مدلسازی عوامل تاثیرگذار بر عملکرد نوآوری شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدی؛ رهیافت شبکه مضامین و مدلسازی ساختاری- تفسیری

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه مدیریت، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران.

چکیده

در ادبیات مدیریت، درک پیش­بین­های عملکرد نوآوری به یک تلاش مهم و مداوم تحقیقاتی تبدیل شده است. علیرغم تلاش­های صورت گرفته طی سال­های اخیر، نتایج پژوهش­ها از همگرایی لازم برخوردار نیستند. بنابراین لازم است برای انواع مختلف شرکت­های دانش­بنیان در مناطق جغرافیایی مختلف کشور مدل­های مبتنی بر بافتار ویژه ارائه شوند. با توجه به روش کیفی تحقیق حاضر برمبنای تکنیک­های شبکه مضامین و مدلسازی ساختاری- تفسیری، تعداد نمونه­های بخش تحلیل مضمون به­ استناد تعداد نفرانی که با آنها مصاحبه شده است برابر با 16 نفر از مدیران عامل و اعضاء هیأت مدیره شرکت­های دانش­بنیان تولیدی نوع 2 هستند. داده­های کیفی با روش تحلیل محتوای عرفی و طی فرایند نظام­مند کدگذاری تجزیه­وتحلیل و در قالب 53 مضمون پایه و 7 مضمون سازمان­دهنده شامل؛ تأمین مالی، تجاری­سازی (استراتژی، منابع و قابلیت­ها)، شبکه­سازی، دولت، سرمایه فکری (تیم­سازی و تفکر خلاق)، مدیریت دانش، فناوری و بازاریابی، و بستر فرهنگی جامعه و مضمون فراگیر عملکرد نوآوری دسته­بندی شدند. در نهایت براساس روش مدلسازی ساختاری- تفسیری، مضامین سازمان­دهنده شناسایی­شده در 5 سطح قرار گرفتند. یافته­های تحقیق در هماهنگی با پژوهش­هایی قرار دارد که در سال­های اخیر تأکید ویژه­ای بر عملکرد نوآوری شرکت­های دانش­بنیان کوچک و متوسط داشته­اند، همچنین در هماهنگی با نگرش گوپتا و همکاران (۲۰۰۷) عملکرد نوآوری شرکت­های دانش­بنیان تولیدی، متأثر از عوامل موجود در هر دو سطح؛ بنگاه، و محیط کلان هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

آیت­الله العظمی خامنه­ای، سیدعلی (1391). دیدار جمعی از پژوهشگران و مسئولان شرکت‌های دانش‌بنیان با رهبر انقلاب، پایگاه اطلاع­رسانی آثار آیت­الله خامنه­ای www.khamenei.ir
 ابراهیمی­نژاد، مهدی و دهقانی سلطانی، مهدی (1397). نقش قابلیت­های نوآوری فناورانه در ارتقاء عملکرد نوآوری شرکت­های دانش­بنیان (مطالعه­ی شرکت­های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران). پژوهش­های مدیریت عمومی. 11 (41). 83-109.
الهی، صفورا؛ رستگار، عباسعلی و شفیعی نیک­آبادی، محسن (1393). بررسی تأثیر قابلیت­های فرایندی مدیریت دانش بر عملکرد نوآوری با اثر میانجی فرایند نوآوری در سازمان‌ها با فناوری پیشرفته. نشریه مدیریت توسعه فناوری. 1 (4). 105-129.
احمدی جشوقانی، عبداله و اسماعیلیان، غلامرضا (1395). ارزیابی اولویت­بندی عوامل مؤثر بر بهبود تدوین استراتژی شرکت­های کوچک­و­متوسط دانش­بنیان با استفاده از مدل ANP مورد مطالعه شرکت­های مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان. نشریه علمی پژوهشی مدیریت فردا. 13 (43). 116-113.
ایمان، محمدتقی و نوشادی، محمودرضا (۱۳۹۰). تحلیل محتوای کیفی، عیار پژوهش در علوم انسانی. ۳ (۲). ۱۵-۴۴.
منصوریار، ساناز؛ شجاعی، محمدرضا و ساده، احسان(1396). ارزیابی روابط بین توانمندسازهای گردشگری پزشکی با استفاده از مدلسازی ساختاری تفسیری (ISM). گردشگری و توسعه. 6 (3) (پیاپی 12). 18-38.
Aloini, D., Lazzarotti, V., Manzini, R. and Pellegrini, L. (2017), "IP, openness, and innovation performance: an empirical study". Management Decision. 55 (6). 1307-1327.
Andersson, M., Moen, O., Brett, P.O. (2020). The organizational climate for psychological safety: Associations with SMEs' innovation capabilities and innovation performance. Journal of Engineering and Technology Management. 55 (4). 1-37.
Bayraktar, C. A., Hancerliogullari, G., Cetinguc, B., & Calisir, F. (2017). Competitive strategies, innovation, and firm performance: an empirical study in a developing economy environment. Technology Analysis & Strategic Management. 29 (1). 38-52.
Bergek, A., & Norrman, C. (2015). “Integrating the supply and demand sides of public support to new technology-based firms”. Science and Public Policy. 42 (4). 514-529.
Brunswicker, S., & Vanhaverbeke, W. (2015). Open Innovation in Small and Medium-Sized Enterprises (SMEs): External Knowledge Sourcing Strategies and Internal Organizational Facilitators. Journal of Small Business Management. 53 (4). 1241-1263. doi: 10.1111/jsbm.12120.
Buenechea-Elberdin, M., Sáenz, J. and Kianto, A. (2018), "Knowledge management strategies, intellectual capital, and innovation performance: a comparison between high- and low-tech firms". Journal of Knowledge Management. 22 (8). 1757-1781.
Buganza, T., Chiaroni, D., Colombo, G., & Frattini, F. (2013). Investigating Inter-Industry Differences in the Implementation of Open Innovation. World Scientific Book Chapters. 323-355.
Cheng, C.-F., Chang, M.-L., Li, C.-S. (2013). Configural paths to successful product innovation. J. Bus. Res. 66 (12). 2561–2573.
Cingöz, A., Akdoğan, A.A. (2013). Strategic Flexibility, Environmental Dynamism, and Innovation Performance: An Empirical Study. Procedia - Social aind Behavioral Sciences. 99 (6). 582-589.
Curado, C., Muñoz-Pascual, L., Galende, J. (2018). Antecedents to innovation performance in SMEs: a mixed methods approach. Journal of business research, 89 (1). 206–215.
Dedahanov, A., Rhee, C. and Yoon, J. (2017). "Organizational structure and innovation performance: Is employee innovative behavior a missing link?". Career Development International. 22 (4). 334-350.
Dekoulou, P. and Trivellas, P. (2017). "Organizational structure, innovation performance and customer relationship value in the Greek advertising and media industry", Journal of Business & Industrial Marketing. 32 (3). 385-397.
Dewangan, V., & Godse, M. (2014). Towards a holistic enterprise innovation performance measurement system. Technovation. 34 (9). 536-545.
Duan, Y., Wang, W., Zhou, W. (2020). The multiple mediation effect of absorptive capacity on the organizational slack and innovation performance of high-tech manufacturing firms: Evidence from Chinese firms. International Journal of Production Economics. 229 (2). 336-390.
Garud, R., Tuertscher, P., Van de Ven, A.H. (2013). Perspectives on innovation processes. The Academy of Management Annals. 7 (1). 775–819.
Guan, J.C., Yam, R.C.M. (2015). Effects of government financial incentives on firms’ innovation performance in China: Evidences from Beijing in the 1990s. Research Policy. 44 (1). 273-282.
Guo, J., Guo, B., Zhou, J., Wu, X. (2020). How does the ambidexterity of technological learning routine affect firm innovation performance within industrial clusters? The moderating effects of knowledge attributes. Technological Forecasting and Social Change. 155 (27). 215-243.
Gupta, A. K., Tesluk, P. E., & Taylor, M. S. (2007). Innovation at and across multiple levels of analysis. Organization Science. 18 (6). 885-897.
Ham, J., Choi, B. and Lee, J. (2017). "Open and closed knowledge sourcing: Their effect on innovation performance in small and medium enterprises". Industrial Management & Data Systems. 117 (6). 1166-1184.
Hanifah, H., Abdul Halim, H., Ahmad, N. and Vafaei-Zadeh, A. (2019b). "Emanating the key factors of innovation performance: leveraging on the innovation culture among SMEs in Malaysia". Journal of Asia Business Studies. 13 (4). 559-587.
Hanifah, H., Halim, H., Ahmad, N. and Vafaei-Zadeh, A. (2019a). "Can internal factors improve innovation performance via innovation culture in SMEs?". Benchmarking: An International Journal. 27 (1). 382-405.
Hsieh, H.-F., & Shannon, S. E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative health research. 15 (9). 1277-1288.
http://pub.daneshbonyan.ir/
https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=20579
Huang, D., Chen, S., Zhang, G. and Ye, J. (2018). "Organizational forgetting, absorptive capacity, and innovation performance: A moderated mediation analysis". Management Decision. 56 (1). 87-104.
Huizingh, E. K. (2011). Open innovation: State of the art and future perspectives. Technovation. 31 (1). 2-9.
Ismaeel Jabbouri, N., Siron, R., Zahari, I., Khalid, M. (2016). Impact of Information Technology Infrastructure on Innovation Performance: An Empirical Study on Private Universities In Iraq. Procedia Economics and Finance. 39 (1). 861-869.
Kaplan, R. S. (2001). Strategic performance measurement and management in nonprofit organizations. Nonprofit management and Leadership. 11 (3). 353-370.
Laforet, S. (2016). "Effects of organisational culture on organisational innovation performance in family firms". Journal of Small Business and Enterprise Development. 23 (2). 379-407.
Lau, A.K.W., Lo, W. (2015). Regional innovation system, absorptive capacity and innovation performance: An empirical study. Technological Forecasting and Social Change. 92 (2). 99-114.
Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel psychology. 28 (4). 563-575.
Li, P.-Y. and Huang, K.-F. (2019). "The antecedents of innovation performance: the moderating role of top management team diversity". Baltic Journal of Management. 14 (2). 291-311.
Mertens, D. M. (2014). Research and evaluation in education and psychology: Integrating diversity with quantitative, qualitative, and mixed methods: Sage publications.
North, D., Smallbone, D. and Vickers, I. (2001). ‘Public sector support for innovating SMEs’. Small Business Economics. 16 (4). 303–17.
Nurjannah, E., and Nurjannah, N. (2020). "Effects of environmental characteristics and business partner relationships on improving innovation performance through the mediation of knowledge management practices". VINE Journal of Information and Knowledge Management Systems. 51 (1). 139-162.
Pan, X., Song, M., Zhang, J. and Zhou, G. (2019). "Innovation network, technological learning and innovation performance of high-tech cluster enterprises". Journal of Knowledge Management. 23 (9) 1729-1746.
Papa, A., Dezi, L., Gregori, G.L., Mueller, J. and Miglietta, N. (2018). "Improving innovation performance through knowledge acquisition: the moderating role of employee retention and human resource management practices". Journal of Knowledge Management. 23 (4). 1-34
Ranjbar, H., Haghdoost, A.-A., Salsali, M., Khoshdel, A., Soleimani, M., & Bahrami, N. (2012). Sampling in qualitative research: A Guide for beginning. Ann Mil Health Sci Res. 10 (3). 238-250.
Ren, S., Eisingerich, A.B., Tsai, H.T. (2015). How do marketing, research and development capabilities, and degree of internationalization synergistically affect the innovation performance of small and medium-sized enterprises (SMEs)? A panel data study of Chinese SMEs. International Business Review. 24 (4). 642-651.
Romijn, H., & Albaladejo, M. (2002). Determinants of innovation capability in small electronics and software firms in southeast England. Research Policy. 31 (7). 1053-1067.
Saunders, M., Lewis, P., & Thornhill, A. (2009). Research methods for business students. Pearson education.
Segarra-Ciprés, M., Escrig-Tena, A. and García-Juan, B. (2019). "Employees’ proactive behavior and innovation performance: Examining the moderating role of informal and formal controls". European Journal of Innovation Management. 22 (5). 866-888.
Souitaris, V. (2003). Determinants of technological innovation: current research trends and future prospects. The international handbook on innovation. 7 (7). 513-528.
Spithoven, A., Vanhaverbeke, W., & Roijakkers, N. (2013). Open innovation practices in SMEs and large enterprises. Small Business Economics. 41 (3). 537-562.
Susanty, A., Yuningsih, Y. and Anggadwita, G. (2019). "Knowledge management practices and innovation performance: A study at Indonesian Government apparatus research and training center". Journal of Science and Technology Policy Management. 10 (2). 301-318.
Szambelan, S., Jiang, Y., & Mauer, R. (2019). Breaking through innovation barriers: Linking effectuation orientation to innovation performance. European Management Journal, 38 (3). 425-434.
Teddlie, C., & Yu, F. (2007). Mixed methods sampling: A typology with examples. Journal of mixed methods research. 1 (1). 77-100.
Vanhaverbeke, W., Vermeersch, I., & De Zutter, S. (2012). Open innovation in SMEs: How can small companies and start-ups benefit from open innovation strategies? research report, the autonomous management school of Ghent University and Katholieke Leuven, Fanders DC publisher.
Wang, M.C., Chen, P.C., Fang, S.C. (2018). A critical view of knowledge networks and innovation performance: The mediation role of firms' knowledge integration capability. Journal of Business Research. 88 (1). 222-233.
Wei, Y., Nan, H., Wei, G. (2020). The impact of employee welfare on innovation performance: Evidence from China's manufacturing corporations. International Journal of Production Economics. 228 (4). 1-20
Wu, S.-M. and Ding, X.-H. (2020). "Unpacking the relationship between external IT capability and open innovation performance: evidence from China". Business Process Management Journal. 26 (7). 1789-1805.
Yi, J., Hong, J., chung Hsu, W., Wang, C. (2019). Reprint of "The role of state ownership and institutions in the innovation performance of emerging market enterprises: Evidence from China". Technovation. 94-95. 1-10.
Yildiz, H.E., Murtic, A., Klofsten, M., Zander, U., Richtnér, A. (2020). Individual and contextual determinants of innovation performance: A micro-foundations perspective. Technovation. 99 (1). 1-9.
Yildiz, O., Çetinkaya Bozkurt, O., Kalkan, A., Ayci, A. (2013). The Relationships between Technological Investment, Firm Size, Firm Age and the Growth Rate of Innovational Performance. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 99 (6). 590-599.
Zhang, F., Yg, J., Xu, Z. and Zhu, G. (2018). "Large shareholder participation behaviors, managers’ risk-taking and firm innovation performance: A shareholder activism perspective". Nankai Business Review International. 9 (1). 99-115.
Zhao, S., Jiang, Y., Peng, X. and Hong, J. (2020). "Knowledge sharing direction and innovation performance in organizations: Do absorptive capacity and individual creativity matter?". European Journal of Innovation Management. 24 (2). 371-394.
  • تاریخ دریافت: 01 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 02 شهریور 1401
  • تاریخ پذیرش: 05 دی 1401