اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)

طراحی اقدامات اصلاحی رفتاری جهت ارتقاء سلامت جسمانی دانش‌آموزان؛ کاربستی از بینش‌های رفتاری

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه مدیریت دولتی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران.

چکیده

بحث سلامت جسمانی یکی از مباحثی است که خط‌مشی گذاران هر کشور باید بدان توجه داشته و برای آن برنامه‌ریزی داشته باشند. این موضوع زمانی مهم‌تر می‌شود که طبق آمارهای مختلف، پس از همه‌گیری ویروس کرونا و تعطیلی مدارس، دانش‌آموزان با مشکلاتی از جمله اضافه وزن و عدم تحرک روبرو شده اند. یکی از ابزارهایی که خط‌مشی گذاران می‌توانند از آن برای تغییر رفتار دانش‌آموزان کمک بگیرند، استفاده از ابزارهای خط‌مشی رفتاری می‌باشد.

در این پژوهش پس از مطالعه‌ی ادبیات حوزه‌ی رفتاری و مشورت با نخبگان این حوزه، دو اقدام اصلاح رفتاری را طراحی کرده و به روش شبه‌تجربی در مدارس منتخب اجرا کردیم. به این صورت که رفتار دانش‌آموزان در پیش‌آزمون و پس‌آزمون بررسی و ثبت گردید. اردوی حرکتی و بوفه‌ی مدرسه دو اقدامی بود که پس از طراحی، یکی از آن (اردوی حرکتی) در مدرسه‌ی پسرانه‌ی صالحین و دیگری‌(بوفه‌ی مدرسه) در مدرسه‌ی دخترانه‌ی استاد مطهری اجرا گردید. نتایج این دو اقدام نشان داد استفاده از ابزارهای خط‌مشی رفتاری در تغییر رفتار دانش‌آموزان اثربخش خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

ابدوکادیرو، شرزود (1398). نظریه سقلمه در عمل، طراحی رفتاری در سیاست‌گذاری و بازارها. (مترجمان، مرتضی تهامی پورزرندی و مهدی حبیب‌اللهی. تهران: انتشارات شفاف.
اکبری، مهدی (1400). تبیین دلالت­های فلسفه اخلاق اسلامی برای چالش­های اخلاقی خط­مشی گذاری رفتاری؛ بررسی اندیشه حضرت آیت‌الله مصباح یزدی رحمه‌الله. (پایان­نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی). دانشگاه امام صادق علیه السلام. تهران. ایران.
بارون، رابرت؛ بیرن، دات و نایلا، برنسکامب (1396). روان‌شناسی اجتماعی. (مترجم، یوسف کریمی). تهران: نشر روان.
مجلسی، محمدباقر (1403ق). بحارالانوار. بیروت: دار إحیاءالتراث العربی.
آذرنوش، بنین؛ نیک‌آیین، زینت؛ اشرف گنجویی، فریده و حاجی انزهایی، زهرا (1401). اثر مداخله آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده بر نگرش و گرایش به فعالیت جسمانی در دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه. گروه مدیریت ورزشی. 21. 16-35
مقام معظم رهبری (1/11/1393). بیانات در دیدار قهرمانان و ورزشکاران مسابقات آسیایی و پاراآسیایی.
مقام معظم رهبری (23/9/1395). بیانات در جشن تکلیف دانش­آموزان.
تیلر، ریچارد و سانستین، کاسآر (1397) سقلمه، بهبود تصمیمات درباره تندرستی، ثروت و خوشبختی. (مترجم، مهری مدآبادی). تهران: انتشارات هورمزد.
تیلر، ریچارد (1396). کج رفتاری: شکل­گیری اقتصاد رفتاری. (مترجم، بهنام شهائی). تهران: نشر کتاب مهربان.
چیت­سازیان، علیرضا و نوروزی، میکائیل (1401). طراحی مدل ابزارهای تغییر رفتار عموم در خط­مشی رفتاری مبتنی بر اندیشه شهید مطهری. نشریه مدیریت دولتی. 14 (3). 388-423.
حسینی، سیدمهدی و مهدی‌زاده، علی (1394). روش تحقیق در علوم انسانی. انتشارات سیاهرود.
حیدرزاده، کامبیز و سلطانی، حسینعلی (1392). بازاریابی اجتماعی برای حفاظت از محیط زیست. انتشارات سیته.
روگری، کای (1400). خط‌مشی‌گذاری رفتاری؛ بینش‌های رفتاری در خط‌مشی‌گذاری عمومی - مفاهیم و کاربردها. (مترجم، علیرضا چیت‌سازیان، میکائیل نوروزی و مهدی اکبری). تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
رهبر، فرهاد و امیری، میثم (۱۳۹۳). اقتصاد رفتاری و سیاست‌گذاری عمومی. برنامه‌ریزی و بودجه. 127 (19). 147-182.
رهبر، فرهاد؛ متوسلی، محمود و امیری، میثم (۱۳۹۲). اقتصاددانان رفتاری و نظریه‌های آنها. برنامه‌ریزی و بودجه. 120 (18). 133-166.
شهادتی، اصغر (1397). سیاستگذاری برای تغییر رفتار شهروندان، رویکرد بازاریابی اجتماعی. نشر نوین.
صائبی، محمد و شیرازی، محمود (1392). روش­های تحقیق در مدیریت. مرکز آموزش مدیریت دولتی.
صداقت، محمدعارف (1390). تغییر رفتار در اسلام و روان شناسی. کوثر معارف. 20 (7). 194-159.
صفاری، محسن؛ شجاعی­زاده، داود؛ غفرانی­پور، فضل‌الله؛ حیدرنیا، علیرضا و پاکپور حاجی­آقا، امیر (1400). نظریه­ها، مدل­ها و روش­های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت. آثار سبحان.
عطایی، زهره (1394). تأثیر برنامه مداخله رفتاری بر بهبود انجام تکلیف دانش‌آموزان با اختلال بیش‌فعالی/کاستی توجه. (پایان­نامه­ کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
کردی، رامین و رنجبر، منصور(1398). برنامه راهبردی جهانی برای فعالیت بدنی. دانشگاه علوم پزشکی تهران. (نشر اثر اصلی، 2018).
شورای عالی آموزش و پرورش (1390). مبانی نظری سند تحول بنیادین در نظام تعلیم‌وتربیت رسمی جمهوری اسلامی ایران.
موسوی، زهرا؛ کریمی، امین و تهمتن، امیرمحمد (۱۳۹۶). کاربست علوم رفتاری در سیاستگذاری عمومی. اولین کنفرانس حکمرانی و سیاستگذاری عمومی.
نفیسی، علیرضا؛ اشعاری، محسن و طهماسبی، سعید (1400). تلنگر برای ایران: مطالعه موردی سیاستگذاری تغییر  رفتار در ایران و جهان. تهران: انتشارات میلکان.
نفیسی، علیرضا (1395). درآمدی بر سیاست­های تغییر رفتار. تهران: شورای عالی انقلاب فرهنگی.
نوروزی، میکائیل؛ افضلی، علیرضا و سپهری، مهدی (1401). تبیین مدل رفتاری انسان در راستای خط‌مشی رفتاری براساس اندیشه‌های علامه طباطبایی. دوفصلنامة علمی حکمت صدرایی. 10 (20). 99 – 120.
نوروزی، میکائیل (1400). واکاوی سازوکارهای تغییر رفتار عموم از منظر شهید مطهری (ره): دلالت‌هایی برای طراحی ابزارهای خط‌مشی­گذاری عمومی. (پایان­نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی). دانشگاه امام صادق علیه السلام. تهران. ایران.
یورو نیوز (2019). گزارشات.
https://parsi.euronews.com/2019/11/22/who-report-four-in-five-adolescents-don-t-exercise-enough
هاشمی، هدی (1400). روزنامه.
old.irannewspaper.ir/newspaper/item/586571/-چاقی-دانش-آموزان-خانه-نشین--در-روزگار-کرونا
هومن، حیدرعلی (1389). شناخت روش علمی در علوم رفتاری. تهران: سازمان سمت.
 
Ariely, D. & Wertenbroch, K. (2002). Procrastination, deadlines, and performance: Selfcontrol by precommitment. Psychological Science. 13 (3). 219–224. doi: 10.1111/1467- 9280.00441.
 Arriaga, A. F., Bader, A. M., Wong, J. M., Lipsitz, S. R., Berry, W. R., Ziewacz, J. E., Hepner, D. L., Boorman, D. J., Pozner, C. N., Smink, D. S. et al. (2013). Simulation-based trial of surgical-crisis checklists. New England Journal of Medicine. 368 (3). 246–253.
 Ashraf, N., Karlan, D. & Yin, W. (2006). Tying Odysseus to the mast: Evidence from a commitment savings product in the Philippines. The Quarterly Journal of Economics. 121 (2). 635–672.
Balgvig, F. and L. Holmberg (2014). “Flamingoeffekten: Sociale misforståelser og social pejling”. DjøfForlag.
Best, L. Local Government Association (2013). The national voice of local government.
 Behavioural Insights Team. (2014). EAST: Four simple ways to apply behavioural insights. London, UK: Behavioural Insights Team; Institute for Government and Cabinet Office.
Behavioral insight unit. (2021). Behavioural Insights in Ontario. Update Report.
Bird, W. (2016). Beat the STREET. Community Practitioner. 89 (12). 32.
IRS (2017), “Behavioral Insights Toolkit”, US Internal Revenue Service, https://www.irs.gov/pub/irssoi/17rpirsbehavioralinsights.pdf.
Dolan, P., Hallsworth, M., Halpern, D., King, D., & Vlaev, I. (2010). MINDSPACE. Influencing behaviour through public policy. Cabinet Office, Institute for Government.
European Union for Workplace Health Promotion (ENWHP) (2016). Luxembourg Declaration on Workplace Health Promotion in the European Union.
Local Government Association (2013). Changing Behaviours in Public Health: To Nudge or to Shove? London: Local Government Association. Retrieved from www.enwhp.org.
Galizzi MM (2014). What is really behavioral in behavioral health policy? And does it work? Applied Economic Perspectives and Policy. 36 (1). 25–60.
John, P. (2018). Targeting voter registration with incentives: A randomized controlled trial of a lottery in a London borough. Electoral Studies. 40. 170–175.
World Health Organisation (2009). World Health Report on Violence and Health. Geneva: WHO.
OECD (2019). OECD Behavioural Insights Toolkit and Ethical Framework: OECD.
OECD (2017). Behavioural Insights and Public Policy. Lessons from around the World (Paris: OECD Publishing House).
Ruggeri, Kai (2019). Behavioral insights for public policy. Concepts and cases / edited by Kai Ruggeri. 1 st. London: Routledge.
Ruggeri, Kai (2022). Psychology and behavioral economics: applications for public policy / edited by Kai Ruggeri. Second edition. New York: Routledge.
Schneider, A. & Ingram, H. (1990). Behavioral assumptions of policy tools. The Journal of Politics. 52 (2). 510–529. doi: 10.2307/2131904.
Service, O., Hallsworth, M., Halpern, D., Algate, F., Gallagher, R., & Nguyen, S., Ruda, S., Sanders, M., Pelenur, M., Gyani, A. (2014). EAST: Four Simple Ways to Apply Behavioural Insights (1 st ed). London: Behavioural Insights Team, Cabinet Office. Retrieved from. http://www.behaviouralinsights .co.uk/publications/east-four-simpleways-to-apply-behavioural-insights/.
Straßheim, Holger; Beck, Silke (2019). Handbook of Behavioural Change and Public Policy. Edward Elgar Publishing.
Tajfel, H. (Ed.). (1978). Differentiation between social groups: Studies in the social psychology of intergroup relations. Academic Press.
Taler, R. H., & Benartzi, S. (2004). Save more tomorrowTM: Using behavioral economics to increase employee saving. Journal of Political Economy. 112 (S1). S164–S187. https:// doi.org/10.1086/380085
Thaler, Richard H.; Sunstein, Cass R. (2008). Nudge. Improving decisions about health, wealth, and happiness / Richard H. Thaler, Cass R. Sunstein. New Haven, Conn., London: Yale University Press. Available online at http://www.loc.gov/catdir/enhancements/fy2007047528/0833-b.html.
اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)
دوره 17، شماره 3 - شماره پیاپی 37
مهر 1402
صفحه 77-110
  • تاریخ دریافت: 11 شهریور 1402
  • تاریخ بازنگری: 14 خرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 29 خرداد 1403