اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)

مدیریت تبلیغ و دعوتِ رسول اعظم(ص) در برخورد با اهل کتاب با تأکید بر قرآن کریم؛ مقایسه‌ای با مفهوم بازاریابی اجتماعی

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت بازرگانی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق علیه السلام

2 دانشجوی دکترای مدیریت استراتژیک، گروه مدیریت استراتژیک، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی (نویسنده مسئول)

چکیده

سیره تبلیغی پیامبر اعظم (ص) از ابعاد مختلف با دانش مدیریت، مقایسه‌پذیر و تحلیل‌پذیر است. مدیریت تبلیغی ایشان در برابر دگراندیشان و پیروان ادیان الهی دیگر، مبین اصول لازم و اساسیِ تعامل و ارتباط با اهل کتاب در سراسر جهان در عصر حاضر است؛ تا کسانی که می‌خواهند مدیریت جامعه را بر عهده گیرند ضمن برخورداری از آن شرایط، از الگوها و اسوه‌های الهی پیروی نمایند. به علاوه، مفهوم بازار‌یابی اجتماعی، داعیه ترویج و تبلیغ ایده‌ها و مفاهیم اجتماعی را دارد که به نظر می‌رسد مطالعه و بررسی این دو مقوله، دارای نکات و حساسیت‌های خاصی است. در این پژوهش، تلاش بر این است تا با استفاده از روش تحقیق موضوعی در قرآن کریم، اصول حاکم بر مدیریت تبلیغ و دعوت رسول اکرم (ص) در برابر اهل کتاب، تبیین گردد. در مجموع و پس از بررسی 291 آیه اصلی و فرعی از سیاق‌های قرآن و ثبت مفاهیم و دسته‌بندی آنها ذیل مقوله‌ها، 10 اصل اساسی حاکم بر مدیریت دعوت و تبلیغِ حضرت رسول در برابر اهل کتاب به دست آمد. در نهایت و با توجه به ادبیات نظری، اصول ده‌گانه دعوت پیامبر (ص) با مفهوم بازاریابی اجتماعی مقایسه شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

قرآن کریم.
خطیب، محمد (1987)، اضواء علی الإعلام فی صدر الاسلام و خصائصه، بیروت: مؤسسه الرساله.
خندان، محسن (1369)، تحلیل مفاهیم مربوط به تبلیغ در اسلام با بهره‌گیری از دانش ارتباطات، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه امام صادق علیه السلام.
زورق، محمدحسن‌ (1390)، مبانی‌ تبلیغ، تهران‌: سروش.
سلاحی‌، عزیز، و تکیه، عباس‌ (1351)، تبلیغات‌ بازرگانی‌، تهران‌: مدرسه عالی بازرگانی.
شرف، عبدالعزیز (1999)، وسائل الاعلام و مشکلة الثقافة، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
طبرسی، فضل ‌بن حسن (1380)، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، ترجمه حسین نوری، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات.
فاکر، محمد (1389)، مراحل انس با قرآن، قم: پژوهشکده تحقیقات اسلامی، زمزم هدایت‏.
فضل‌الله‌، سیدمحمدحسین‌‌ (1384)، گام‌هایی‌ در راه‌ تبلیغ‌، ترجمه عباس حاجیانی‌ دشتی‌، تهران‌: سازمان‌ تبلیغات‌ اسلامی، شرکت‌ چاپ‌ و نشر بین‌الملل.
کاتلر، فیلیپ و آرمسترانگ، گری (1379)، اصول بازاریابی، ترجمه علی پارسائیان، تهران: ظفر.
گیل، دیوید (1384)، الفبای ارتباطات، ترجمه رام‍ین کریمیان، مهران مهاجر و محمد نبوی تهران: وزرات‌ فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
محمدیان، محمود و پورغفاری، آزاده (1387)، «روش‌های تبلیغ در ادیان»، مدیریت بازاریابی و تبلیغات، سال 39، صص 52-59.
مرادی زنجانی، حسین، و لسانی‌، محمدعلی‌ (1385)، روش‌ تحقیق‌ موضوعی‌ در قرآن‌ کریم‌، زنجان‌: قلم‌ مهر.
مطهری‌، مرتضی‌ (1368)، مجموعه‌ آثار استاد شهید مطهری‌، تهران‌: صدرا.
مودودی، ابوالقاسم (1381)،‌ «آسیب‌شناسی مبلغین دینی پس از انقلاب اسلامی»، همبستگی،‌ مرداد 1381، شماره 15، ص 12.
واگو، استفان (1373)، درآمدی بر تئوری‌ها و مدل‌های تغییر اجتماعی، ترجمه احمد غروی‌زاد، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی.
 
Andreasen, A. R. (1995), Marketing Social Change, San Francisco: Jossey-Bass.
Argyris, C. (1989), Overcoming Organizational Defenses Heights, MA: Allyn & Bacon.
Kotler, P. (1973), The Elememts of Social Action. New York: John Wiley & Sons.
Kotler, P., Roberto, N., & Lee, N. (2002), Social Marketing: Improving the Quality of Life, Thousad Oaks, CA: Sage Publications Inc.
Roger, M. (1998), Changing the Mind of the Corporation, Dartmouth College: Public Affairs Centar.
Seymour, H. F. (1981), The Marketing of Ideas and Social Issues, Washington D.C.: Holt Reinhart.
اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)
دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 1
فروردین 1395
صفحه 59-84
  • تاریخ دریافت: 06 دی 1391
  • تاریخ بازنگری: 14 شهریور 1394
  • تاریخ پذیرش: 06 آبان 1395