‌های ساختاریافته با مسئولان و مدیران نظام خط‌مشی‌گذاری ایران گردآوری می‌شوند. در مرحله دوم «تم‌های کلیدی» استخراج شده و بر اساس راهبرد پژوهشی نظریه‌پردازی داده-بنیاد، که روشی نظام‌مند و کیفی برای خلق نظریه است، نظریه خاتمه خط‌مشی‌های عمومی در ایران خلق می‌گردد. نظریه حاصل نشان می‌دهد که پدیده محوری چنین فرآیندی مضمونی تحت عنوان خط‌مشی عمومی لرزان است که در فرآیندی از عوامل بستری و مداخله‌گر و به اتکای دسته‌ای از عوامل علی، خاتمه‌ خط‌مشی را تبیین می‌کند.

کلیدواژه‌ها

الوانی، سید مهدی؛ شریف‌زاده، فتاح (1383)، فرایند خط‌مشی‌گذاری عمومی؛ تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
دانایی‌فرد، حسن (1388)، «روش‌شناسی تدوین خط‌مشی ملی کارآفرینی کشور: چارچوبی مفهومی»، فصلنامه توسعه کارآفرینی، ش6، صص125-155.
قلی‌پور، رحمت‌الله (1387)، تصمیم‌گیری سازمانی و خط‌مشی‌گذاری عمومی، تهران: انتشارات سمت.
لستر، جیمز و استوارت، جی آر جوزف (1381)، فرایند خط‌مشی‌گذاری: رویکردی تکامل، ترجمه مجتبی طبری و دیگران، تهران: انتشارات ساوالان.
 
Anderson, J. (1979), Public Policy-Making, New York : Praeger.
Bardach, Eugen (1976), "Policy Termination as a Political Process", s.l.: Policy Science, Vol. 7.
Creswell J. W. (2002), "Educational Research: Planning", Conduction and Evaluating Quantitative and Qualitative Research, Upper Saddle River. NJ: Pearson Education.
Daniels, Mark R. (1997), "Theories of the Termination of Public Programs, Policies and Organization", Internation Journal of public Administration, Vol. 20.
Daniels, Mark R. (1997), Termination Public Programs An American Political Paradox, New York : M.E.Sharpe, Inc.
Deleon, Peter (1978), "Public Policy Termination: An End and A Beginning", Policy Analysis, Vol. 4. pp.369-392.
Deleon, Peter (1983), "Policy Evaluation and Program Termination", s.l.: Policy Studies Review, Vol. 2. pp.369-392.
Deleon, Peter (1987), Policy Termination as a Political Phenomenon, Sage Publication,
Deleon, Peter and Hernadez, Jose (2001), "The Case of the National Solidarity Program in Mexico: A Study in Comparative Policy Termination", 3 International Journal of Public Administration, Vol. 24.
Frantz, Janet E. (1997), "The High Cost of Policy Termination", International Journal of Public Administration, Vol. 20.
Iris, Gevay-May (2001), "When the Motto is Till Death Do us Part: The Conceptualization and the Craft of Termination in the Public Policy Cycle", International Journal of Public Administration, Vol. 24, pp.263-288.
Kaufman, Herbert (1976), Are Government Organizations Immortal? Washington : D.C: The Brooking Institution,
Ke, Ye (2007), Policy Termination: A Conceptual Framework and Application to the Local Public Hospital Context, California: Adissertation Presented to the Faculty of the Graduate School University of Southern California.
Kirkpatrick, S. Lester, J. And, Peterson, M. (1999), "The Policy Termination Process: A Conceptual Framework and Application to Revenue sharing", Policy Studies Review, Vol. 16.
Laster, J. and Stewart, J .(1996), Public Policy:An Evolutionary Approach, Minnesota: West Publishing Company.
Lizhen, Zhang (2009), "Study on Odstacles to Policy Termination", s.l.: Journal of Politics and Law, Vol. 2.
May, J. V. (1978), The Policy Cycle, Beverly Hills California: Sage Publication.
Straus. A. & Corbin J. (1998), Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, 2nd ed. Thousand Oaks. CA: Sage. 
اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)
دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 1
فروردین 1394
صفحه 85-120
  • تاریخ دریافت: 02 مرداد 1392
  • تاریخ بازنگری: 05 مرداد 1393
  • تاریخ پذیرش: 13 دی 1393