شناسایی عوامل موفقیت استراتژی های دیجیتال در صنعت بانکداری ایران

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران.

2 استاد گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 استاد گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

چکیده

پیدایش و رشد سریع فضای مجازی و دیجیتال در چند دهه‌ی اخیر یکی از بزرگ‌ترین نمادهای تغییر و تحول جهانی است. تدوین و اجرای استراتژی دیجیتال با توجه به تأثیرات تحول‌آفرین فناوری‌های دیجیتال در همه جنبه‌های محیط داخلی و خارجی سازمان، به دغدغه اصلی بسیاری از سازمان‌های سنتی تبدیل شده است. بانکداری تمام دیجیتال شکلی از بانکداری است که در آن تمام فرایندها به شکل غیرفیزیکی و بر بستر سامانه‌های دیجیتالی انجام می‌شود. تحول دیجیتال در دو دهه اخیر تغییر بسیار زیادی بر بستر و اشکال بانکداری گذاشته است. در ایران نیز صنعت بانکداری یکی از پیشگامان جاری‌سازی تحول دیجیتال است؛ بنابراین، هدف این تحقیق شناسایی عوامل موفقیت استراتژی‌های دیجیتال در صنعت بانکداری ایران است. با همین دیدگاه در این پژوهش که استخراج الگوی آن با روش تحلیل مضمون صورت گرفته است، با ۲۰ نفر از خبرگان صنعت بانکداری ایران مصاحبه انجام گردید و در نهایت الگویی شامل هشت بُعد شناسایی گردید. ابعاد هشت‌گانه الگوی مذکور، شامل حکمرانی راهبردی بانک، تغییر مدل کسب‌وکار، سرمایه فکری دیجیتالی نیروی انسانی، معماری فناوری اطلاعات و زیرساخت‌های آن، بازمهندسی ساختار و فرایندها، اصلاح و طراحی محیط کسب‌وکار، بازیگران دیجیتال و نوظهور، روابط بین‌المللی و روندهای جهانی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

اسکینر، کریس (1393). بانک دیجیتال: راهکارهای راه‌اندازی یک بانک دیجیتال. (مترجمان، آزاده تیموریان، احسان روحی، رضا قربانی و امیر حسین‌پور) تهران: انتشارات راه‌دان. (اثر اصلی 2014)
پورابراهیمی، نینا (1397). طراحی الگوی پیش‌نیازها و تسهیل‌کننده‌های بانکداری دیجیتال. رساله دکتری مدیریت بازرگانی گرایش بازرگانی بین‌المللی. دانشگاه تربیت‌مدرس. تهران. ایران.
حبوباتی، مجید (1390). ارزیابی عملکرد استراتژی دیجیتال در صداوسیمای مرکز یزد با استفاده از رویکرد BSC. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مهندسی صنایع گرایش مدیریت سیستم و بهره‌وری. دانشگاه یزد. یزد. ایران.
خسروانجم، داود؛ کشانچی، بهزاد؛ پورقلی، امیر و عبداللهی، شوانه (1399). ارزیابی شاخص‌های استراتژیک پیاده‌سازی بانکداری دیجیتال با استفاده از ترکیب رویکردهای مدل‌سازی ساختاری تفسیری و دیمتل فازی. فصلنامه مدیریت کسب‌وکار. 12 (46). 125-148.
شامی زنجانی، مهدی؛ نبیی، فراز و ایران‌دوست، شادی (1399). ناخدایی دیجیتال. تهران: آریانا قلم.
عسگری، طیبه (1397). تدوین استراتژی دیجیتال در زنجیره تأمین خدمات بانکی با تکیه ‌بر استراتژی اقیانوس آبی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مهندسی صنایع گرایش مدیریت سیستم و بهره‌وری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد الکترونیکی. ایران.
کردنائیج، اسداله (1397). تفکر و مدیریت استراتژیک؛ تئوری و عمل. تهران: تربیت مدرس چاپ دوم.
کیانفر، فرهاد؛ کیانزاد، سیامک و کلاه کج، الهه (1400). ادراکات مدیران از اعتماد در محل کار در زمان تغییر استراتژیک: مطالعات موردی. فصلنامه رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری. 5 (62). https://civilica.com/doc/1351588
مقدم، علیرضا؛ ویشلقی، مهدیه و جعفری، میثم (1399). منابع انسانی استراتژیک و تغییر استراتژیک در سازمان: تحلیل نقش میانجی دوسوتوانی رفتاری. فصلنامۀ علمی مطالعات منابع انسانی. 10 (3). 133-158. doi: 10.22034/jhrs.2020.237178.1442
نوری، مژگان؛ شاه‌حسینی، محمدعلی؛ شامی زنجانی، مهدی و عابدین، بابک (1398). طراحی چارچوب مفهومی رهبری تحول دیجیتال در سازمان‌های ایرانی. مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی. 12 (2). 211-241.
https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=513243
ونکاترامان، ونکات (1398). ماتریس دیجیتال: نقشه راهی برای تحول دیجیتال در سازمان‌ها. (مترجمان مهدی شامی زنجانی، مصطفی بازیار) تهران: انتشارات هورمزد. (اثر اصلی 2017)
 
Al-Ali, A. (2020). Digital Strategy Formulation: An Investigation with Design Sprints and Deep Learning (Doctoral dissertation, University of Cambridge).
Azmy, A. (2022). Effect of Compensation and Organizational Commitment on Employee Performance During WFH at Digital Company. Jurnal Economia. 18 (1). 70–88. https://doi. rg/10.21831/economia.v18i1.44949
Badakhshan, P., Conboy, K., Grisold, T., & vom Brocke, J. (2019). Agile business process management. Business Process Management Journal. 26 (6). 1505–1523. https://doi. rg/10.1108/BPMJ-12-2018-0347
Baskerville, R., Capriglione, F., & Casalino, N. (2020). Impacts, Challenges and Trends of Digital Transformation in the Banking Sector.
Berger, A. N., & Smith, D. C. (2003). Global Integration in the Banking Industry. Federal Reserve Bulletin. 89. 451. https://heinonline. rg/HOL/Page?handle=hein.journals/fedred89&id=1263&div=&collection=
Berman, S. J. (2012). Digital transformation: Opportunities to create new business models. Strategy & Leadership. 40 (2). 16–24. https://doi. rg/10.1108/10878571211209314
Bharadwaj, A., El Sawy, O. A., Pavlou, P. A., & Venkatraman, N. V. (2013). Digital business strategy: toward a next generation of insights. MIS quarterly. 471-482.
Bockshecker, A., Hackstein, S., & Baumöl, U. (2018). Systematization of the Term Digital Transformation and its Phenomena from a Socio-Technical Perspective - a Literature Review. Paper presented at the 25th European Conference on Information Systems (ECIS). Portsmouth. (VHB_3: B)
Borgogno, O., & Colangelo, G. (2020). Consumer Inertia and Competition-Sensitive Data Governance: The Case of Open Banking. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3513514 https://doi.org/10.2139/ssrn.3513514
Boyatzis, R. E. (1998). Transforming qualitative information: Thematic analysis and code development. Sage Publications. Inc.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology. 3 (2). 77–101.
https://doi. rg/10.1191/1478088706qp063oa
Correani, A., De Massis, A., Frattini, F., Petruzzelli, A. M., & Natalicchio, A. (2020). Implementing a digital strategy: Learning from the experience of three digital transformation projects. California Management Review. 62 (4). 37-56.
Dubey, V. (2019). FinTech Innovations in Digital Banking. International Journal of Engineering Research & Technology. 8 (10).
https://doi.org/10.17577/IJERTV8IS100285
Genberg, H. (2020). Digital transformation: Some implications for financial and macroeconomic stability (ADBI Working Paper Series No. 1139). Tokyo: Asian Development Bank Institute (ADBI). https://www.econstor.eu/handle/10419/238496
Gerson, K. (2020). Constructing an Interview Guide: Creating a Flexible Structure. 66–99. https://doi. rg/10.1093/oso/9780199324286.003.0004
Greenstein, S. (2021). Digital Infrastructure. Economic Analysis and Infrastructure Investment. 409–452.
https://www.egruyter.com/document/doi/10.7208/chicago/9780226800615-011/pdf
Gupta, S. (2018). Driving Digital Strategy. Harvard Business Review Press.
Haralayya, B. (2021). How Digital Banking Has Brought Innovative Products And Services To India. 6 (1). 16–18.
Hariharan, N., & Reeshma, K. (2015). Challenges of Core Banking Systems. Mediterranean Journal of Social Sciences. 6 (5). 24.
https://www. ichtmann.org/journal/index.php/mjss/article/view/7455
Jones MD, Hutcheson S, Camba JD (2021) Past, present, and future barriers to digital transformation in manufacturing: A review. Journal of Manufacturing Systems. 60 (1). 936–948. https://doi.org/10.1016/j.jmsy.2021.03.006
Kane, G. C. (2017). Digital disruption is a people problem. Retrieved from https://sloanreview. mit. edu/article/digital-disruption-is-a-people-problem
Kaushik, A. K., & Rahman, Z. (2015). Innovation adoption across self-service banking technologies in India. International Journal of Bank Marketing. 33 (2). 96–121. https://doi. rg/10.1108/IJBM-01-2014-0006
Khanboubi, F., Boulmakoul, A., & Tabaa, M. (2019). Impact of digital trends using IoT on banking processes. Procedia Computer Science. 151 (6). 77–84. https://doi.org/10.1016/j.procs.2019.04.014
Kotarba, M. (2018). Digital Transformation of Business Models. Foundations of Management. 10 (1). 123–142. https://doi. rg/10.2478/fman-2018-0011
Lee, S. (2019). Digital disruption: an Australian context of managing disruptive change in the energy industry (Doctoral dissertation, RMIT University).
Liere-Netheler, K., Packmohr, S., and Vogelsang, K. (2018). Drivers of digital transformation in manufacturing. Hawaii International Conference on System Sciences. Waikoloa Beach. HI. pp. 3926-3935.
http://dx.doi.org/10.24251/HICSS.2018.493
Liu, D.‑Y., Chen, S.‑W., & Chou, T.‑C. (2011). Resource fit in digital transformation. Management Decision. 49 (10). 1728–1742.
https://doi.org/10.1108/00251741111183852
Matt, C., Hess, T., & Benlian, A. (2015). Digital transformation strategies. Business & information systems engineering. 57 (5). 339-343.
Nambisan, S., Lyytinen, K., Majchrzak, A., & Song, M. (2017). Digital Innovation Management: Reinventing Innovation Management Research in a Digital World. MIS Quarterly. 41 (1). 223–238.
https://www.jstor.org/stable/26629644
PricewaterhouseCoopers. (2022). PwC’s 2021 Digital Banking Consumer Survey.
https://www.pwc.com/us/en/industries/financial-services/library/digital-banking-consumer-survey.html
Rauser, A. (2016). Digital strategy: A guide to digital business transformation. CreateSpace Independent Publishing Platform.
Riyanto, A. G. U. S., Primiana, I. N. A., Yunizar, Y., & Azis, Y. (2019). Digital branch: A business process reengineering in Indonesian banking. Journal of Engineering Science and Technology. 14 (1). 82-91.
https://jestec.aylors.edu.my/Special%20Issue%20on%20AASEC%202018/AASEC_SIS_009.pdf
Romero, D., Flores, M., Herrera, M., & Resendez, H. (62019). Five Management Pillars for Digital Transformation Integrating the Lean Thinking Philosophy. In D. Romero, M. Flores, M. Herrera, & H. Resendez (Eds.), Five Management Pillars for Digital Transformation Integrating the Lean Thinking Philosophy (pp. 1–8). IEEE. https://doi.org/10.1109/ICE.2019.8792650
Sahu, N. (2019). Investigating the critical success factors of digital transformation for improving the customer experience in Australian organisations (Doctoral dissertation, RMIT University).
Schawel, C., & Billing, F. (2018). Top 100 Management Tools: Das wichtigste Buch eines Managers Von ABC-Analyse bis Zielvereinbarung (6. Aufl. 2018). Springer Fachmedien Wiesbaden; Imprint; Springer Gabler.
Schreckling, E., & Steiger, C. (2017). Digitalize or drown. Shaping the digital enterprise: Trends and use cases in digital innovation and transformation. 3-27. Springer. Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-40967-2_1
Schwer, K., & Hitz, C. (2018). Designing Organizational Structure In The Age Of Digitization. Journal of Eastern European and Central Asian Research. 5 (1). https://doi.org/10.15549/jeecar.v5i1.213
Sewpaul, S. (2018). Digital Strategies Senior Bank Executives in Mauritius use to Improve Customer Service. (Doctoral dissertation, Walden University).
Seyfferth, J. (2020). Digital Experts as the Key to a Successful Transformation. ATZ Worldwide. 122 (2). 74. https://doi. rg/10.1007/s38311-019-0187-z
Shifa Fathima, J. (2020). Challenge Management of Banking Services – with Special Reference to Virtual Banking Service Challenges. Shanlax International Journal of Management. 7 (3). 57–66.
https://doi. rg/10.34293/management.v7i3.1620
Skinner, C. (2016). Digital bank: Strategies to launch or become a digital bank. Marshall Cavendish Business.
Teichert, R. (2019). Digital transformation maturity: A systematic review of literature. 1211-8516. 1673-1686.
https://repozitar. endelu.cz/xmlui/handle/20.500.12698/1308
Tischlinger, D., & Van Wordragen, B. (2019). What are the Critical Success Factors of Start-Ups in the Digital Transformation?: A multiple case-study.
Vukšić, V. B., Ivančić, L., & Vugec, D. S. (2018). A preliminary literature review of digital transformation case studies. International Journal of Computer and Information Engineering. 12 (9). 737-742.
Vial G (2019) Understanding digital transformation: A review and a research agenda. The Journal of Strategic Information Systems. 28. 118–144.
Wessel L, Baiyere A, Ologeanu-Taddei R et al. (2021) Unpacking the Difference Between Digital Transformation and IT-Enabled Organizational Transformation. JAIS 22 (1). 102–129. https://doi. rg/10.17705/1jais.00655
Westcott, N. (2008). Digital Diplomacy: The Impact of the Internet on International Relations. Oxford Internet Institute.
 https://doi.org/10.2139/ssrn.1326476
Wewege, L., & Thomsett, M. C. (2019). The digital banking revolution: How fintech companies are transforming the retail banking industryt through disruptive financial innovation (3rd edition). de Gruyter.
White, M. (2012). Digital workplaces. Business Information Review. 29 (4). 205–214. https://doi. rg/10.1177/0266382112470412
Windasari, N. A., Kusumawati, N., Larasati, N., & Amelia, R. P. (2022). Digital-only banking experience: Insights from gen Y and gen Z. Journal of Innovation & Knowledge. 7 (2). 100170.
https://doi. rg/10.1016/j.jik.2022.100170
Wolf, T., & Strohschen, J.‑H. (2018). Digitalisierung: Definition und Reife. Informatik-Spektrum. 41 (1). 56–64. https://doi.rg/10.1007/s00287-017-1084-8
Zahraini, & Situmorang, B. (2018). Model of Education Quality Management of Traditional Islamic Boarding Schools in Aceh, pp. 685-687. In Wadim Striełkowski & Jiuqing Cheng (Eds. . Advances in Social Science, Education and Humanities Research.( Volume 200: Proceedings of the 3rd Annual International Seminar on Transformative Education and Educational Leadership (AISTEEL 2018). Medan City. Indonesia. Paris: Atlantis Press.
  • تاریخ دریافت: 05 دی 1401
  • تاریخ بازنگری: 29 خرداد 1402
  • تاریخ پذیرش: 07 مرداد 1402