درآمدی بر تأثیر مؤلفه‌‌های فرهنگ اسلامی بر تصمیم‌‌گیری

نویسنده

استادیار دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

چکیده

عوامل مؤثر در تصمیم‌‌گیری، که غالباً عوامل شخصیتی متأثر از فرهنگ‌ها و خرده‌‌فرهنگ‌های حاکم بر زندگی فرد است، مانند داشتن مرکز کنترل درونی یا مرکز کنترل بیرونی، ابهام‌‌پذیری یا ابهام‌‌گریزی و مقایسه آن با اعتقاد به جبر یا اختیار و تأثیر این ویژگی‌ها و باورها بر شخصیت فرد، نشانگر آن است که این باورها، موجب می‌‌شود که افراد ویژگی‌های شخصیتی متفاوتی داشته باشند. گروهی فعال برخی منفعل، عده‌‌ای علاقه‌‌مند به کشف مسئله و حل آن و تغییر وضع موجود به وضع مطلوب و برخی بی‌‌علاقه باشند. پاره‌‌ای از افراد برای ایجاد تغییر قادر به اخذ تصمیم و گروهی در انجام این امر ناتوان‌‌اند. در ادامه، با ارائه یک مقایسه تطبیقی و با استناد به فرهنگ اصیل اسلامی که تبلور آن در کتاب، سنت و فرهنگ شیعی مشهود است و با موردکاوی اجمالی غزوه احد با مروری بر آیات قران کریم در این باب، نشان داده می‌‌شود که عدم جبرباوری از سویی و اتکال به امدادهای الهی و اعتقاد راسخ به آن، می‌‌تواند شیوه تصمیم‌‌گیری یک مدیر مسلمان پیرو مکتب اهل بیت(ع) را از دیگران متمایز کند و نشان دهد که مدیران با تکیه بر فرهنگ شیعی، و با توکل، اعتماد به نفس، تعقل، و بهره‌‌گیری از خرد جمعی و مشورت با خردمندان می‌‌توانند در اتخاذ تصمیمات درست توفیق یابند.

کلیدواژه‌ها

- قران کریم.
- نهج‌‌البلاغه (فیض‌‌الاسلام و شهیدی).
- آمدی (بی‌‌تا). درر الکلم. کتابفروشی حافظ.
- اتکینسونها و هیلگارد ‌‌(1371). زمینۀ روان‌‌شناسی. جلد دوم. ترجمه محمدتقی براهنی و دیگران. انتشارات رشد،‌‌ چاپ چهارم.
- الحر العاملی، الشیخ محمد بن الحسن (بی‌‌تا). وسائل الشیعه. ج16. مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث.
- رضاییان، علی (1379). مدیریت رفتار سازمانی. تهران: انتشارات سمت.
- راگونات و دیگران (1377). مدیریت تطبیقی. ترجمۀ عباس منوریان. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، چاپ دوم.
- گنجی، حمزه (1379). روان‌‌شناسی کار. تهران: نشر ارسباران، چاپ سوم.
- کریمی، یوسف (1347). روان‌‌شناسی اجتماعی. تهران: نشر ارسباران، چاپ چهارم.
- همو (1374). روان‌‌شناسی شخصیت. تهران: مؤسسه نشر ویرایش، چاپ اول.
- شاملو، سعید (1372). مکتبها و نظریه‌‌های روان‌‌شناسی شخصیت. تهران: انتشارات رشد، چاپ چهارم.
- صدر، محمدباقر (بی‌‌تا). انسان مسئول و تاریخ‌‌ساز (از دیدگاه قرآن). مترجم محمدمهدی فولادوند. تهران: انتشارات بنیاد قرآن.
- واقدی، محمد بن عمر (1361)، مغازی؛ تاریخ جنگ‌های پیامبر. جلد اول. ترجمۀ محمود مهدوی دامغانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- طباطبایی، سید محمدحسین (بی‌‌تا). تفسیر المیزان. جلد هفتم. مترجم محمدرضا صالحی کرمانی. قم: مؤسسه مطبوعاتی دارالعلم.
- طبری، محمد بن جریر (1362). تاریخ الرسل و الملوک. جلد سوم. ترجمه ابوالقاسم پاینده. تهران: انتشارات اساطیر، چاپ دوم.
- نوبختی (1353). فرق الشیعه. ترجمه محمدجواد مشکور. تهران:‌‌ بنیاد فرهنگ ایران.
 
- Efraim Turban and Jay E. Aronson (2001). Decision Support Systems and Intelligent Systems. 6th edition.Copyright, Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ.
- Harold Koontz, Cyril O Donnell, Heinz Weihrich (1984). Management. 8 Edition.
- Robbins, Stephen P. (1991). Organizational Behavior. Fifth Edition.
- Wagner John A. & Hollenbeck John R. (1992). Management of Organization Behavior. Prentice – hall Inc.
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
علمی-تخصصی
فروردین 1386
صفحه 35-58
  • تاریخ دریافت: 01 فروردین 1386
  • تاریخ بازنگری: 31 فروردین 1386
  • تاریخ پذیرش: 30 فروردین 1386