اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت)
بررسی عوامل مدیریتی و سازمانی مؤثر بر فساد اداری-مالی در سازمان‌های دولتی مراکز استان‌های اصفهان و زنجان
نویسندگان
1 استادیار دانشکده علوم انسانی دانشگاه زنجان
2 استادیار گروه مدیریت دانشگاه اصفهان
چکیده
این پژوهش را که برگرفته از نتایج رسالة دکتری تحت همین عنوان می‌باشد، با هدف بررسی عوامل مدیریتی و سازمانی مؤثر بر فساد اداری-مالی در سازمان‌های دولتی، اجرا کرده‌ایم. روش پژوهش، هم‌بستگی از نوع پیمایشی است و اعتبار پرسش‌نامه محقق‌ساخته با آلفای کرونباخ 9794/0 و روایی پرسش‌نامه از طریق روایی محتوا و آزمون تحلیل عاملی تأیید شده است. روش نمونه‌گیری در این پژوهش، از نوع نمونه‌برداری هدفمند است و پرسش‌نامه‌ها را بین 934 نفر از نمونه‌های آماری، مشتمل بر مدیران و کارشناسان ذی‌ربط فساد اداری‌مالی در سازمان‌های دولتی مراکز استان‌های اصفهان و زنجان، توزیع کرده‌ایم. باتوجه‌به هدف اصلی پژوهش، برای بررسی میزان تأثیر عوامل مدیریتی و سازمانی بر فساد اداری-مالی در سازمان‌های دولتی و روابط علّی بین متغیرها، از نرم‌افزار AMOS استفاده کرده‌ایم. نتایج نشان داد که در سازمان‌های دولتی، از بین 14عامل سازمانی مؤثر بر فساد اداری-مالی، این 9 عامل، تعیین‌کننده‌اند: نظام پرداخت، بستر کنترل و نظارت، ارتباطات، جرائم و قوانین فساد، گروه‌های غیررسمی، شفافیت، اطلاع‌رسانی و پاسخ‌گویی، قوانین و مقررات اداری و عوامل روانی و 3 عامل تعیین‌کننده از بین 5 عامل مدیریتیِ مؤثر بر فساد اداری-مالی، شامل ضعف مدیران در رهبری و هدایت، ضعف مدیران در نظارت و کنترل و ضعف مدیران در بسیج منابع و امکانات، است.
کلیدواژه‌ها
الوانی، سیدمهدی؛ جفره، منوچهر (1384)، «ارائة یک الگوی نظری برای کنترل و مهار فساد اداری»، اقتصاد و مدیریت، شمارة 70.
جوهری، محمد (1384)، «فساد اداری، علل و عوامل آن»، تعاون، شمارة 23.
حسینی، مهدی؛ مهدی‌زاده‌اشرفی، علی (1386)، «عوامل مؤثر بر فساد اداری»، فصلنامة مدیریت، سال چهارم، شمارة 8..
خضری، محمد (1386)، «نگاه نهادی به فساد اداری: شش رویکرد در شکل‌گیری زمینه‌های فساد»، مطالعات راهبردی، شمارة 29.
دادگر، یدالله؛ نظری، روح‌الله (1388)، «بررسی شاخص فساد مالی در ایران و کشورهای برگزیدة جهان»، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شمارة 263 و 264.
دانایی‌فرد، حسن (1385)، «کنترل فساد اداری: اصلاح مدیریت دولتی یا تدوین راهبرد ملی پیشگیری از فساد»، مدیریت و توسعه، شمارة 28.
رفیع‌پور، فرامرز (1386)، سرطان اجتماعی فساد، تهران: شرکت سهامی انتشار.
سامتی، مرتضی و همکاران (1385)، «بررسی اثر آزادی اقتصادی بر فساد مالی: (مطالعه موردی با رویکرد Panel Data)»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال هشتم، شمارة 28.
شفیعی‌خورشیدی، علی‌اصغر (1385)، فساد اقتصادی و روش‌های پیشگیری از آن، تهران: مرکز مطالعات و توسعة قضایی.
فانی، علی‌اصغر؛ علیزاده‌ثانی، محسن (1386)، «تاثیر فساد اداری بر توسعة انسانی جوامع»، اخلاق در علوم و فنون و فناوری، سال دوم، شماره 1 و 2.
فرخ‌سرشت، بهزاد (1383)، «بررسی عوامل مؤثر در بروز فساد اداری‌مالی به‌منظور ارائة الگویی جهت کاهش اثرات آن در روند توسعه جمهوری اسلامی ایران»، دانش مدیریت، شمارة 66.
فرهادی‌نژاد، محسن (1382)، «بررسی تطبیقی فساد اداری در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه»، تحول اداری، دورة هفتم، شمارة 45.
قلی‌پور، رحمت‌الله؛ نیک‌رفتار، طیبه (1386)، «فساد اداری و راهکارهای مناسب برای مبارزه با آن»، مجلس و پژوهش، سال سیزدهم، شمارة 53.
محمودی، مهدی (1384)، «نقش فرهنگ سازمانی در پیشگیری از بروز فساد اداری»، تدبیر، شمارة 60.
Alatas, V. Cameron, L. (2009) "Gender, Culture, And Corrupition: Insight From an Experimental Analysis", Southern Economic Journal , Vol. 75, No. 3, PP 663-680.
Amundsen, I. (1999) "Political Corruption: An Introduction to the Issues", Working Paper Vol. 99 No. 7, Chr. Michelsen Institute, Bergen. http://www.cmi.no/ publications/ 1999/wp/ wp1999-7. pdf. Accessed 25 Nov 2005.
Id. (2000) "Research on Corruption; A Policy Oriented Survey", Chr. Michelsen Institude (CMI) & Normalization Institute of International Affairs.
Andving, J.C. and Fjeldstad, O. (2001) "Corruption: A Review of Contemporary Research", CMI Report R 2001: 7, Chr. Michelsen Institute, Bergen, http: /cmi.no/ publications/ publication. cfm? Pubid =861, Accessed 11 Nov 2005.
Ashforth, B.E. and Anand, V. (2003) "The Normalization of Corruption in Organizations", Research in Organizational Behavior No.25, PP. 1–25.
Brasz, H.A. (1970) "The Sociology of Corruption", in A. J. Heidenheimer (ed.), Political Corruption: Readings in Comparative Analysis (Holt, Rinehart and Winston, New York), PP. 41–45.
Brown, S.F. (2005) "Corruption and Causability: A Multi-Country Panel Data Model", With Implications For International Corporate Policy, Touro University International. PP 9-27.
Fokuoh, E. A. (2008) "The Fight Against Corruption And Its Implications For Development In Developing And Transition Economies", Journalof Money Loundering Control, Vol. 11, No. 1, PP 76-87.
Heidenheimer, A.J. (2002) "Perspectives on the Perception of Corruption", in A.J. Heidenheimer and M. Johnston (eds.), Political Corruption: Concepts and Contexts (Transaction Publisher, New Bruns wick, NJ), PP. 141–154.
Huntington, S.P. (1989) "Modernization and Corruption", in A.J. Heidenheimer and M. Johnston (eds.), Political Corruption: A Handbook (Transaction Publishers, New Brunswick, NJ), PP.253–264.
Independent Commission Against Corruption, (1998) "A Major Mnvestigation Into Corruptionin the Former State Rail Authority of New South Wales", Independent Commission Against Corruption, Sydney.
Khan, M. (1996) "A Typology of Corrupt Transactions in Developing Countries", IDS Bulletin Vol. 27, No.2, PP. 12–21.
Kimuyu, P. (2007) "Corruption, Firm Growth and Export Propensity In Kenya", International Journal of Social Economics, Emerald Group Publishing Limited, Vol. 34, No. 3, PP197-206.
Kuhlmann, T. M. (2008) "Understanding Corruption in Organizations - Development And Empirical Assessment of an Action Model", Journal of Business Ethics, No. 82, PP 477-495.
Mevliyar, Er. (2008) "Corruption from the Islamic Perspective: Some Recommendations For The MENA Region, International", Journal of Islamic And Middle Eastern Finance And Management, Vol. 1, No. 1, PP 31-51.
Nye, J.S. (1967) "Corruption and Political Development: A Cost-Benefit Analysis", American Political Science Review Vol. 61, No.2, PP. 417–427.
Park, H. (2003) "Determinants of Corruption: A Cross-National Analysis", TheMultinational Business Review Vol. 11, No.2, PP. 29–48.
Pitt, L.F. and Abratt, R. (1986), "Corruption in Business–Are Management Attitudes Right? ", Journal of Business Ethics Vol. 5, No.1, PP. 39–44.
Robinson, M. (Ed.), (2004) "Corruption and Development: An Introduction", Routledge, London.
Scanlan, G. (2008) "Offences Concerning Directors And Officers of Company: Froud And Corruption In The United Kingdom- The Present And The Future", Journal of Financial Crime, Vol. 15, No. 1, PP 22-37.
Seldadyo, H. Haan, J. (2006) "The Determinants of Corruption: A Literature Survey And New Evidence", Paper Prepared For The 2006 EPCS Conference, Turku, Finland, 20-23, April.
Seleim, A. (2009) "The Relationship Between Culture And Corruption: A Cross- National Study", Alexandria University, EGYPT, Journal of Intellectual Capital, Vol. 10, No. 1, PP 165-184.
Tanzi, V. (1995) "Corruption, Arm’s-Length Relationships, and Markets", in G. Fiorentiniand S. Peltzman (eds.), The Economics of Organised Crime (Cambridge University Press, Cambridge, MA), PP. 161–180.
Transparency International, (2003) "Global Corruption Report 2003", available at: www. trasparency.org.
Treisman, D. (2000) "The Causes of Corruption: A Cross-National Study", Journal of Public Economics No.76, PP. 399–457.
Tsegaye, S. (2003) "Strategies For Effective Coalition Between Government Organs And Local Community Associations in the Fight Against Corruption", A Draft Report Submitted to The Coordinators of the 2003 International Policy Research Workshop on Local Government Development Organisations, March.
Van Duyne, P.C. (2001) "Will Caligula Go Transparent? Corruption in Acts and Attitudes", Forum on Crime and Society 1(2), PP. 73–95.
Van Klaveren, V.J. (1989) "The Concept of Corruption", in Heidenheimer, A. J., Johnston, M.and LeVine, V.T. (Eds), Political Corruption: A Handbook, Transaction Publishers, New Brunswick, NJ, PP. 89-91.
Williams, R. (ed.), (2000) "Explaining Corruption, The Politics of Corruption", (Edward Elgar Publishing Limited, Cheltenham).
Yaser, M.M. (2005) "A Complex System Model For Understanding the Causes of Corruption: Case Study- Turkey", University of North Texas.
', './data/smt/coversheet/1335855699.jpg'))
دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 2
علمی-پژوهشیمهر 1389صفحه 129-147
- تاریخ دریافت: 13 دی 1389
- تاریخ بازنگری: 01 مهر 1389
- تاریخ پذیرش: 15 اسفند 1389