اندیشه مدیریت راهبردی
ارائه نقشه راه فناوری کوانتوم برای جمهوری اسلامی ایران
نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه علم و فناوری، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران.
2 دانش آموخته دکترای مدیریت فناوری، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران.
10.30497/smt.2024.245192.3510
چکیده
هدف: هدف اصلی این مقاله طراحی نقشه راه فناوری کوانتوم برای جمهوری اسلامی ایران در افق 25 ساله می‌باشد. در کنار هدف اصلی ذکر شده اهداف فرعی دیگری نیز وجود داشته که برای رسیدن به هدف اصلی باید مورد پژوهش قرار می‌گرفت که این موارد عبارتند از: شناسایی درخت فناوریهای حوزه کوانتوم، اولویت‌بندی حوزه‌های مختلف فناوری کوانتوم با استفاده از ماتریس اهمیت و عملکرد.
روش: این تحقیق براساس هدف از نوع کاربردی بوده و روش‌شناسی آن از نوع «آمیخته» می‌باشد یعنی برای رسیدن به هدف از چند روش مختلف استفاده شده که عبارتند از: «مطالعات اسنادی»، «پیمایش و نظرسنجی از خبرگان» و «دلفی یا پنل خبرگانی».
یافته‌ها: یافته اصلی مقاله در قالب نقشه راه فناوری کوانتوم ارائه شده است. در این نقشه که برای افق زمانی 25 ساله تدوین شده، به تفکیک در 5 حوزه محاسبات کوانتومی، شبیه‌سازی کوانتومی، سنجش کوانتومی، ارتباطات کوانتومی، حوزه‌های بنیادی به بیان اقدامات مورد نیاز و زمابندی مرتبط با آن پرداخته می‌شود. همچنین در کنار یافته اصلی، یافته‌های جانبی عبارتند از: شناسایی و معرفی درخت فناوری کوانتوم، ارائه اولویت‌بندی در بین شاخه‌های مختلف فناوری کوانتوم.
نتیجه‌گیری: علاوه بر ارائه نقشه راه فناوری، سایر خروجی‌های پژوهش نشانگر آنست که از بین چهار دسته اصلی حوزه فناوری کوانتوم، دسته «ارتباطات کوانتومی» اهمیت بیشتری داشته و در مرتبه بعدی دسته «سنجش کوانتومی» قرار دارد که می‌تواند زمینه تحولات اساسی را فراهم کند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
اخروی، امیرحسین و علیرضا شکیبامنش (1398). ارائه مدل تدوین نقشه راه فناوریهای یک سامانه پیشرفته. فصلنامه مدیریت توسعه فناوری هفتم. (1). 91-118.
اکبری، محمدرضا؛ امیرحسین سوهانکار و حمید حیدری (1400). نقشه راه تأسیس وزارت انرژی در ایران. رهیافت. 31 (2). 87-104.
انصاری، رضا؛ جواد سلطانزاده؛ امیر شریفیان؛ مرتضی ناطقیان و سعید فارابی خانقاهی (1394). ماتریس ارزیابی جذابیت - توانمندی ابزار تدوین راهبرد فن آوری (مورد مطالعه: فن آوری فرآیند احیای آهن). بهبود مدیریت. 9 (3). 109-135.
حسینی‌نسب، سیدمحمدرضا؛ حسن جوادی و بهروز ارباب شیرانی (1389). ﻣﺮور و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺮخی کارﺑﺮدﻫﺎی ﻧﻘﺸﻪ راه ﻓﻨﺎوری. توسعه تکنولوژی صنعتی. 8 (16). 31-38.
دوستی‌مطلق، سید نصیب‌اله؛ مرتضی جادریان و اشکان دیوبند (1401). درخت فناوریهای کوانتومی: حوزه‌های بنیادی مرتبط با مفاهیم کوانتومی. تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
دهقان نیری، محمود؛ عادل آذر، آذر و شایان جاوید میلانی (1398). ﺗﺮﺳﯿﻢ ﻧﻘﺸﻪ راه ﻓﻨﺎوری ﺑﺎ ﺑﻬﺮهﮔﯿﺮی از روﯾﮑﺮد ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی راﻫﺒﺮدی: ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺰارع ﻧﻮﯾﻦ اﯾﺮاﻧﯿﺎن. بهبود مدیریت. 13 (3). 1-22.
صادقی فسایی، سهیلا و ایمان عرفان‌منش (1394). مبانی روش‌شناختی پژوهش اسنادی در علوم اجتماعی؛ مورد مطالعه: تأثیرات مدرن‌شدن بر خانواده ایرانی. فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ. 29 (8). 61-91.
طهماسبی، سیامک؛ فاطمه کیانی، فرهاد نظری‌زاده؛ منوچهر معصومی و فیروز. پایروند (1400). دیده‌بانی و تحلیل روند فناوریهای صنایع راهبردی؛ مطالعه موردی ریزپرنده‌ها. سیاست علم و فناوری. 14 (3). 70-90.
فارسی، ابوالقاسم؛ منوچهر منطقی؛ حسن فارسیجانی و چنگیز والمحمدی (1401). ترسیم ره نگاشتی برای تسهیل و تسریع وقوع همپایی فناورانه در صنعت پتروشیمی ایران. بهبود مدیریت. 16 (2). 1-34.
کریمی، تورج؛ عادلآذر، بهارهمحبان و روحاله قاسمی (1401). تدوین نقشه راه فناوری حمل‌ونقل هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا در صنایع غذایی دارای زنجیره تأمین سرد. مدیریت صنعتی. 14 (2). 195-219.
معادیرودسری، محمدحسن و حسنپور، اسماعیل (1401). فناوری کوانتومی در کشورهای منتخب و ایران. تهران: مرکز پژوهشهای مجلس.
Acín, A., I. Bloch, H. Buhrman, T. Calarco, C. Eichler, J. Eisert, D. Esteve, et al. (2018). The quantum technologies roadmap: a European community view. New Journal of Physics. 20 (8). 080201.
Bjergstrom, K. N., T. Cross, V. M. Dwyer, M. J. Everitt, M. Henshaw, P. John, and J. Pritchard (2016). Towards a UK co-operative for the advancement of quantum technology.
Coccia, Mario, Saeed Roshani, and Melika Mosleh (2022). Evolution of Quantum Computing: Theoretical and Innovation Management Implications for Emerging Quantum Industry. IEEE Transactions on Engineering Management.
Connell, Richard B. (2010). The attractiveness-competitiveness matrix: a methodology used to assist policy makers select priorities for industrial development initiatives. International Journal of Business and Management. 5 (7). 3-13.
Daley, A. J., I. Bloch, C. Kokail, S. Flannigan, N. Pearson, M. Troyer, and P. Zoller. (2022). Practical quantum advantage in quantum simulation. Nature 607(7920). 667-676.
Feynman, R. (1982). Simulating physics with computers. International Journal of Theoretical Physics. 467-488.
Gambetta, Jay. (2022). Expanding the IBM Quantum roadmap to anticipate the future of quantum-centric supercomputing. https://research.ibm.com/blog/ibm-quantum-roadmap-2025.
Gambetta, Jay. (2020). IBM’s roadmap for scaling quantum technology.
Ghazinoory, Sepehr, Nasrin Dastranj, Fatemeh Saghafi, Arun Kulshreshtha, and Alireza Hasanzadeh. (2017). Technology roadmapping architecture based on technological learning: Case study of social banking in Iran. Technological Forecasting and Social Change. 122. 231-242.
Gill, S. S., A. Kumar, H. Singh, M. Singh, K. Kaur, M. Usman, and R. Buyya. (2022). Quantum computing: A taxonomy, systematic review and future directions. Software: Practice and Experience. 52 (1). 66-114.
Hayashi, M. (2006). Quantum Information: An Introduction. Berlin: Springer.
IQCI. (2020). Institute for Quantum Computing Impact Report. https://uwaterloo.ca/institute-for-quantum-computing-impact-report/.
IQST. (2019). IQST Annual Report. Institute for Quantum Science and Technology.
John P. Holdren, Afua Bruce, at all. (2018). Quantum Computing Market, Industry & Technologies. 2018-2024. Washington DC: HSRC.
Krane, K. (2012). Modern Physics. John Wiley & Sons.
LaPierre, Ray. (2021). Introduction to Quantum Computing. Springer International Publishing. 2023. Lens.org. https://www.lens.org/.
Lu, Hsi Peng, and Chien I. Weng. (2018). Smart manufacturing technology, market maturity analysis and technology roadmap in the computer and electronic product manufacturing industry. Technological Forecasting and Social Change. 133. 85-94.
Mohammadzadeh, Sara, Nima Garoosi Mokhtarzadeh, and Mohammad Reza Rasaei. (2021). Strategic Technology Selection for Oil Production: An Application of Attractiveness–Capability Matrix of Technology. Iranian Journal of Oil & Gas Science and Technology. 10 (1). 66–79.
Moody, G., Sorger, V. J., Blumenthal, D. J., P. W. Juodawlkis, W. Loh, C. Sorace-Agaskar, and R. M. Camacho. (2022). Roadmap on integrated quantum photonics. Journal of Physics: Photonics. 4 (1). 012501.
Nakahara, M., and T. Ohmi. (2008). Quantum Computing. CRC Press, Cambridge.
Nielsen, M. A., and I. L. Chuang. (2000). Quantum Computation and Quantum Information. Cambridge University Press.
Park, Hyunkyu, Rob Phaal, Jae-Yun Ho, and Eoin O'Sullivan. (2020). Twenty years of technology and strategic roadmapping research: A school of thought perspective. Technological Forecasting and Social Change. 154.
Phaal, R, C. J. Farrukh, and D. R. Probert. (2004). Technology roadmapping—a planning framework for evolution and revolution. Technological forecasting and social change. 71 (1-2). 5-26.
Phaal, Robert, and Clive Kerr. (2021). Guest Editorial: New Perspectives on Roadmapping: Foreword. IEEE Transactions on Engineering Management. 69 (1). 3-5.
Phaal, Robert, and Gerrit Muller. (2009). An architectural framework for roadmapping: Towards visual strategy. Technological forecasting and social change. 76 (1). 39-49.
Phaal, Robert, Clare Farrukh, and David Probert. (2001). Technology Roadmapping: linking technology resources to business objectives. Centre for Technology Management. University of Cambridge 1-18.
Pritchard, J., and S. Till. (2016). UK Quantum Technology Landscape. Defence Science and Technology Laboratory.
QIC. (2018). National Strategic Overview for Quantum Information Science. National Science and Technology Council.
Saunders, Mark, Philip Lewis, and Adrian Thornhill. (2019). Research methods forbusiness students. Eighth edition. Essex: Prentice Hall: Financial Times.
SBQMI. (2020). Stewart Blusson Quantum Matter Institute Annual Report. The University of British Columbia.
Singh, S. K., A. E. Azzaoui, M. M. Salim, and J. H. Park. (2020). Quantum communication technology for future ICT-review. Journal of Information Processing Systems. 16 (6). 1459-1478.
Vinayavekhin, Sukrit, Robert Phaal, Thananunt Thanamaitreejit, and Kimitaka Asatani. (2021). Emerging trends in roadmapping research: A bibliometric literature review. Technology Analysis & Strategic Management. 1-15.
Okhravi, A., & shakibamanesh, A. (2019). Provide the model of technology roadmapping for an advanced system. Journal of Technology Development Management. 7 (1). 91-118. doi: 10.22104/jtdm.2019.2860.1966 (in Persian)
Akbari, M., Souhankar, A., & Heidari, H. (2021). The Roadmap to Establish the Ministry of Energy in Iran. Rahyaft. 31 (82). 87-104. doi: 10.22034/rahyaft.2021.10884.1267 (in Persian)
Ansari, R., Soltanzadeh, J., Sharifian, A., Nateghian, M., & Farabi Khanqahi, S. (2015). Attractiveness-Competitiveness Matrix as a Technology Strategy Making Tools (Case Study: Ironmaking Technology). Journal of Improvement Management. 9 (3). 109-135. (in Persian)
Hosseini-nasab, M.; Javadi, H.; Arbab-Shirani, B. (2010). The review and comparison of some applications of technology road map. Quarterly journal of Industrial Technology Development. 8 (16). 31-38. (in Persian)
Dostimotalaq, Seyed Nusibaleh, Morteza Jadrian, and Ashkan Deoband. (2022). Quantum technology tree: fundamental domains related to quantum concepts. Tehran: Supreme National Defense University. (in Persian)
Dehghan Nayeri, M., Azar, A., & Javid Milani, S. (2019). Technology Road Mapping (TRM) based on Strategic Option Development and Analysis: Mazare Novin Iranian Company. Journal of Improvement Management. 13 (3). 1-22. (in Persian)
Sadeghi-fasaei, Soheila.; Erfanmanesh, Iman; (2015) Methodological Principles of Documentary Research in Social Sciences; Case of Study: Impacts of Modernization on Iranian Family. Strategy for Culture. 29 (8). 61-91. (in Persian)
Tahmasebi, S., Kiani, F., Nazarizadeh, F., Masoumi, M., & Payervand, F. (2021). Technology Scouting and Trend Analysis in Strategic Industries; The Case of Small UAV. Journal of Science and Technology Policy. 14 (3). 70-90. doi: 10.22034/jstp.2021.14.3.1298 (in Persian)
Farsi, A., Manteghi, M., Farsijani, H., & Valmohammadi, C. (2022). Drawing a roadmap to facilitate and accelerate the occurrence of technological catch-up in the Iranian petrochemical industry. Journal of Improvement Management. 16 (2). 1-34. doi: 10.22034/jmi.2022.312675.2689 (in Persian)
Karimi, T., Azar, A., Mohebban, B., & Ghasemi, R. (2022). Developing an Internet of Things-based Intelligent Transportation Technology Roadmap in the Food Cold Supply Chain. Industrial Management Journal. 14 (2). 195-219. doi: 10.22059/imj.2021.319427.1007825 (in Persian)
)
دوره 18، شماره 1 - شماره پیاپی 39
فروردین 1403صفحه 63-102
- تاریخ دریافت: 16 مهر 1402
- تاریخ بازنگری: 08 مهر 1403
- تاریخ پذیرش: 08 آبان 1403