اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)

طراحی و تبیین مدل مدیریت کج‌رفتاری مالی مدیران در سازمان‌های دولتی ایران (مورد مطالعه: مدیران سازمان‌های دولتی استان سیستان و بلوچستان)

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، تهران. ایران

2 دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. (نویسندۀ مسئول)

چکیده

این پژوهش کیفی با هدف مدیریت کج‌رفتاری مالی مدیران در دستگاه‌های دولتی ایران با استفاده از طرح نظام‌مند نظریۀ داده‌بنیاد انجام شده است؛ به این منظور، ضمن انجام مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته با بیست نفر از خبرگان، مدیران، کارشناسان دانشگاهی و دستگاه‌های دولتی، به‌عنوان نمونه، مجموعه‌ای از مضامین اولیه طی فرایند کدگذاری باز گردآوری شد و از دل آن‌ها مقوله‌هایی بیرون آمد؛ سپس در مرحلۀ کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله‌ها ذیل عناوین شرایط علّی، پدیدۀ محوری، راهبردهای کنش و کنش متقابل، بستر، شرایط مداخله‌گر و پیامدهای مدیریت کج‌رفتاری در قالب پارادایم کدگذاری تعیین شد. در ادامه و در مرحلۀ کدگذاری انتخابی، یکایک اجزای پارادایم کدگذاری تشریح شده، سیر داستان ترسیم و نظریه خلق شد؛ سرانجام گزاره‌های حکمی و فرضیه‌های راهبردی پژوهش تدوین شد.
نتایج نشان داد که معنابخشی کج‌رفتاری، به‌عنوان پدیدۀ محوری ناشی از عوامل فردی، سازمانی و عوامل فراسازمانی در ذهن مدیران شکل می‌گیرد. عوامل زمینه‌ای (مدیریت منابع) نیز به‌عنوان عوامل محرک کج‌رفتاری مالی مدیران و عوامل مداخله‌گر مدیریتی به‌عنوان عوامل کنترلی و بازدارندۀ کج‌رفتاری مالی مدیران شناسایی شد. مدیران در کنش و واکنش خود به عوامل مؤثر محرک و بازدارنده و تحت‌تأثیر معنابخشی ذهنی خود، دو دسته راهبرد اتخاذ می‌کنند: راهبرد سازنده و راهبرد مخرب.
 راهبردهای سازنده، پیامدهای مثبت (سازمانی و فراسازمانی) در پی دارد و راهبردهای مخرب پیامدهای منفی (سازمانی و فراسازمانی) به دنبال خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

احمدی، حبیب (1384). جامعه‌شناسی انحرافات. تهران: سمت.
‌اچپ، جان. ام.؛ و اسچپ دوم، جان. ام (1380). حقوق جزای آمریکا. تهران: دادگستر (نشر اثر اصلی 2000).
ایار، علی؛ نظری، محمدرضا؛ و خانی، سعید (1393). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر جرم (مطالعۀ موردی: زندان دره‌شهر). فصلنامۀ علمی‌پژوهشی مطالعات امنیت اجتماعی، (40).
دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، مهدی؛ و آذر، عادل (1388). روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکرد جامع. (چ۲). تهران: صفار.
سرلک، محمدعلی (1390). چهره‌‌های نوظهور سازمان در قرن بیست‌ویکم (جلد ۱). تهران: مرجع دانش.
سلطانی، ایرج (1387). ابزار‌های خودارزیابی و بهبود در مدیریت منابع انسانی. ارکان دانش، 1387، اصفهان، 93.
کوثری، مسعود (1389). نظریه‌‌های آنومی اجتماعی. تهران: جامعه‌شناسان.
مصطفوی، محمدحسین (1394). اخلاق اقتصادی در آموزه‌ها و عملکرد‌های دولت اسلامی. فصلنامۀ علمی‌ترویجی اقتصاد و بانکداری اسلامی، (۱۰)، 147-192.
دفتر بررسی‌‌های اقتصادی مجلس شورای اسلامی (شهریور 1377). بازشناسی مؤلفه‌های مؤثر بر اختلاس در ایران. مجلس و پژوهش، (25).
Afsar, B., Badir, Y. (2016). Workplace spirituality, perceived organizational support and innovative work behavior The mediating effects of person-organization fit. Journal of Workplace Learning, 29(2), 95-109. https://doi.org/10.1108/JWL-11-2015-0086.
Permanent link to this document: https://doi.org/10.1108/JWL-11-2015-0086.
Al-Fayyad, M. (2015). Validating Typology of Robinson and Bennett (TRB) of Deviant Workplace Behavior (DWB) in Jordanian Industrial Sector in Zarqa City (JISZC). Journal of Business Studies Quarterly, 6(4), ISSN, 2152-1034.
Aliasa Mazni, Mohd Roziah. Rasdi (2015). Organizational Predictors of Workplace Deviance among SupportStaff, Procedia. Social and Behavioral Sciences (172), 126–133. Available online at www.sciencedirect.com.
Anderson, L., FitzGerald, M., & Luck, L. (2010). An Integrative Literature Review of Interventions to Reduce Violence Against Emergency Department Nurses. Journal of Clinical Nursing, 19(17/18), 2520-2530.
Yip, J., Schweitzer, M. E., & Nurmohamed, S. (2018). Trash-talking: Competitive incivility motivates rivalry, performance, andunethical behavior, Organizational Behavior and Human Decision Processes, (144), 125–144.  journal homepage: www.elsevier.com/ locate/obhdp.
Bennett, S. L, R. J. (1995). A typology of deviant workplace behaviors: A multidimensional scaling study. Academy of Management Journal, (38), 555–572.
Bennett, R. J., & Robinson, S. L. (2000). Development of a measure of workplace deviance. Journal of Applied Psychology, (85), 349–360. http://dx.doi.org/10.1037//0021-9010.85.3.349.
Bennett, R., & Robinson, S. (2003). The Past, Present, and Future of Workplace Deviance Research. In: Organizational Behavior The State of the Science (2nd ed.), 247-281. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
Bennett, R., & Marasi, S. (2016). Workplace Deviance. Encyclopedia of Mental Health (Vol. 4), doi:10.1016/B978-0-12-397045-9.00225-1. 2016 Elsevier Inc.
Bolton, L. R., Becker, L. K., & Barber, L. K. (2010). Big Five trait predictors of differential counterproductive work behavior dimensions. Personality and Individual Differences, (49), 537–541. http://dx.doi.org/10.1016/j.paid.2010.03.047.
Chen L. L., Chan Y., Fahb B., Jina T. Ch. (2016). Perceived Organizational Support and Workplace Deviance in the Voluntary Sector. Procedia Economics and Finance, (35), 468– 475, Available online at www.sciencedirect.com.
Chernyak-Hai, L., & Aharon, T. (2014). Relationships between counterproductive work behavior, perceived justice and climate, occupational status, and leader-member exchange. Journal of Work and Organizational Psychology, (30), 1-12, elsevierRobinson.
Cresswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Lincoln: Sage.
Creswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five designs. Thousand Oaks. CA: Sage
Creswell, J. W. (2002). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and.
Colquitt, J. A., Conlon, D. E., Wesson, M. J., Porter, C. O. L. H., & Ng, K. Y. (2001). Justice at the millennium: A meta-analyticreview of 25 years of organizational justice research. Journal of Applied Psychology, (86), 425–445.
Dearden, T. E. (2015). CAUSAL PATHWAYS TO WHITE-COLLAR OFFENDING (Submitted to the faculty of the University Graduate School In partial fulfillment of the requirements for the degree Doctor of Philosophy). Department of Criminal Justice, Indiana University, USA.
Fagley, N.S., & Adler, M.G. (2012). Appreciation: a spiritual path to finding value and meaning in the workplace. Journal of Management, Spirituality & Religion, 9(2), 167-187.
Finney, H.C., & Lesieur, H.R. (1982). A contingency theory of organizational crime.In Research in the sociology of organizations. Greenwich, CT: JAI Press.
Greenberg, J. (1990). Employee theft as a reaction to underpayment inequity: The hiddencosts of pay cuts. Journal of Applied Psychology, 75, 561-568.
Greenberg, J. E. (1997). Occupational crime (2nd ed.). Chicago: Nelson-Hall.
R.A., & Greenberg, J. (1997). Antisocial Behavior in Organizations. Sage Publications: Thousand Oaks.
Gils, S. V., Bennett, R. J., Mitchell, M. S., Marrs, M. B. (2014). How management style moderates the relationship between abusive supervision and workplace deviance: An uncertainty management theory perspective. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108 (2009), 79–92. journal homepage: www.elsevier.com/ locate/obhdp.
Guiette, A., Vandenbempt, K. (2017). Change managerialism and micro-processes of sensemaking during change implementation, Scandinavian Journal of Management, 33 (2017), 65–81, journal homepage: www.elsevier.com/locate/scaman.
Harvey, P., Martinko, M. J., Borkowski, N. (2016). Justifying Deviant Behavior: The Role of Attributions and Moral Emotions, March 2015,Accepted: 20 January 2016 _ Springer Science+Business Media Dordrecht 2016.
Herbert, C. L., (1997). A TEST OF SELF-CONTROL EXPLANATIONS OF WHITE-COLLAR CRIME. (A Dissertation Submitted to the FaculQr of the COMMITTEE ON BUSINESS ADMINISTRATION In Partial FulfiUment of the Requirements For the Degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY WITH A MAJOR IN MANAGEMENT). Graduate College, THE UNIVERSITY OF ARIZONA, USA.
Malik, P. 1, Malik, P. (2015). Role of hr in navigating the workforce from negative deviance to positive deviance. Ge-international journal of management research, 3(2), 1709-2321.
Messner, S., & Rosenfeld, R. (1994). Crime and the American dream. Belmont, CA: Wadsworth
Michel1, J. S., & Hargis, M. B. (2016). What motivates deviant behavior in the workplace? An examination of the mechanisms by which procedural injustice affects deviance. Department of Psychology, Auburn University, Auburn, AL 36849, USA, MotivEmot DOI 10.1007/s11031-016-9584-4.
MiaoChao., Humphrey, Ronald, H. b., Qian, & Shanshan. (2017). Are the emotionally intelligent good citizens or counterproductive? A meta-analysis of emotional intelligence and its relationships with organizational citizenship behavior and counterproductive work behavior, journal homepage: www.elsevier.com/locate/paid.
 Murphy, Susan, E. (2017). Conceptual Framework on Workplace Deviance Behaviour: A Review. Journal of Human Values, 23(3), 1–16© Management Centre for Human Values SAGE Publications.
Nguyen, D. (2008). Moral Reasoning as a Moderator to Organizational Justice and Workplace Deviance: A Person-Situation Interactionist Model. Canada: Windsor, Ontario.
O'Connor, P. J. a Stone, Sharon, a. W., Benjamin, R. J., & Chris, J. (2016). Deviant behavior in constrained environments: Sensation-Seeking predicts workplace deviance inshallow learners. journal homepage: www.elsevier.com/locate/paid, Personality and Individual Differences, (108), 20–25
O’Neill, T. A., Lewis, R. J., & Carswell, J. J. (2011). Employee personality, justiceperceptions, and the prediction of workplace deviance. Personality and Individual Differences, 51, 595-600.
Osgood, D.W., Wilson, J.K., O’Malley, P.M., Bachman, J.G. & Johnston, L.D. (1996). Routine activities and individual deviant behavior. American Sociological Review, 61(4), 635-55
Perrin, R. D. (2015). Cognitive Deviance conventional Beliefs, The Handbook of Deviance n. John Wiley & Sons, Inc.
Reise, W. D., Probst, T. M., Chia, S-L., Maloles, C. M., & König, C. J. (2010).The effects of job insecurity on job satisfaction, organizational citizenship behavior, deviant behavior, and negative emotions of employees. International Studies of Management and Organization, 40(1), 74-91.
Reynolds, P. D., Fitzgerald, B. A., & Hicks, J. (2017). The expendables: A qualitative study of police officer's responses to organizational injustice. Police Quarterly (1098611117731558).
Reynolds, S. J. (2008). Moral attentiveness: Who pays attention to the moral aspects of life?. Journal of Applied Psychology, 93(5), 1027-1041.
Schmidt, M. (2013). White Collar Crime and Morality: How Occupation Shapes Perception. (Thesis submitted to the Eberly College of Arts and Sciences at West Virginia University in partial fulfillment of the requirements).
Smerek, R. E. (2009). Sensemaking and Sensegiving: Leadership Processes of New College Presidents. (A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy (Education) in The University of Michigan).
Stefano, G. D., Scrima, F., & Parry, E. (2017). The effect of organizational culture on deviant behaviors in the workplace. The International Journal of Human Resource Management, ISSN: 0958-5192 (Print) 1466-4399 (Online) Journal homepage: http://www.tandfonline.com/loi/rijh20.
straus, A., & J. Corbin (1998). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. Thousand Oaks, CA: Sage.
Strauss, A., & J. Corbin (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques.
Trice, B. (2012). Affectivity and Impulsivity as Predictors of workplace deviance. (A Thesis Presented to The Faculty of the Department of Psychology). San José State University.
Vardi, Y., & Weitz, E. (2004). Misbehavior in organizations: Theory,
research, and management. Hillsdale, NJ: Erlbaum
Wang1 Z., Xu, H. 1, Liu Y. (2016). How Does Ethical Leadership Trickle Down? Test of an Integrative Dual-Process Model. Springer Science+Business Media Dordrecht, J Bus Ethics DOI 10.1007/s10551-016-3361-x.
Weick, K. E., Sutcliffe, K. M., & Obstfeld, D. (2005) Organizing and the process of sensemaking. Organization Science, 16(4), 409-421.
Weick, K. E.(1995). Sensemaking In Organizations. Sage.
Yıldız, B., Alpkan, L. (2015) A Theoretical Model on the Proposed Predictors of Destructive Deviant Workplace Behaviors and the Mediator Role of Alienation. Procedia - Social and Behavioral Sciences, (210), 330 – 338, Available online at www.sciencedirect.com.

 

اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)
دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 1
فروردین 1398
صفحه 139-164
  • تاریخ دریافت: 12 خرداد 1397
  • تاریخ بازنگری: 30 تیر 1397
  • تاریخ پذیرش: 31 شهریور 1397