شناسایی ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر ارتقای توان دانشگاه ها در توسعه دیپلماسی علم و فناوری ج.ا.ایران: رویکردی استراتژیک

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری رشته سیاست‌گذاری علم و فناوری، دانشگاه تهران

3 دانشجوی کارشناسی‌ارشد معارف اسلامی و مدیریت بازرگانی، دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

هدف: هدف این پژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر توان دانشگاه ها در توسعه دیپلماسی علم و فناوری ج.ا.ایران، مبتنی ‌بر نظر اساتید، خبرگان و متخصصان حوزه دیپلماسی‌علم و فناوری در دانشگاه­های کشور است. روش: در این پژوهش با روش دلالت­پژوهشی ابتدا منابع مرتبط مورد بررسی و پایش قرار گرفتند و از آنها 33 مؤلفه استخراج شد که منجر به احصای درخت اولیه دانش گردید و سپس توسط پرسشنامه دورهای دلفی فازی در دو دور تکمیل شد. در دورهای دلفی مواردی نیز علاوه بر موارد احصائی افزوده گردید، در گام بعد با دورهای دوگانه دلفی فازی درخت مذکور اصلاح، تکمیل و تایید گردید. یافته ها: با طی مراحل پژوهشی دلالت­پژوهی و دلفی فازی مولفه­های اساسی موثر بر ارتقای توان دانشگاه­ها برای اثرگذاری بیشینه در توسعه دیپلماسی علم و فناوری کشور احصا شد و سپس در چارچوب ابعاد فرایند مدیریت استراتژیک بارنی جانمایی گردید

کلیدواژه‌ها

موضوعات

  1. احمدی پور, ز., قورچی, م., & حاجت, م. (1391). تبیین جایگاه دیپلماسی شهری در توسعه حوزه ی نفوذ ژئوپلیتیکی. جغرافیا و توسعه شهری, 157-182.
  2. اسدی فرد, ر., خائف الهی, ا., & رضائیان, ع. (1390). مدل شایستگی مدیران دولتی ایران-براساس صحیفه امام-ره- رویکرد استراتژی تئوری داده بنیاد. مدیریت دولتی(دانشگاه تهران), 75-92.
  3. آشنا, ح., & جعفری هفتخوانی, ن. (1386). دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی؛ پیوندها و اهداف. دانش سیاسی, 179-206.
  4. ایتان. (1390). بررسی مفهومی دیپلماسی علم و فناوری و ترسیم وضع موجود آن در جمهوری اسلامی ایران. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری.
  5. بارستون, پ. (1374). ماهیت متحول دیپلماسی. فصلنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی, بهمن و اسفند(101 و 102).
  6. بارنی، جی بی (1394)، مدیریت استراتژیک و مزیت رقابتی ، ترجمه خاشعی، وحید، دهقانان، حامد، هرندی،عطاءاله، انتشارات نشربازرگانی.
  7. پوراحمدی میبدی, ح., & ذوالفقاری, م. (1388). دیپلماسی انرژی و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران. دانش سیاسی, 5-40.
  8. حقیقی, ر. (1388). دیپلماسی فرهنگی از دریچه نواشاعه گرایی تأثیرات فناوری اطلاعات بر دیپلماسی فرهنگی. فصلنامه سیاست خارجی, 343-360.
  9. خرازی محمدوندی آذر, ز. (1388). تاثیر دیپلماسی فرهنگی بر منافع ملی کشورها. مدیریت فرهنگی, 3(6), 107-122.
  10. دارابی, ع. (بدون تاریخ). سایت معاونت امور مجلس و استانهای صداوسیما. تاریخ بازدید: 27/01/96.
  11. دانایی فرد, ح., & سیدمجتبی, ا. (1386). استراتژی پژوهش کیفی: تاملی بر نظریه پردازی داده بنیاد. فصلنامه اندیشه مدیریت, 69-97.
  12. دانایی فرد، ح (1395). روش­شناسی مطالعات دلالت­پژوهی در علوم اجتماعی و انسانی: بنیان­ها، تعاریف، اهمیت، رویکردها و مراحل اجرا. فصلنامه روش شناسی علوم انسانی، 39-71.
  13. دانایی فرد, ح., حسن زاده, ع., & سالاریه, ن. (1389). طراحی سنجه اندازه گیری بی تفاوتی سازمانی: پژوهش ترکیبی. اندیشه مدیریت راهبردی, 79-99.
  14. دانشگاه امام صادق علیه السلام. (1393, اردیبهشت 27). سند چشم انداز دانشگاه. بازیابی از دانشگاه امام صادق علیه السلام: https://www.isu.ac.ir/page.aspx?ID=CheshmAndaz
  15. ذوالفقارزاده, م., & ثنایی, م. (1392). دیپلماسی علم و فناوری: چهارچوبی نظری و پیشنهادهایی عملی. رهیافت, 45-66.
  16. راینچسکا, م. (1391). دیپلماسی فرهنگی به عنوان شکلی از ارتباطات بین‌المللی. فصلنامه تحقیقات روابط عمومی, 9(58-59), 78-89.
  17. سلطانی فر, م., صالحی امیری, س., & امیرانتخابی, ش. (1387). دیپلماسی رسانه ای. تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام، پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، گروه پژوهشی مطالعات بین الملل.
  18. سیمبر, ر., & قربانی شیخ نشین, ا. (1388). دیپلماسی نوین در روابط خارجی، رویکردها و ابزارهای متغییر. فصلنامه بین المللی روابط خارجی, سال اول(شماره 4), 61-43.
  19. فرجی راد, ع. (1383). توسعه کشور نیازمند دیپلماسی اقتصادی است. روند اقتصادی (6), 28-30.
  20. قوام, ع. (1384). از دیپلماسی مدرن به دیپلماسی رسانه ای. پژوهش حقوق و سیاست, 7-18.
  21. کی پور, ج., & ایزدی, ج. (1388). دیپلماسی انرژی و لزوم استفاده از آن برای تأمین منافع ملی ایران در جهان. روابط خارجی, 139-162.
  22. گرنت, ر. ا. (1392). تحلیل استراتژی در عصر حاضر. (ب. نهاوندی, ن. جعفری نژاد, ا. تقوی, & ع. آذر, مترجم) تهران: رسا.
  23. گنجی دوست, م. (1387). تحولات دیپلماسی در عصر اطلاعات. فصلنامه سیاست, 38(1), 212-185.
  24. گیلبوآ, ا. (1388). ارتباطات جهانی و سیاست خارجی. (ح. آشنا, & م. اسماعیلی, مترجم) تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
  25. گیلبوآ, ا. (1388). ارتباطات جهانی و سیاست خارجی. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
  26. محسنی سهی, ه., & محسنی سهی, ف. (1394). تأثیر دیپلماسی علم و فناوری بر افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران. مدیریت در دانشگاه اسلامی, 97-116.
  27. میرزایی, ج., عباس زاده فتح آبادی, م., & صدری علی بابالو, ص. (1393). ابعاد و دستاوردهای دیپلماسی اقتصادی ترکیه از سال های 2003 م تا 2013 م. تحقیقات سیاسی بین الملل, 175-205.
  28. میرعمادی, ط. (1394). مدل تحلیل دیپلماسی علم و فناوری در یک کشور. رهیافت, 1-16.
  29. نوروزی, خ., آزادی احمدآبادی, ج., جوادی, م., اکبرزاده, م., & اکبرزاده, ا. (1393). تامین مالی خیرانه دانشگاه ها: شناسایی الزامات و کژکارکردها (مطالعه موردی دانشگاه امام صادق(ع)). تحقیقات مالی-اسلامی, 167-196.
  30. نوروزی, خ., باقری کنی, م., آزادی احمدآبادی, ج., & نوروزی, م. (1391). ارتقای قابلیت های پویا در دانشکده های مدیریت جمهوری اسلامی ایران-مورد مطالعه: دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق علیه السلام. مدیریت در دانشگاه اسلامی, 423-446.
  31. نوروزی, خ., باقری کنی, م., محمدی, ح., پاینده, ر., & نوروزی, م. (1393). استخراج ابعاد و شبکه‌بندی مؤلفه‌های ساختاری دانشگاه کارآفرین: رویکردی میان‌رشته‌ای. مدیریت در دانشگاه اسلامی, 155-172.
  32. نیک آیین, ا. (1388). دیپلماسی عمومی؛ رویکردی نو در عرصه روابط بین الملل. سیاست خارجی, 361-394.
  33. هادیان, ن., & احدی, ا. (1388). جایگاه مفهومی دیپلماسی عمومی. فصلنامه بین المللی روابط خارجی, 1(3), 85-118.
  34. کی پور, ج., & ایزدی, ج. (زمستان 1388). دیپلماسی انرژی و لزوم استفاده از آن برای تامین منافع ملی ایران در جهان. روابط خارجی, 1(4), 139-162.
  35. لشکر بلوکی،مجتبی،جاری‌سازی استراتژی ،ویراست سوم، 1393، انتشارات آریاناقلم
  36. پاشایی زاده، حسین ، (1386)، نگاهی اجمالی به روش دلفی، پیک نور، سال ششم، شماره دوم
  37. تسلیمی،محمدسعید، نوروزی، خلیل، تارویردی زاده،وحید،(1395)، ارائه چارچوب توسعه دیپلماسی علمی ج.ا.ایران مبتنی بر قابلیتهای دانشگاه‌های علوم انسانی (مطالعه موردی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام). مدیریت عمومی، دانشگاه تهران.

 

  1. Barston, R. (2014). Modern diplomacy (Fourth Edition ed.). New York: Routledge.

39. charmaz, C. (2000). Grounded Theory: Objectivist and Subjectivist Methods. sage.

  1. (2006). City Diplomacy. Marrakech: UCLG committee on city diplomacy.
  2. copeland, d. (2010). A Role for Science Diplomacy? Soft Power and Global Challenges – Part I. Retrieved from http://www.guerrilladiplomacy.com/2010/11/a-role-for-science-diplomacy-soft-power-and-global-challenges-part-i/

42. Creswell, J. W. 2005. Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (نسخه 2nd). Upper Saddle River: Merrill.

  1. Davis, L. S., & Patman, R. G. (تدوین کنندگان). (2015). Science Diplomacy: New Day or False Dawn? World Scientific.
  2. EISENHARDT, K. M., & MARTIN, J. A. (2000). Dynamic Capabilities: What Are They? Strategic Management Journal, 1105-1121.
  3. Gilboa, E. (2001). Diplomacy in the media age: Three models of uses and effects. Diplomacy & Statecraft, 1-28.
  4. Grant, R. M. (2010). Contemporary Strategy Analysys (نسخه Seventh Edition). United Kingdom: John Wiley & Sons.

47. Harold, N. (1960). Diplomacy. New York: Oxford University Press.

  1. Hunger, J. D., & Wheelen, T. L. (2014). Essentials of strategic management. Pearson.
  2. Jichul, K. (2007). EFFECTIVE ORGANIZATIONAL CHARACTERISTICS FOR INTERNATIONAL STUDENT ENROLLMENT SERVICE . A Dissertation Submitted to the Graduate Faculty of Auburn University in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Education.
  3. Levitt, T. (1960). Marketing Myopia. Harvard Business Review, 24-47.
  4. mazur, E. (2012). science and technology diplomacy and international collaboration. 8th Sci. Technol. Soc. Forum.
  5. Miremadi, T. (2014). Mutually Reinforcing Relationship between Science Foreign Policy: The Case of Soft Diplomacy of Stem Cell Research and Therapy in Iran. In b. zahuranec, V. Ittekkot, & e. montgomery (Eds.), Science and Technology Diplomacy in Developing Countries (pp. 221-236). New Delhi: Centre for Science & Technology of the Non-Aligned and Other Developing Countries.

53. Nye, J. S. (2004). Soft Power: The Means To Success In World Politics. PublicAffairs.

  1. Royal Society. (بدون تاریخ). New frontiers in science diplomacy. London: Royal Society.
  2. streubert, h. J., & carpenter, d. r. (2011). Qualitative Research In Nursing Advancing Humanistic Imperative. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins.
  3. Teece, D. J., Pisano, G., & Shuen, A. (1997). Dynamic Capabilities and Strategic Management. Strategic Management Journal, 509-533.
  4. Van der pluijm, R., & Jan, M. (2007). City diplomacy: the expanding role of cities in international politics. Clingendael: Netherlands Institute of International Relations 'ingendael'.

58. Weiss, C. (2005). Science, technology and international relations. Technology in Society, 27(3), 295-313.

59. Yvonne, E. D. (2001). A synthesis technique for grounded theory data analysis. Journal of Advanced Nursing, 654-663.

60. Zollo, M., & Winter, S. G. (2002). Deliberate Learning and the Evolution of Dynamics. Organization Science, 339-351.

 

  • تاریخ دریافت: 14 آذر 1395
  • تاریخ بازنگری: 28 فروردین 1396
  • تاریخ پذیرش: 20 تیر 1396