مدل یابی معادلات ساختاری تاثیر مولفه های مورد تاکید در قرآن کریم بر شکل گیری سازمان سرآمد

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف این پژوهش بررسی تاثیر مولفه های مورد تاکید در قرآن کریم بر شکل گیری سازمان سرآمد می باشد. لذا در اولین گام با بررسی و مطالعه آیات قرآن، ابعاد و عوامل متناسب با سازمان سرآمد استخراج گردید و در مرحله بعد و با استفاده از تکنیک دلفی در مورد تناسب این ابعاد و عوامل از خبرگان نظرخواهی شد. با توجه به نتایج به دست آمده پرسشنامه طراحی شد. جامعه مورد بررسی این پژوهش موسسات آموزش عالی شهر مشهد می باشد که نمونه به صورت طبقه ای تصادفی انتخاب گردید. محاسبات انجام شده با استفاده از نرم افزار SPSS 16.0 حاکی از این است که شاخص KMO برابر با 0.909 بوده و نشان دهنده مناسب بودن تعداد نمونه جهت انجام تحلیل عاملی می باشد و مقدار آلفای کرونباخ معادل 0.944 بوده که گویای پایایی قابل قبول پرسشنامه می باشد. در جهت آزمون، بررسی برازش و اصلاح مدل مفهومی پژوهش از مدل معادلات ساختاری، تحلیل مسیر و نرم افزار LISREL 8.50 استفاده شد که مدل پیشنهادی مورد تایید واقع گردید. مقادیر t مربوط به فرضیات معادلات ساختاری بیانگر این است که بین ارتباط با خدا، ارتباط با دیگران و ارتباط با خود و سازمان سرآمد ارتباط مستقیم، مثبت و معناداری برقرار است. مقادیر t مربوط به فرضیات معادلات اندازه گیری گویای این است که تمامی شاخصها در اندازه گیری متغیرهای پنهان موثرند. با توجه به شاخصهای برازش و تایید فرضیات می توان گفت مدل پیشنهادی از برازش قابل قبول و از قدرت تبیین مناسبی برخوردار می باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

قرآن کریم. ترجمه محمدمهدی فولادوند.
 
آذر، عادل و سعید صفری (1383)، «مدل‌سازی تعالی سازمانی با رویکرد تحلیل پوششی داده‌ها»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 8، ش2، تابستان.
امامی، مصطفی و عبدالغنی رستگار (1387)، «فرهنگ سازمانی مدیران از دیدگاه قرآن و نهج‌البلاغه»، راهبرد، سال اول، ش2، زمستان.
انصاری، محمداسماعیل و محمد شاکر اردکانی (1392)، «اخلاق کار اسلامی و تعهد سازمانی در میان کارکنان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان»، مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، دورة ششم، ش٢، خرداد.
بیک‌زاد، جعفر و بهبودی، امیر (1388)، بررسی میزان مشتری‌محور بودن بر اساس شاخص‌های مدل تعالی سازمانی EFQM (مطالعه موردی: شعب مؤسسه مالی و اعتباری مهر استان آذربایجان شرقی)، فصلنامه مدیریت صنعتی، دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سال چهارم، ش9، پاییز.
پورعزت، علی‌اصغر (1390)، «ادارة سالم به روایت نهج‌البلاغه»، فصلنامه النهج، ش31، تابستان.
حسنی، محمد؛ حیدری‌زاده، زهرا و ابوالفضل قاسم‌زاده علیشاهی (1391)، «بررسی نقش و تأثیر اخلاق اسلامی کار و فرهنگ سازمانی بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه شهید چمران اهواز»، مدیریت اسلامی، سال 20، ش2، پاییز و زمستان.
خداداد بناب، فاطمه (1392)، «رموز مدیریت موفق از دیدگاه قرآن»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان.
رازینی، روح‌الله (1389)، «طراحی و تبیین مدل جامع تعالی سازمانی بر اساس رویکرد اسلامی»، رساله دوره دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
سرایداریان، حمید (1386)، در مسیر سرآمدی: آموزش تعالی سازمانی ویژه کارکنان، اصفهان: قاصد سحر، چاپ اول.
سعادت، اسفندیار و صادقی، منصور (1384)، «طراحی و تبیین مدلی برای زمینه‌سازی برای خلاقیت در مؤسسات پژوهشی کشور (حوزه علوم، تحقیقات و فناوری)»، دانشور رفتار، سال دوازدهم، ش14، دی‌ماه.
سلطانی، محمدرضا (1391)، «تحلیل وضعیت و طراحی الگوی مطلوب فرهنگ سازمانی یکی از سازمان‌های نیروهای مسلح مبتنی بر مبانی دینی و ارزش‌های انقلاب اسلامی»، مدیریت اسلامی، سال 20، ش1، بهار و تابستان.
شریعت، حسین (1379)، «بررسی تطبیقی مدیریت اسلامی به مدیریت در مکاتب کلاسیک، نئوکلاسیک و اقتضایی»، پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان.
شهرام، وحید (1388)، «ارائه مدل تعالی فرد در سازمان با توجه به تعالیم اسلام»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق(ع).
طبرسا، غلامعلی؛ هادی‌زاده، اکرم و عبدالعلی کشته‌گر (1389)، «ارائه مدلی برای تبیین عوامل مؤثر بر رفتار شهروندی سازمانی»، چشم‌انداز مدیریت دولتی، ش1، بهار.
عترت دوست، محمد (1390)، «الزامات مدیریت کیفیت و ارتقای بهره‌وری در سازمان نیروی انتظامی از نگاه آیات و روایات»، دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال هشتم، ش38، آذر و دی.
فرهنگی، علی‌اکبر؛ مهرگان، محمدرضا و دامغانیان، حسین (1390)، «عوامل مؤثر بر رهبری خدمت‌گزار از دیدگاه مدیران»، چشم‌انداز مدیریت دولتی، ش5، بهار.
فیض‌پور، مجید (1391)، «تأثیر ارزش‌های اسلامی بر تعالی سازمانی (مطالعه موردی: شرکت پالایش گاز شهید هاشمی‌نژاد)»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان.
کلانتری، خلیل (1388)، مدل‌سازی معادلات ساختاری در تحقیقات اجتماعی- اقتصادی، تهران: فرهنگ صبا، چاپ اول.
لطیفی، میثم (1389)، «انضباط تعالی‌بخش کارکنان: رویکردی اسلامی به مفهوم انضباط در سازمان، با رویکردی کیفی و با استفاده از روش گونه‌شناسی و روش تدبر در آیات قرآن کریم»، اندیشه مدیریت راهبردی، سال چهارم، ش1، بهار و تابستان.
ملکی، محمدرضا و ایزدی، احمدرضا (1387)، «مقایسه نتایج در دو بیمارستان تأمین اجتماعی تهران بر اساس الگوی تعالی سازمانی»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، سال دوازدهم، ش2 (پی‌درپی 47)، تابستان.
مؤمنی، منصور (1389)، تحلیل داده‌های آماری با استفاده از SPSS، با همکاری علی فعال قیومی، تهران: کتاب نو، چاپ سوم.
میرحیدری، اشرف (1389)، «جایگاه تعهد، وجدان ‌کاری، همت و کار مضاعف در توسعه و تعالی سازمانی، با تأکید بر نگرش اسلام»، فصلنامه راه تربیت، ش12، پاییز.
میرسپاسی، ناصر؛ طلوعی اشلقی، عباس؛ معمارزاده، غلامرضا و پیدایی، میرمهرداد (1389)، «طراحی مدل تعالی منابع انسانی در سازمان‌های دولتی ایران با استفاده از فن دلفی فازی»، مجله پژوهش‌های مدیریت، ش87، زمستان.
نادری، علیرضا (1377)، «طراحی و تبیین الگوی رفتار بهره‌ور بر مبنای پایبندی به احکام عبادی- اخلاقی اسلام»، رساله دوره دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.
نخعی‌نژاد، مهدی (1386)، «مروری بر مفاهیم و چگونگی تعالی سازمان در نیروی انتظامی»، دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال چهارم، ش12، مرداد و شهریور.
هومن، حیدرعلی (1388)، مدل‌یابی معادلات ساختاری با کاربرد نرم‌افزار لیزرل (با اصلاحات)، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی، چاپ سوم.
یوسف، درویش (1382)، «تعهد سازمانی؛ پل ارتباط بین اخلاق کار اسلامی و نگرش‌هایی در جهت نیل به تغییر سازمانی»، ترجمه سید جلال حسینی، تحول اداری، ش 38 و 39، زمستان 1381 و بهار 1382.
 
Boudreau, John W. and Ian Ziskin (2011), “The Future of HR and Effective Organizations”, Organizational Dynamics, 40, 255-266.
Cragg, Paul B. (2005), “The Information Systems Content of the Baldrige and EFQM Models”, Total Quality Management, Vol. 16, No. 8-9, 1001-1008, October-November.
Dombey, Abigail and Paul S. Phillips (2006), “Business Excellence Through Resource Efficiency (betre): East Sussex Waste Minimisation Programme”, Resources, Conservation and Recycling, 46, 217-241.
Kim, Huhn (2010), “Effective Organization of Design Guidelines Reflecting Designer’s Design Strategies”, International Journal of Industrial Ergonomics, 40, 669-688.
Pross, Elizabeth A (2010), “Promoting Excellence in Nursing Education (PENE): Pross Evaluation Model”, Nurse Education Today, 30, 557-561.
Ritchie, L. and B.G. Dale (2000), “Self-assessment Using the Business Excellence Model: A Study of Practice and Process”, Int. J. Production Economics, 66, 241-254.
Rusjan, Borut (2005), “Usefulness of the EFQM Excellence Model: Theoretical Explanation of Some Conceptual and Methodological Issues”, Total Quality Management, Vol. 16, No. 3, 363-380, May.
Shahin, Arash and Reza Pourbahman (2011), “Integration of EFQM and Ultimate Six Sigma: A Proposed Model”. International Business Research, Vol. 4, No. 1, January.
Urciuoli, Bonnie (2003), “Excellence, Leadership, Skills, Diversity: Marketing Liberal Arts Education”, Language & Communication, 23, 385-408.
Westerveld, E. (2003), “The Project Excellence Model: Linking Success Criteria and Critical Success Factors”, International Journal of Project Management, 21, 411–418.
Westlund, Anders H. (2001), “Measuring Environmental Impact on Society in the EFQM System”, Total Quality Management, Vol. 12, No. 1, 125- 135.
  • تاریخ دریافت: 27 اردیبهشت 1394
  • تاریخ بازنگری: 10 مرداد 1395
  • تاریخ پذیرش: 22 آذر 1395