تحلیل و نگاشت روند تکامل پژوهش های واگذاری کسب و کار

نوع مقاله : مقاله علمی - مروری

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران.

2 استادیار گروه MBA، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 استاد گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

4 استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران. ایران.

چکیده

استراتژی شرکتی به طور عمده به این سوال مربوط می شود که بنگاه‌ها مرزهای خود را در کجا تعیین می‌کنند، یعنی در چه مشاغلی شرکت می‌کنند و در چه مشاغلی تصمیم می‌گیرند مشارکت نکنند، یکی از استراتژی‌های شرکتی واگذاری می‌باشد. واگذاری به عنوان در دسترس قرار دادن و فروش دارایی‌ها، امکانات، خطوط تولید، شرکت‌های تابعه، بخش‌ها و واحدهای تجاری توسط شرکت مادر تعریف می شود. علیرغم افزایش فزاینده علاقه به حوزه واگذاری کسب‌و‌کار، کمبود ترسیم بدنه تحقیقات واگذاری در این حوزه نمایان است. مضافاً رشد فزاینده پژوهش‌ها در این حوزه، به جای داشتن یک نگاه کل‌نگر به ادبیات تحقیق تنها به بخش‌های کوچکی از حوزه واگذاری معطوف شده است. به علاوه دیدگاه‌های تئوریک متفاوت موجب چندپارگی تئوری شده است. ارائه تصویر کلان و فراهم آوردن بینشی ارزشمند از جایگاه و روند پژوهش‌ها در این حوزه به منظور کمک به جهت گیری پژوهش‌های آتی دیدگاه جامعی را فراهم می‌نماید. در این پژوهش با هدف ترسیم سیر تکاملی ادبیات از روش بیبلیومتریک استفاده شده‌ است. روش بیبلیومتریک به عنوان کاربرد متدهای ریاضی و آماری به شناسایی خطوط فکری اندیشمندان یک حوزه و زیربنای بدنه دانش می‌پردازد و یک دیدگاه غیرمتعصبانه برای پژوهشگران فراهم می‌کند. مهم ترین نویسندگان و مجلات بین سال های ۱۹۹۴-۲۰۲۳ مشخص گردیده که در بخش فعال‌ترین و اثرگذارترین نویسنده در این حوزه خانم فلدمن قرار دارد و همچنین مجله مدیریت استراتژی با فراوانی ۲۸ دارای بیشترین مقالات چاپ شده می‌باشد. بررسی تحلیل هم‌رخدادی واژگان نشان می‌دهد ۴ خوشه با محوریت عوامل مرتبط با عملکرد شرکتی، تنوع‌بخشی، نحوه‌های واگذاری و حاکمیت شرکتی در این حوزه پدیدار می‌باشد. واژگان عملکرد، تنوع‌بخشی، حکمرانی و فروش دارایی کلمات کلیدی هستند که بیشترین تکرار را داشته‌اند و در تمام این سال‌ها موضوع عملکرد شرکت بیشترین توجه را از سمت پژوهشگران به خود جلب کرده‌ است. بر اساس نتایج نگاشت هیستوگرام سه مسیر تحقیقات مشخص شده، در حوزه اول اثر استراتژی‌هایی مانند اکتساب و تنوع‌گرایی به عنوان محرک  مورد بررسی قرار گرفته، حوزه دوم به اثر حکمرانی شرکتی و فرایند تصمیم‌گیری بر اثربخشی واگذاری می‌پردازد و حوزه سوم به بررسی پیامد واگذاری بر عملکرد مالی شرکت می پردازد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عازم، افسر؛ گرایی‌نژاد، غلامرضا؛ دقیقی‌اصلی، علیرضا و خسروی‌نژاد، علی‌اکبر (1400). بررسی عوامل ساختاری و محیطی بر پویایی‌های ورود و خروج بنگاه‌ها به بازار در صنایع ایران. بررسی مسائل اقتصاد ایران. ۱۶ (2). 225-253.
فیض‌پور، محمدعلی و عرب‌نجف‌آبادی، محسن (1393). رشد صنعت و خروج بنگاه‌های صنعتی: رهیافت مدل شبکه‌های عصبی مصنوعی. پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار). 14 (4). 87-57.
فیض‌پور، محمدعلی؛ کاظمی، ابوطالب؛ مکیان، سیدنظام‌الدین و حاج‌امینی، مهدی (1400). عوامل محیطی و تأثیر آن بر خروج بنگاه‌های صنایع تولیدی ایران: رهیافت اقتصادسنجی فضایی. فصلنامه علمی پژوهش‌های اقتصاد صنعتی. 15 (5). 49-62.
Amiri S and DeMarie S. (2020). A Review of Corporate Divestiture. Academy of Management. (1). 26-47.
Aria, M. and Cuccurullo, C. (2017). Bibliometrix: An R-tool for comprehensive science mapping analysis. Journal of Informetrics. 11 (4). 959–975.
Bergh DD. (1997). Predicting divestiture of unrelated acquisitions: an integrative model of ex ante conditions. Strategic Management Journal. 18 (9). 715-731.
Bergh, D. D., & Lim, E. N. K. (2008). Learning how to restructure: Absorptive capacity and improvisational views of restructuring actions and performance. Strategic Management Journal. 29 (6). 593-616.
Bergh, D. D., & Sharp, B. M. (2015). How far do owners reach into the divestiture process? Blockholders and the choice between spin-off and sell-off. Journal of Management. 41 (4). 1155-1183.
Berry, H. (2013). When do firms divest foreign operations? Organization Science. 24 (1). 246-261.
Brauer, M. (2006). What have we acquired and what should we acquire in divestiture research? A review and research agenda. Journal of Management. 32 (6). 751-785.
Bruner RF. (2004). Applied Mergers and Acquisitions. John Wiley & Sons, Ltd. New York.
Bowman, E., & Singh, H. (1993). Corporate restructuring: Reconfiguring the firm. Strategic Management Journal. 14 (2). 5-14.
Capron L, Mitchell W, Swaminathan A. (2001). Asset divestiture following horizontal acquisitions: a dyna mic view. Strategic Management Journal. 22 (9). 817-844.
Chemmanur, T. J., Krishnan, K., & Nandy, D. K. (2014). The effects of corporate spin-offs on productivity. Journal of Corporate Finance. 27 (3). 72-98.
Donthu N, Kumar S, Mukherjee D, Pandey N, Lim W. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines, Journal of Business Research. 133 (4). 285-296
Eck, N. J., & Waltman, L. (2019). Accuracy of citation data in Web of Science and Scopus (Version 1). arXiv.
 Elfenbein, D. W., & Knott, A. M. (2015). Time to exit: rational, behavioral, and organizational delays. Strategic Management Journal. 36 (7). 957-975.
Feldman, E. R. (2014). Legacy divestitures: Motives and implications. Organization Science. 25 (3). 815-832.
Feldman ER, McGrath PJ. (2016). Divestitures. Journal of Organization Design. 5 (1). 1-16
Funk, J., & Luo, J. (2015). Open standards, vertical disintegration and entrepreneurial opportunities: How vertically- specialized firms entered the US semiconductor industry. Technovation. 45 (6). 52– 62.
Gaughan PA. (1999). Mergers, Acquisitions, and Corporate Restructurings (2nd edn). John Wiley & Sons: New York.
Garfield, Eugene (2004), Histographic mapping of knowledge domains literature, Journal of information science. 30 (2). 119-145.
Garfield E, Pudovkin AI, & Istomin VI. (December 2003)."Mapping the Output of Topical Searches in the Web of Knowledge and the case of Watson-Crick," Information Technology and Libraries. 22 (4).183-187
Goold, M & Luchs, K. (1993-2005). Why Diversify? Four Decades of Management Thinking. The Academy of Management Executive. 7 (3). 7–25.
Hamilton, R. T., & Chow, Y. K. (1993). Why managers divest—evidence from New Zealand's largest companies. Strategic Management Journal. 14 (6). 479-484.
Haspeslagh, P.C., Jemison, D.B. (1992). Industry Restructuring, Acquisitions, and the Value Creation Process. In: Cool, K., Neven, D.J., Walter, I. (eds) European Industrial Restructuring in the 1990s. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1007/978-1-349-12582-1_10
Hayward ML, Shimizu K (2006). De-commitment to losing strategic action: evidence from the divestiture of poorly performing acquisitions. StrategManag J. 27 (6). 541–557.
Hite GL, Owers JE, Rogers RC. (1987). The market for interfirm asset sales: partial sell-offs and total liquidations. Journal of Financial Economics 18. 229-253.
Hitt, M. A. (1992). Divestitures and corporate restructuring. Academy of Management Executive. 6 (3). 7-24.
Hitt MA, R. Duane Ireland, David G. Sirmon and Cheryl A (2001). Trahms, Strategic Entrepreneurship: Creating Value for Individuals, Organizations, and Society Academy of Management Perspectives. 25 (2). 57-75.
Hoskisson RE, Hitt MA. (1994). Downscoping: How to Tame the Diversified Firm. Oxford University Press: New York.
Hoskisson, R. O., & Johnson, R. A. (1992). Corporate restructuring and strategic change: The effect on diversification strategy and R&D intensity. Strategic Management Journal. 13 (5). 625-634
Jain PC. (1985). The effect of voluntary sell-off announcements on shareholder wealth. Journal of Finance. 40 (5). 209-224.
John K, Ofek E. (1995). Asset sales and increase in focus. Journal of Financial Economics. 37. 105-126.
Johnson, R. (1996), “Antecedents and outcomes of corporate refocusing”, Journal of Management. 22 (3). 439-483.
Keats, B. W., & Hitt, M. A. (1988). A causal model of linkages among environmental dimensions, macro organizational characteristics, and performance. Academy of Management Journal. 31 (2). 570-598.
Kolev KD. (2016). To Divest or not to divest: A meta‐analysis of the antecedents of corporate. British Journal of Management. 27 (1). 179-196.
Lee, D., & Madhavan, R. (2010). Divestiture and firm performance: A meta-analysis. Journal of Management. 36 (6). 1345-1371.
Markides, Constantinos & Singh, Harbir (1997). "Corporate restructuring: A symptom of poor governance or a solution to past managerial mistakes? European Management Journal Elsevier. 15 (3). 213-219.
Miles JA, Rosenfeld JD. (1983). The effect of voluntary spin-off announcements on shareholder wealth. Journal of Finance. 38 (3). 1597-1606.
Moschieri, C., & Mair, J. (2008). Research on corporate divestitures: A synthesis. Journal of Management & Organization. 14 (4). 399-422.
Moschieri, C., & Mair, J. (2011). Adapting for innovation: Including divestitures in the debate. Long Range Planning. 44 (1). 4-25.
Nguyen P, Rahman N. (2015). Which governance characteristics affect the incidence of divestitures in Australia? Australian Journal of Management. 40 (2). 351-374.
Nixon TD, Roenfeldt, RL, Sicherman NW. (2000). The choice between spin-offs and sell-offs. Review of Quantitative Finance and Accounting. 14 (2). 277-294.
Prahalad, C. K., & Bettis, R. (1986). The dominant logic: A new linkage between diversity and performance. Strategic Management Journal. 7 (3). 485-501.
Pritchard, A. (1969). Statistical bibliography or bibliometrics. Journal of Documentation. 25 (4). 348–349.
Rousseau, D. M., Manning, J., & Denyer, D. (2008). 11 evidence in management and organizational science: Assembling the field’s full weight of scientific knowledge through syntheses. The academy of management annals. 2 (1). 475-515.
Ravenscraft, D. J., & Scherer, F. M. (1987). Mergers, sell-offs and economic efficiency. Washington. DC: Brookings Institution.
Rosenstein, S., &Wyatt, J. G. (1990). Outside directors, board independence, and shareholder wealth. Journal of Financial Economics. 26 (1). 175-191.
Rose, E. L., & Ito, K. (2005). Widening the family circle: spin-offs in the Japanese service sector. Long Range Planning. 38 (1). 9-26.
Semadeni, M., & Cannella, A. A. (2011). Examining the performance effects of post spin‐off links to parent firms: should the apron strings be cut? Strategic Management Journal. 32 (10). 1083-1098.
Silva, P. and Moreira, A.C. (2019), "A systematic review of the literature on industrial divestment", Baltic Journal of Management. 14 (3). 443-461.
Shimizu, K., & Hitt, M. A. (2005). What Constrains or Facilitates Divestitures of Formerly Acquired Firms? The Effects of Organizational Inertia. Journal of Management. 31 (1). 50–72.
Shimizu, K. (2007). Prospect theory, behavioral theory, and the threat-rigidity thesis: Combinative effects on organizational decisions to divest formerly acquired units. Academy of Management Journal. 50 (6). 1495-1514.
Teece, D. J. (1980). The diffusion of an administrative innovation. Management Science. 26 (5). 464-470.
Tranfield, D., Denyer, D. and Smart, P. (2003). Towards a Methodology for Developing Evidence: Informed Management Knowledge by Means of Systematic Review. British Journal of Management. 14 (2). 207-222.
Veld, C., & Veld‐Merkoulova, Y. V. (2009). Value creation through spin‐offs: A review of the empirical evidence. International Journal of Management Reviews. 11 (4). 407-420. 
Villalonga, B., & McGahan A. M. (2005). "The choice among acquisitions, alliances, and divestitures," Strategic Management Journal, Wiley Blackwell. 26 (13). 1183-1208.
Vidal E & Mitchell W, (2015). "Adding by Subtracting: The Relationship Between Performance Feedback and Resource Reconfiguration Through Divestitures," Organization Science, INFORMS. 26 (4). 1101-1118. August.
Weston JF, Chung KS, Hoag SE. (1990). Mergers, restructuring, and corporate control. Prentice-Hall: Engle wood Cliffs. NJ.
Zenger, T. R., & Lawrence, B. S. (1989). Organizational demography: The differential effects of age and tenure distributions on technical communication. Academy of Management Journal. 32 (5). 353-376.
Zupic, I. Organizational & Cater, T. (2015). Bibliometric methods in management and organization. Research Methods. 18 (3). 429–472.
 
  • تاریخ دریافت: 21 مهر 1402
  • تاریخ بازنگری: 07 آذر 1402
  • تاریخ پذیرش: 18 آذر 1402