اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)
شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر نوآوری در دانشگاه‌ها از نظر اعضای هیأت علمی (مورد مطالعه دانشگاه امیرکبیر)
نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی
نویسنده
دانشجوی دکتری دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
مقاله حاضر با هدف شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر نوآوری در دانشگاه امیرکبیر انجام شده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از منظر گردآوری داده‌ها توصیفی- همبستگی از نوع مدل‌یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش، کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه امیرکبیر در 22 دانشکده به تعداد 983 نفر بوده که با استفاده از فرمول نمونه‌گیری کوکران، حجم نمونه‌ای به تعداد 276 نفر به شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. جهت شناسایی عوامل مؤثر بر نوآوری در دانشگاه‌ها از طریق پیشینه پژوهش‌های انجام‌شده و مبانی نظری در سازمان‌های آموزشی (دانشگاه‌ها) و غیرآموزشی سیزده عامل (رهبری، مدیریت دانش، توانمندسازی سرمایه انسانی، ساختار دانشگاه، فرهنگ دانشگاه، مأموریت و استراتژی، سازمان یادگیرنده، انگیزش، محیط دانشگاه، فناوری اطلاعات و ارتباطات برنامه درسی، ارتباطات و تعاملات، کارآفرینی دانشگاهی) شناسایی شد. سپس عوامل بر مبنای ادبیات پژوهش به سه دسته سازمانی، انسانی و فراسازمانی دسته‌بندی شد. به‌منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته 78 گویه‌ای استفاده شد که ضریب آلفای کرونباخ برای عامل‌های زیربنایی ابزار 3/82 به‌دست‌آمد. جهت بررسی روایی پرسشنامه نیز از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد: 1- مدل کلی پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی با ده عامل فرهنگ، ساختار، رهبری، فناوری اطلاعات و ارتباطات، مدیریت دانش، مهارت‌های فردی، مهارت گروهی، روابط بین‌الملل، ارتباط با دانشگاه‌های دیگر و ارتباط با صنعت مورد برازش قرار گرفت. 2- همه نشانگرها به‌طور معنی‌داری با عامل زیربنایی خود مرتبط هستند و مدل اندازه‌گیری طی ارزیابی شاخص‌های جزئی مطلوب است. 3- جهت رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر نوآوری در دانشگاه از آزمون فریدمن استفاده شد. آماره خی دو نشان می‌دهد که بین میانگین‌های رتبه‌ای تفاوت معناداری در سطح 05/0 وجود دارد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
آقامحمدی، جواد؛ و شاه‌حسینی، سعید (1395). مقایسه تأثیر میزان استفاده از ارتباطات بی‌واسطه و ارتباطات رسانه‌ای بر میزان تفکر خلاق دانشجویان کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه اراک. فصلنامه ابتکار و خلافیت در علوم انسانی، 5(20)، 140-121.
احمدی، پرویز؛ و نصیری، ناهید (1380). طراحی و تبیین عوامل مؤثر بر نوآوری سازمانی گروه ایران ترانسفو. فصلنامه پژوهش‌های مدیریت، 2(8)، 178-155.
اردکانی، سعید؛ کنجکاومنفرد، امیررضا؛ حکاکی، سیدمسعود؛ و رضایی دولت‌آبادی، حسین (1392). شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه نوآوری فردی، فصلنامه مدیریت توسعه فناوری، 1(2)، 150-135.
بازرگان، عباس؛ و دادرس، محمد (1393). ساخت، اعتباریابی و روایی ابزار سنجش کیفیت خدمات دانشگاهی به دانشجویان. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 20(77). 41-56.
بهرامی، سوسن؛ رجایی‌پور، سعید؛ آقاحسینی، تقی؛ بختیارنصرآبادی، حسنعلی؛ و یارمحمدیان، محمدحسین (1390). تحلیل روابط چندگانه سرمایه فکری و نوآوری سازمانی در آموزش عالی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 16(61)، 70-25.
پرهیزگار، محمدمهدی؛ فروزنده دهکردی، لطف‌الله؛ جوکار، علی‌اکبر؛ و درینی، ولی‌محمد (1392). شناسایی عوامل مؤثر بر نوآوری سازمانی با تکیه بر پارادایم نوآوری باز مطالعه موردی: صنعت نشر کشور. فصلنامه مطالعات مدیریت صنعتی، 11(31)، 125-101.
خدام‌عباسی، نجمه؛ شهریاری‌پور، رضا؛ و امین‌بیدختی، علی‌اکبر (1396). ارائه مدل نوآوری در دانشگاه براساس فرهنگ یادگیری و مدیریت دانش. فصلنامه آموزش عالی، 10(37)،
61-33.
61-33.
سلامی، رضا؛ صفاری دربرزی، علیرضا؛ و خانی، مرتضی (1394). بررسی و شناسایی عوامل نهادی و مؤثر بر نظام نوآوری منطقه‌ای خوشه صنعتی. فصلنامه پژوهش و فناوری، 1(1)، 144-121.
صادقی، منصور؛ علیرضا، منصور؛ نیکوکار، غلامحسین؛ و نادری‌خورشیدی، علیرضا (1390). تحلیل مدل عوامل سازمانی، فردی و گروهی مؤثر بر توسعه نوآوری در سازمان‌های تحقیقاتی فن‌آور. دوفصلنامه پژوهش و توسعه فناوری، 3(5)، 66-37.
صحت، سعید؛ و محمدپور دوستکوهی، مرضیه (1395). شناسایی و رتبه‌بندی مؤلفه‌های نوآوری در صنعت بیمه. فصلنامه تازه‌های جهان بیمه، 41(163)، 23-4.
موسوی‌خطیر، سیدجلال؛ نادری، ابوالقاسم؛ و ابیلی، خدایار(1395). نقش مکانیزم‌های مدیریت دانش جهت بهبود نوآوری در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. فصلنامه ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 6(22)، 212-179.
میرکمالی، سیدمحمد؛ و زینلی‌پور، حسین (1388). طراحی الگوی مناسب تغییر سازمانی در دانشگاه‌های جامع دولتی از طریق تحلیل عاملی. فصلنامه علوم تربتی (علوم تربیتی و روان‌شناسی)، 5(19)، 164- 139.
میرکمالی، سیدمحمد؛ و رضائیان، صهبا (1394). تأثیر ساختار و فرهنگ‌سازمانی بر نوآوری: مطالعه تطبیقی در سازمان مرکزی دانشگاه‌های پیام نور، علمی- کاربردی، آزاد اسلامی و دانشگاه تهران. فصلنامه مدیریت نوآوری، 4(13)، 133-109.
میرکمالی، سیدمحمد؛ و چوپانی، حیدر (1390). رابطه بین رهبری تحول آفرین با گرایش به نوآوری سازمانی در یک شرکت بیمه‌ای. فصلنامه پژوهشنامه بیمه (صنعت بیمه)، 26(103)، 181-155.
نصراللهی، زهرا؛ و خانی، ریحانه (1396). بررسی نقش عوامل مؤثر بر نوآوری (مقایسه کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته). فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، 5(18)، 25-1.
هدایتی‌ولوکا، آتنا؛ جمشیدی، لاله؛ و امین بیدختی، امین (1395)، نقش میانجی مدیریت دانش در رابطه بین فرهنگ یادگیری و نوآوری سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی بابل. دوفصلنامه پژوهشنامه مدیریت اجرایی، 8(15)، 134-114.
Anbari, F. T., Carayannis, E. G., & Voetsch, R. J. (2008). Post-Project Reviews as a Key Project Management Competence. Technovation, 28(10), 633-643.
Brunswicker, S., & Chesbrough, H. (2018). The Adoption of Open Innovation in Large Firms: Practices, Measures, and Risks A Survey of Large firms Examines how firms Approach Open Innovation Strategically and Manage Knowledge Flows at the Project Level. Research-Technology Management, 61(1), 35-45.
Choi, S. B., Kim, K., Ullah, S. E., & Kang, S. W. (2016). How Transformational Leadership Facilitates Innovative Behavior of Korean Workers. Personnel Review.
Craig, C. M. (2004). Higher Education Culture and Organizational Change in the 21st Century. The Community College Enterprise, 10(1), 79.
Davila, T., Epstein, M., & Shelton, R. (2012). Making Innovation Work: How to Manage it, Measure it, and Profit from it. FT press.
Drucker, P. (2014). Innovation and Entrepreneurship. Routledge.
Feng, C., Huang, X., & Zhang, L. (2016). A Multilevel Study of Transformational Leadership, Dual Organizational Change and Innovative Behavior in Groups. Journal of Organizational Change Management.
Friedman, R. S., & Prusak, L. (2008). On Heuristics, Narrative and knowledge Management. Technovation, 28(12), 812-817.
García‐Morales, V. J., Matías‐Reche, F., & Hurtado‐Torres, N. (2008). Influence of Transformational Leadership on Organizational Innovation and Performance Depending on the Level of Organizational Learning in the Pharmaceutical Sector. Journal of Organizational Change Management.
Hutton, D. M. (2013). Factors Affecting the Financing of Higher Education: Exploring the Experiences of the University of the West Indies and the University of Technology, Jamaica. Journal of Teacher Education and Educators, 2(1), 99-124.
Jiménez-Jiménez, D., & Sanz-Valle, R. (2011). Innovation, organizational Learning, and Performance. Journal of Business Research, 64(4), 408-417.
K. Smith, W., Erez, M., Jarvenpaa, S., Lewis, M. W., & Tracey, P. (2017). Adding Complexity to Theories of Paradox, Tensions, and Dualities of Innovation and Change: Introduction to Organization Studies Special Issue on Paradox, Tensions, and Dualities of Innovation and Change.
Lester, R. (2005). Universities, Innovation, and the Competitiveness of Local Economies. A Summary Report from the Local Innovation Systems Project: Phase I. Massachusetts Institute of Technology, Industrial Performance Center, Working Paper Series.
Li‐Hua, R., Wilson, J., Aouad, G., & Li, X. (2011). Strategic Aspects of Innovation and Internationalization in Higher Education: The Salford PMI2 Experience. Journal of Chinese Entrepreneurship.
Manual, O. (2005). Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation data.
Mina, A., Bascavusoglu-Moreau, E., & Hughes, A. (2014). Open Service Innovation and the firm's Search for External knowledge. Research Policy, 43(5), 853-866.
Mokhber, M., Khairuzzaman, W., & Vakilbashi, A. (2018). Leadership and Innovation: The Moderator role of Organization Support for Innovative Behaviors. Journal of Management & Organization, 24(1), 108-128.
Mohseni, H., & Keshavarz, M. (2009). The Role of Islamic University in Development of Students' Moral Thinking. Journal of Management in Islamic University, 13 (1), 82, 96 (in Persian).
Mura, M., Lettieri, E., Radaelli, G., & Spiller, N. (2013). Promoting Professionals' Innovative Behaviour through Knowledge Sharing: the Moderating Role of Social Capital. Journal of Knowledge Management.
Morel, L., & Boly, V. (2008). Innovation Process Evaluation: from Self-Assessment to Detailed Technology audit. In Management of Technology Innovation and Value Creation: Selected Papers from the 16th International Conference on Management of Technology, 381-397.
Nambisan, S., Lyytinen, K., Majchrzak, A., & Song, M. (2017). Digital Innovation Management: Reinventing Innovation Management Research in a Digital World. Mis Quarterly, 41(1).
Park, Y., & Kim, S. (2006). Knowledge Management System for fourth Generation R&D: Knowvation. Technovation, 26(5-6), 595-602.
Perkmann, M., & Phillips, N. (2017). Using and Developing Organization theory to Study Innovation.
Price Water House Coopers., (2008) Innov 4EP: Developing an Innovation Management Strategy for the European Parliament. http://www.ft.dk.
Razmerita, L., & Tan, C. W. (2017). Disentangling the Effects of Collaborative Social Platforms on Organizational Knowledge Practices and Innovation: A Mixed-Methods Study of a Non-Profit Organization. In 5th pre-ICIS International Workshop on the Changing Nature of Work (CNoW).
Rosing, K., Frese, M., & Bausch, A. (2011). Explaining the Heterogeneity of the Leadership-Innovation Relationship: Ambidextrous Leadership. The Leadership Quarterly, 22(5), 956-974.
Schneider, L. Z. (2018). Investments in Innovation and its Impacts on Organization Performance: an Empiric Analysis of the Brazilian firms (Doctoral Dissertation).
Tidd, J. (2001). Innovation Management in Context: Environment, Organization and Performance. International Journal of Management Reviews, 3(3),
169-183.
169-183.
Tsai, C. T., & Tseng, W. W. (2010). A Research Agenda of Transformational Leadership and Innovative Behavior for the Hospitality Industry: An Integrated Multilevel Model. In In Annual International Council on Hotels Restaurants and Institutional Education Conference, 1-11.
Von Hippel, E. (2005). Democratizing Innovation: Users take Center Stage.
Watabe, Y., (2010). Japanese Approaches to Organizational Internationalization of Universities: A Case Study of three National University Corporations. Doctoral Dissertation. The University of Minnesota. [Available from ProQuest Dissertations & Theses database. (UMI No. 3403428)]
Wang, T. C., & Chang, T. H. (2007). Forecasting the Probability of Successful Knowledge Management by Consistent Fuzzy Preference Relations. Expert Systems with Applications, 32(3), 801-813.
Wu, B., & Chen, J. (2010). Definition, Configuration and Evaluation of Technology Innovation Capability in Open Innovation Paradigm. In 2010 IEEE International Conference on Management of Innovation & Technology, 731-736.
Wang, C. C., & Wu, A. (2016). Geographical FDI Knowledge Spillover and Innovation of Indigenous Firms in China. International Business Review, 25(4), 895-906.
Wang, T. C., & Chang, T. H. (2007). Forecasting the Probability of Successful Knowledge Management by Consistent Fuzzy Preference Relations. Expert Systems with Applications, 32(3), 801-813.
', './data/smt/coversheet/781624192302.jpg'))
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27
فروردین 1399صفحه 317-358
- تاریخ دریافت: 20 تیر 1397
- تاریخ بازنگری: 26 اسفند 1398
- تاریخ پذیرش: 28 اسفند 1398