نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

• غزاله قلوزی ¹
• محمدزمان رستمی ²
• حمیدرضا مقصودی ²
• سجاد کشاورزیان ³

¹ دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه قم، قم، ایران.

² دانشیار گروه اقتصاد اسلامی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه قم، قم، ایران.

³ استادیار گروه اقتصاد اسلامی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه قم، قم، ایران.

چکیده

پتروشیمی دارای برترین مزیت نسبی در اقتصاد، نقشی انکارناپذیر در پیشرفت، اقتدار، درآمدزایی و تحقق اقتصاد مقاومتی و برخوردار از ظرفیت بالاترین ابداعات، اختراع بی‌شمار مواد جدید، تکمیل زنجیره ارزش، ارزش‌افزوده حداکثری و کسب هژمونی اقتصادی است. اما چالش‌های بسیار آن را به خام‌فروشی دچار ساخته و سبب عدم استفاده از ظرفیت‌ها، فقدان فناوری به‌روز، فقدان زنجیره‌ارزش، کاهش درآمد ارزی، جاماندن از قافله رقابت، از دست دادن بازارهای جهانی و منطقه‌ای شده است. برای دست‌یابی به فناوری به روز، تکنولوژی دانش‌بنیان، بهره‌وری بالا، محصولات با کیفیت و افزایش توان رقابتی، شناسایی چالش‌ها و ارائه راهکارهای مؤثر لازم است. در این مقاله در پاسخ به سوال از چالش‌های اصلی صنعت پتروشیمی و با استفاده از روش ترکیبی (توصیفی- کمی) ابتدا با مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه با نخبگان، چالش‌های بسیاری مورد شناسایی قرار گرفت و با روش دلفی پرسش‌نامه‌ای طراحی و پایایی آن با نرم افزار SPSS بررسی شد. آن گاه با روش دلفی و  دلفی فازی، طی دو مرحله تا رسیدن به سطح اجماع 70 درصدی چالش‌های مهم شناسایی و رتبه‌بندی گردید و با روش SWARA رتبه‌بندی کلی صورت گرفت. در نهایت 35 چالش مهم رتبه‌بندی و دسته‌بندی گردید. نتیجه مقاله، آشکارشدن مهم‌ترین چالش‌های صنعت پتروشیمی به ویژه چالش‌های بازرگانی، و ارائه راهکارها و پیشنهاداتی با اتکا بر نظرات نخبگان جهت سیاست‌گذاری است که نزدیک‌شدن صنعت به سطح استاندارد را ممکن می‌سازد.

کلیدواژه‌ها

• صنایع پتروشیمی
• چالش تولید
• دلفی فازی
• هلدینگ خلیج فارس

موضوعات

• راهبرد