الگویی جهت تبیین و بسط مفهومی مدیریت تراز انقلاب از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله العالی)

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد‌ قروه، دانشگاه ‌آزاد ‌اسلامی، قروه، ایران (نویسنده ‌مسئول).

2 استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران.

3 استاد گروه مدیریت دولتی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران.

چکیده

با گذشت بیش از چهار دهه از انقلاب اسلامی و تثبیت نظام و کسب دستاوردهای ارزشمند در حوزه‌های مختلف، همچنان اندیشه‌های مدیریتی حاکم، از معرفت و اندیشه اسلامی به‌طور مناسب بهره‌مند نشده است. بر همین مبنا، هدف این پژوهش ارتقا و نهادینگی مدیریت تراز انقلاب اسلامی براساس اندیشه‌های مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در سازمان‌های کشور و کمک به تحقق آرمان‌های متعالی نظام جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش، از نوع کیفی و براساس استراتژی از رویکرد داده‌بنیاد و به شیوه استقرایی است. پژوهش برحسب هدف از نوع اکتشافی و شیوه گردآوری اطلاعات، به‌صورت نمونه‌گیری نظری است که با روش اسنادی و براساس مطالعه و بررسی دقیق بیانات و سخنرانی‌ها از دوره زغامت رهبری ایشان از سال 1368 الی سال 1397 استخراج می‌شود. احصای مفاهیم و مقوله‌های متناسب از آنها و مصاحبه با خبرگان در مرحله طراحی و بازبینی الگو مدنظر قرار می‌گیرد؛ در نهایت با 19 مقوله و 141 مفهوم به شرایط عِلی، زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر و راهبردها و پیامدهای نهایی ختم می‌شود. با توجه به جایگاه ارزش‌های اسلامی و انقلابی، الگوی مدیریت انقلابی براساس ارزش‌ها و حرکت در مسیر پیامدهای آن ارائه می­شود. تمسک به فرمایشات رهبر معظم انقلاب و الهام گرفتن از بیانات معظم‌له، می‌تواند الگوی مناسبی به‌منظور رشد و رسیدن به کمال برای سازمان‌ها و مدیران فراهم آورد و ضمن اینکه راهگشای بهبود و ارتقا جامعه و سازمان‌ها در پیمودن مسیر رشد و کمال الهی باشد منجربه پیشرفت همه‌جانبه کشور در دهه پیشرفت و عدالت ‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

اخترشهر، علی (1386). اسلام و توسعه. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
ارژمند، احمد (1395). برای مدیران: رهنمودهای رهبر معظم انقلاب به مدیران اجرایی. تهران: انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (سروش).
استراس، آنسل و کوربین، جولیت (1385). نظریه مبنایی اصول روش تحقیق کیفی. (بیوک محمدی، مترجم). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. (نشر اثر اصلی 1990).
اسدی‌فر، رویا؛ خائف‌الهی، احمدعلی و رضائیان، علی (1390). مدل شایستگی مدیران دولتی ایران؛ براساس صحیفه امام(ره) رویکرد استراتژی تئوری داده‌بنیاد. فصلنامه مدیریت دولتی. 2 (8). 75-92.
اقتداری، علی‌محمد (1384). سازمان و مدیریت. تهران: مولوی. چاپ سی و ششم.
آل‌هاشم، سید محمدعلی؛ پورصادق، ناصر و پیکرنگار، عبدالله (1395). الگوی شایستگی مدیران منابع انسانی براساس ارزش‌های انقلاب اسلامی (مطالعه موردی ارتش جمهوری اسلامی ایران). فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک. 17 (65). 189-213.
بختیاری، حسن و قاسم‌آقا، علیرضا (۱۳۹۳). الگوی ارزش‌های اسلامی ـ انقلابی برای نسل‌های آینده انقلاب (بر مبنای دیدگاه‌های امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری). دوفصلنامه پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی. 5 (10). ۹۵-۱۱۹.
بلانچارد، کنت و اکانر، مایکل (1382). مدیریت براساس ارزش­ها. (کامران پروانه، مترجم). تهران: انتشارات آبنگاه. (نشر اثر اصلی 1990).
پورکیانی، مسعود (1384). بررسی سلسله مراتب ارزش‌ها در نظام ارزشی مدیران بخش دولتی ایران. فصلنامه جمعیت. 27 (54). 77-106.
تولایی، روح‌الله (1387). ارائه الگویی جامع برای شناخت مدیریت اسلامی. همایش ملی روش‌شناسی تحقیق در رهبری و مدیریت اسلامی. تهران: دانشگاه تهران.
جزینی، علیرضا و نوایی، مجید (1393). طراحی مدل توانمندسازی‌های پویا برای ارتقا شایستگی کارکنان و عملکرد مدیران در ناجا. فصلنامه نظارت و بازرسی. 8 (27). 13-36.
جعفری، سید اصغر (1395). عوامل مؤثر در حفظ و توسعه ارزش‌ها مبتنی ‌بر دیدگاه مقام معظم رهبری. فصلنامه پژوهشنامه انقلاب اسلامی. 6 (18). 77-97.
حاجی‌صادقی، عبدالله (1388). مبانی فلسفه سیاسی اسلام از کتاب اندیشه‌های سیاسی مقام معظم رهبری. قم: زمزم هدایت.
حسرتی، مصطفی (1385). مقدمه­ای بر روش کیفی نظریه­پردازی داده بنیاد. دوفصلنامه زبان و زبان‌شناسی. 2 (3). 6-8.
حسنی، سیدحمیدرضا و علی‌پور، مهدی (1389). مدل‌شناسی؛ تحلیل مکانیزم اجتهاد به مثابه مدلی برای تولید علوم انسانی اسلامی. مجموعه مقالات همایش تولید علم و جنبش نرم‌افزاری در حوزه معارف اسلامی. 1 (1). 188-163.
حسینی‌خامنه‌ای، سید علی (1396). حدیث ولایت (لوح فشرده مجموعه رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای). تهران: مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی.
حقانی زنجانی، حسین (1383). پژوهشی در ارزش­های اخلاقی از دیدگاه قرآن و احادیث. تهران: انشارات دانشگاه الزهرا. چاپ اول.
خان‌احمدی، اسماعیل و مدنی، سیدمصطفی (1392). منشور فرماندهی کارآمد برگرفته از نهج‌البلاغه. فصلنامه مدیریت اسلامی. 21 (2). 167-185.
خان‌محمدی، هادی؛ اصلی‌پور، حسن؛ خان‌محمدی، مجید و شمس، لیلا (1397). طراحی الگوی نهادینه‌سازی ارزش‌ها مبتنی ‌بر بیانات مقام معظم رهبری. فصلنامه بصیرت و تربیت اسلامی. 15 (46). 9-34.
خیاط‌مقدم، سعید و طباطبایی‌نسب، مهدیه (1395). مؤلفه‌های اخلاق حرفه­ای در مدیریت. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری. 11 (41). 127-136.
دانایی‌فرد، حسن (1384). تئوری‌پردازی با استفاده از رویکرد استقرایی: استراتژی مفهوم‌سازی تئوری بنیاد. دوماهنامه دانشور رفتار. 12 (11). 70-5.
دانایی­فرد، حسن و امامی، سید مجتبی (1386). استراتژی­های پژوهش ‌کیفی: تأملی بر ‌نظریه‌پردازی ‌داده ‌بنیاد. فصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت. 1 (2). 69-97.
دانایی­فرد، حسن و مؤمنی، نونا (1387). تئوری رهبری اثربخش از دیدگاه امام علی استراتژی تئوری داده ‌بنیاد متنی. فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی. 4 (14). 75-100.
در، همایون و اتیتی، سعیده (1382). شاخص توسعه انسانی اخلاقی کشورهای اسلامی (ناصر جهانیان، مترجم). فصلنامه اقتصاد اسلامی. 3 (11). 125-140. (نشر اثر اصلی 2003).
ذاکری، علی­اکبر (1384). اخلاق مسؤولان نظام اسلامی. تهران: مؤسسه چاپ و نشر عروج وابسته به مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
رضائی‌جعفری، محسن؛ آقاحسینی، علی‌رضا و علی‌حسینی، علی (1395). گفتمان انقلاب اسلامی ایران و الزامات اشاعه ارزش‌های آن در عصر جهانی‌شدن براساس نظریه گفتمان لاکلا و موفه. فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی. 6 (20). 85-110.
روشه، گی (1386). کنش اجتماعی (هما زنجانی‌زاده، مترجم)، تهران: انتشارات سمت. (نشر اثر اصلی 2008).
زیاری، کرامت الله و محمدی، علیرضا (1395). آسیب شناسی وضع موجود و ارائه الگوی مطلوب مدیریتی توسعه منطقه‌ای در ایران. فصلنامه راهبرد. 25 (79). 259-286.
علوی، سید محمد؛ و اسماعیلی، محمد (1397). ارائه الگوی فرماندهی مطلوب از دیدگاه اسلام و بیانات مقام معظم فرماندهی کل قوا (مدظله العالی) با رویکرد فراترکیب. فصلنامه مدیریت نظامی. 18 (69). 18-1.
فقیهی، ابوالحسن و علیزاده، محسن (1384). روایی در تحقیقات کیفی. فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی. 3 (10). 5-20.
قربانی‌زاده، وجه‌اله؛ الوانی، سید مهدی و علی‌اصغرزاده رومیانی، حسین (1394). تحلیل محتوای متون سبک مدیریت جهادی. فصلنامه مطالعات مدیریتی انتظامی. 10 (38). 250-219.
کیانی­زاده، میثم و گلشنی، علیرضا (1395). شناسایی ویژگی­های شخصیتی سیاستگذاران عمومی مبتنی بر مدیریت جهادی. فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج. 19 (72). 58-70.
لطیفی، میثم و سعدآبادی، حسن (1393). پژوهشی پدیدارشناسانه برای فهم جوهره‌ مدیریت‌ جهادی. فصلنامه راهبرد ‌فرهنگ. 7 (28). 91-122.
مبینی‌دهکردی، علی و ربانی، آرزو (1391). مدیریت راهبردی مبتنی‌بر ارزش در سطح سازمان. فصلنامه مجلس و راهبرد. 18 (70). 101-63.
محسن‌وند، محمد (1387). نقش و جایگاه ارزش­های سازمانی در تعالی سازمان‌ها. ماهنامه صنعت خودرو. 12 (122). 12-20.
مصباح یزدی، محمدتقی (1375). تبیین مفهوم مدیریت اسلامی. مجله معرفت. (17). 13-16.
معمارزاده، غلامرضا و جهانگیرفرد، مجید (1389). طراحی مدل مدیریت برمبنای ارزش در سازمان­های دولتی ایران. فصلنامه پژوهشگر. 5 (19). 34-51.
مکارم‌شیرازی، ناصر (1376). مدیریت و فرماندهی در اسلام. قم: هدف. چاپ هشتم.
موسوی‌داودی، سیدمهدی؛ حضوری، محمدجواد؛ نجاری، رضا و رستگار، عباسعلی (1395). طراحی و تبیین مدل ارزش­های سازمانی مبتنی‌بر آموزه­های نهج‌البلاغه. فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی. 5 (17). 33-48.
مهرابی، امیرحمزه؛ خنیفر، حسین؛ امیری، علی‌نقی؛ زارعی‌متین، حسن و جندقی، غلامرضا (1390). معرفی روش‌شناسی نظریه داده بنیاد برای تحقیقات اسلامی. فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی. 9 (23). 5-30.
نظری، حسن‌آقا (1386). توسعه سرمایه انسانی براساس آموزه‌های اسلام و تأثیر آن بر توسعه انسانی. فصلنامه اقتصاد اسلامی. 7 (27). 55-70.
 
Aarikka-Stenroos, Leena., Jaakkola, Elina. (2012). Value co-creation in knowledge intensive business services: A dyadic perspective on the joint problem-solving process. Industrial Marketing Management Journal. 41 (1). 15-26.
Arvind, K., Birdie & Madhu Jain (2016). Organizational behavior and virtual work: Concepts and Analytical Approaches. Apple Academic Press, Inc.
Burkert, Michael., Lueg, Rainer. (2013). Differences in the Sophistication of Value-Based Management - The Role of Top Executives. Management Accounting Research. 24. (1). 3-22.
Creswell, J. W. (2005). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research Pearson Education. Upper Saddle River. NJ.
Donaldson, SI., Csikszentmihalyi, M., Nakamura, J. (2011). Applied positive psychology: Improving everyday life, health, schools, work, and society. New York: Rout ledge/Taylor & Francis. 171–183.
Firk, S., S. Schrapp, and M. Wolff. (2016). Drivers of value creation-The role of value-based management and underlying institutions. Management Accounting Research. 33. 42–60.
Gao, P. (2010). Disclosure Quality, Cost of Capital, and Investor Welfare. The Accounting Review. 85 (1). 1-29.
Greenfield, Patricia. (1984). A theory of the teacher in the learning activities of everyday life. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Malmi, T., & Ikäheimo, S. (2003). Value Based Management Practices. Some Evidence from the Field. Management Accounting Research. 14 (3). 235-254.
Malone, E. F., & Paik, C. M. (2007). Value Priorities of Japanese and American Service Academy Students. Armed Forces & Society.33 (2). 169-185.
Mays, N., & Pope, C. (2000). Assessing Quality in Qualitative Research. Bmj. 320 (7226). 50-52.
Milliman, J., Czaplewski, A. J., & Ferguson, J. (2003). Workplace Spirituality and Employee work Attitudes: An Exploratory Empirical Assessment. Journal of Organizational Change Management. 16 (4). 426-447.
Nemati Pirali, D., (2014). Jihadist Management from the Point of View of the Holy Qur'an, Insight and Islamic Education. 11 (31). 93-73. (In Persian)
Parry, K. W., & Proctor-Thomson, S. B. (2002). Perceived Integrity of Transformational Leaders in Organisational Settings. Journal of Business Ethics. 35 (2). 75-96.
Schwartz, H. Shalom & Galit, Sagie. (2000). Value Consensus and Importance Across-National Study. Journal of Cross-Culture Psychology. 31 (4). 465-497.
Stec, T., & Zwolinski, P. (2018). Using Values Management for Shifting Companies to Circular Economy. Procedia CIRP Life Cycle Engineering. 69. 805–809.
Williams, Sandra, L. (2002). Strategic planning and organizational values: links to alignment. Human Resource Development International. 5 (2). 217-233.
دوره 15، شماره 1 - شماره پیاپی 29
فروردین 1400
صفحه 247-282
  • تاریخ دریافت: 10 مهر 1397
  • تاریخ بازنگری: 03 اسفند 1398
  • تاریخ پذیرش: 03 اسفند 1398